Wie is Ferat Kocak? - Een radicale activist uit Berlijn-Neukölln zal links vertegenwoordigen in de Bondsdag

De stembureaus in Berlijn waren al ruim twee uur gesloten toen er in de grote zaal die Ferat Kocak speciaal voor zijn verkiezingspartij had gehuurd, een oorverdovend gejuich opklonk. De man die als weinigen in zijn partij polariseert en die in zijn thuisdistrict Neukölln, zoals hij later uitlegt, ‘het onmogelijke mogelijk maakte’, betreedt het podium.

“We hebben hier vandaag verdomde geschiedenis geschreven. Dit is onze dag. “We hebben gewonnen”, roept Kocak naar zijn bijna 500 euforische supporters. De zaal explodeert letterlijk, de menigte scandeert luid: “Allemaal samen tegen het fascisme.”

Maar wie is de man die, vanuit het perspectief van zijn partij zelf, het historisch eerste directe mandaat in een “West-Duits” kiesdistrict veilig stelde? En wat drijft de 45-jarige? Hij werkte eerst als econoom bij Allianz, vond vervolgens via Campact zijn weg naar antikapitalistische netwerken en is nu – vier jaar na zijn even verrassende intrede in het Huis van Afgevaardigden van Berlijn – lid van de Duitse Bondsdag?

Koçak, wiens ouders uit Anatolië komen maar hun zoon in Berlijn kregen, werd bekend als slachtoffer van een reeks extreemrechtse aanslagen in Neukölln. In 2018 werd er brandstichting gepleegd in de auto van Koçak, die geparkeerd stond op het terrein van zijn familie in het zuiden van Neukölln.

De vlammen sloegen over naar het huis, maar konden op tijd worden geblust. “Mijn ouders hadden kunnen sterven”, zei Koçak achteraf, die zei dat hij er nog steeds getraumatiseerd door is.

Koçak vocht samen met andere slachtoffers – de serie omvat meer dan 70 individuele daden – ter verduidelijking. Hij trad op als mede-eiser in het strafproces tegen de twee verdachten die bekendstonden als extreemrechts. In het hoger beroep werden ze veroordeeld tot meerdere jaren gevangenisstraf, nadat ze in eerste instantie waren vrijgesproken. Ze gingen echter in hoger beroep.

Hij polariseerde de bijeenkomst. Koçak beschuldigde de veiligheidsautoriteiten herhaaldelijk van ernstige nalatigheid, waaronder medeplichtigheid, en eiste onder meer de ontwapening van de politie. Meer recentelijk heeft “de Neuköllner”, zoals Koçak zichzelf noemt, de aandacht getrokken door zijn standpunten over de oorlog van Israël tegen Hamas.

“Er is geen rechtvaardiging voor terrorisme,” schreef hij eind januari op het portaal “Abgeordnetenwatch”, “en nog minder voor de brute aanval van Israël met tienduizenden doden.” Hij riep op tot een stop op de Duitse wapenexport naar Israël. “De bezetting moet stoppen.” Tegelijkertijd klaagde hij over ‘beperkingen van fundamentele rechten’ tijdens pro-Palestijnse protesten. “Dit is een aanval op onze fundamentele rechten. Hier in Neukölln zwijgen we niet.”

Koçak zelf was een aanhanger van het “Marx 21”-netwerk, een trotskistische groep die onlangs in drie delen is gesplitst en waarvan waarnemers zeggen dat hij sekte-achtige structuren heeft. Aanhangers van “Marx 21” zien zichzelf als “anti-imperialisten” en steunen het “recht van de Palestijnen om zich te verzetten” – “onvoorwaardelijk”.

“Marx 21” interpreteerde de terroristische aanslagen van 7 oktober 2023 als een “tegenaanval”: de Palestijnen hadden slechts hun “recht op verzet” uitgeoefend.

Kocak onderhoudt persoonlijk nauwe contacten met pro-Palestijnse activisten; een van zijn naaste collega's is voorzitter van de vereniging achter “Marx 21” en organiseert de congressen daarvan. Daarnaast heeft Kocak herhaaldelijk melding gemaakt van pro-Palestijnse demonstraties waaraan ook antisemieten deelnamen.

Hij en andere leden, vooral van de Linkse Neukölln, worden gezien als de reden waarom voormalige iconen als Klaus Lederer en Elke Breitenbach de partij verlieten vanwege het meningsverschil. Ook zijn kandidatuur voor de Bondsdag werd door de landelijke partijleiding met argwaan bekeken. Maar niemand daar had gedacht dat Koçak in Neukölln een overweldigende overwinning zou behalen. Hij kreeg 30 procent van de eerste stemmen en had daarmee meer dan tien punten voorsprong op zijn tegenstanders.

Er zijn veel aanwijzingen dat Koçak, die zichzelf als een linkse figuur beschouwt, in de toekomst een nog agressievere houding zal aannemen, ook binnen de partij. De overwinning in Neukölln bezorgt hem een ​​reputatie die de andere winnaars van directe mandaten voor links overschaduwt.

“We hebben geen campagne gevoerd, we hebben een beweging opgebouwd,” legde Koçak uit op de verkiezingsavond. De toekomstige leiding van de parlementaire fractie van de Linkspartij zal een manier moeten vinden om met deze beweging en haar verwachtingen om te gaan.