Geen meerderheid meer voor zwart-rood in Berlijn: Waar is Kevin Kühnert?

In Berlijn wonnen Links en AfD, de CDU en SPD hebben geen meerderheid meer. Hoe reageren de regeringspartijen? En welk personeel wordt er overwogen?
De verbluffende uitslag van de Bondsverkiezingen vanuit Berlijns perspectief kan snel worden samengevat: de Die Linke is twee keer zo groot geworden en heeft met Neukölln voor het eerst een wijk in West-Berlijn veroverd. De AfD behaalde eveneens een meerderheid van 50 procent en kreeg voor het eerst een direct mandaat in Berlijn, in Marzahn-Hellersdorf . De Groenen zijn Kreuzberg kwijt. En de regeringspartijen van Berlijn, de CDU en de SPD, presteerden in de hoofdstad aanzienlijk slechter dan op federaal niveau.
Maar wat betekenen de resultaten voor de politiek in de deelstaat Berlijn met het oog op de parlementsverkiezingen in september 2026? Zal de zwart-rode coalitie tot die tijd standhouden? En wat heeft dit allemaal met Kevin Kühnert te maken?
Met hun resultaat in Berlijn zouden de CDU en SPD volgend jaar geen meerderheid meer hebben. Aangezien dit ook het geval was bij de Europese verkiezingen in juni 2024, is er een duidelijke trend te zien.
De concurrentie juicht al. Kai Wegner zal het moeilijk krijgen met projecten als de verdere aanleg van de A100, de ontwikkeling van het Tempelhofer Feld of de door de CDU ontketende cultuurstrijd in de politieke vorming en tegen het sponsorlandschap, zo blijkt uit een eerste verkiezingsanalyse van het deelstaatbestuur van de Groene Partij. Ook medefractieleider Werner Graf roept op tot demonstraties tegen de bezuinigingen.
Voor Links analyseert medepartijleider Maximilian Schirmer dat de staat zich steeds meer terugtrekt uit Berlijn, waar hij dringend nodig is. Er zijn nauwelijks nog sociale voorzieningen, ontmoetingsplekken of adviescentra. Dat is ook waar zijn partij zich bij de verkiezingen van 2026 op zal richten.
Verkiezingsresultaten Berlijn: Groenen, Links en AfD zien een nieuw tijdperk tegemoetOok AfD-partij- en fractieleider Kristin Brinker ziet “optimale omstandigheden voor de parlementsverkiezingen. De bevolking van Berlijn zal vervolgens de uitslag van de Wegner-Senaat moeten beoordelen. Er kan geen twijfel over bestaan dat hun stem een even verwoestende impact zal hebben op de huidige regering.”
En hoe kunnen en willen de CDU en de SPD de golf van verandering tegenhouden? Allereerst moet elke partij zelfstandig handelen. Maar het gaat er ook om hoe ze als coalitie het tot de verkiezingsdatum in het najaar van volgend jaar volhouden.
De CDU bereidt zich voor op onrust binnen de SPD vanwege de historisch slechte uitslag. Zij zeggen echter geen fundamentele verandering te zien bij de coalitiepartner of zelfs maar een dreigende breuk tussen de zwarte en rode coalitie.
Ook fractieleider Dirk Stettner probeerde in een interview met de Berliner Zeitung de gemoederen te kalmeren. De resultaten lieten vooral zien hoe ‘zeer onstabiel’ de situatie is, vooral in Berlijn. Dat betekent dat er waarschijnlijk geen andere plek is waar feesten zo dramatisch opkomen en ondergaan als in Berlijn. Niettemin verdienen de successen van de Linkse Partij en de AfD uiteraard een “zeer precieze analyse”.
Berlijnse CDU vreest niet dat SPD de coalitie verlaatNiettemin leidt Kai Wegner “met succes een functionerende regering”, aldus Stettner. De CDU moet zich echter ook afvragen wat hiervan ‘tastbaar’ weerklank heeft gevonden bij de kiezers.
En als het gaat om de druk van tienduizenden immigranten per jaar en de gigantische taak om hen te huisvesten, geeft Stettner in ieder geval een rustig seintje: “Gelukkig neemt het aantal vluchtelingen af.” Daarnaast beschikt Berlijn over reserves en zal deze uitbreiden op het terrein van de voormalige luchthaven Tempelhof. Bovendien, zei Stettner, is hij “ervan overtuigd dat de grote coalitie op federaal niveau verdere instroom van migranten aanzienlijk zal beperken.”
Berlijnse CDU: De successen van de Senaat moeten door de kiezers ‘tastbaar gevoeld’ wordenEn de SPD ? Partijwoordvoerder Jonas Gebauer spreekt openlijk van een “catastrofale uitslag”. Daarmee doelt hij in de eerste plaats op de prestaties op federaal niveau, maar ook de veranderingen in Berlijn zouden de SPD dringend aan het denken moeten zetten.
Gebauer vindt één aspect van de overwinning van de Linkspartij "prettig", al richt hij zich meer op de winnaar van Lichtenberg, Ines Schwerdtner: "Met de juiste mix van heldere uitspraken en goed personeel kan er iets worden bereikt."
Deze bevinding komt opvallend overeen met die van Michael Müller. Het is niet voor niets dat de voormalige burgemeester, die door zijn eigen partij werd gedwarsboomd (“te oud, te blank, te rechts”) en uiteindelijk faalde in Charlottenburg-Wilmersdorf, in zijn eerste verkiezingsanalyse vraagt: “Hoe luid moet de wake-up call voor de SPD zijn?” Voor Müller is één ding duidelijk: “We hebben mensen nodig die de inhoud op een geloofwaardige manier weergeven.”
Onder de arbeiders kregen de CDU en vooral de AfD aanzienlijk meer stemmen dan de SPD. Als de SPD serieus is over haar rol als volkspartij, moeten we deze mensen bereiken en terugwinnen.
Maar welke inhoud zou dit kunnen zijn – en welke mensen zouden het kunnen representeren? Onder de sociaaldemocraten in Berlijn verschillen de meningen over deze kwestie. Bovenal steunen veel functionarissen fractieleider Raed Saleh in zijn strijd voor allerlei sociale voorzieningen, zoals gratis schoolmaaltijden voor iedereen. Daarentegen stelt het door de partijbasis gekozen voorzittersduo Nicola Böcker-Giannini en Martin Hikel het principe van de ‘vrije stad Berlijn’ ter discussie.
Kijkend naar de federale partij zegt de nieuwe sterke man, partij- en fractieleider Lars Klingbeil, dat de indruk is gewekt dat de SPD “te veel bezig is met het inkomen van de burgers en te weinig met het zien van hardwerkende mensen.” Er zijn politieke correcties nodig, en die zullen nu worden doorgevoerd.
Franziska Giffey klinkt vergelijkbaar. De senator voor Economische Zaken schrijft op Instagram dat het niet uitmaakt of de partij links of rechts is. Het is belangrijker om de arbeiders terug te winnen en dat de partij zichzelf serieus neemt als ze zegt dat ze weer een volkspartij wil zijn.
Dat klinkt heel anders dan wat de Berlijnse Jusos concludeerden uit de verkiezingsuitslag in Berlijn: "Het is nu duidelijker dan ooit dat de SPD Berlijn vóór de verkiezingen van 2026 haar linkse profiel moet versterken en opnieuw oplossingen voor deze stad moet laten zien."
Verkiezingen Berlijn 2026: Zal senator Kiziltepe zich verkiesbaar stellen voor de SPD?En welke personen zouden zich nu kandidaat kunnen stellen voor de parlementsverkiezingen van 2026? Totdat het tegendeel bewezen is, wordt senator Cansel Kiziltepe van Arbeid en Sociale Zaken beschouwd als de favoriet van de ambtenaren. Maar zou ze een kans maken?
Als je Michael Müller volgt, dan waarschijnlijk niet: “De selectie van personeel in Berlijn was bedoeld om een duidelijk en ondubbelzinnig links profiel tot uitdrukking te brengen. De verkiezingsuitslag is daarvoor het bewijs.”
Maar wie dan? Veel sociaaldemocraten kunnen maar één naam bedenken: Kevin Kühnert. De voormalige leider van Juso en propagandist van No-Groko heeft enorm veel aanzien verworven op zijn verbazingwekkende pad naar secretaris-generaal. Maar zoals bekend is Kühnert ziek. Zolang dat zo is, is er een tweede beste oplossing nodig, zo horen we vaak.
Berliner-zeitung