Donald Trump noemt Jerome Powell een 'dwaas' – het hoofd van de Amerikaanse Federal Reserve verdedigt zichzelf

De aanvallen worden steeds heviger. Een paar maanden geleden bekritiseerde Donald Trump simpelweg Federal Reserve-voorzitter Jerome Powell omdat hij altijd "te laat" was met zijn monetaire beleid. Hij voegde eraan toe dat hij eindelijk de rente moest verlagen.

Maar de Fed blijft voorzichtig en Trumps woede is toegenomen. Afgelopen vrijdag noemde hij Powell op zijn nieuwsplatform Truth Social een "complete idioot", een "overduidelijke Trump-hater" en een "dwaas". Hij liet daarbij in het midden of hij de Fed-voorzitter nog zou ontslaan voordat zijn termijn in mei 2026 afloopt.

De reden voor Trumps uitbarsting was het laatste monetaire beleidsbesluit van afgelopen woensdag: de Fed-leiding pleitte er opnieuw voor om de belangrijkste rentevoet op 4,25 tot 4,5 procent te houden.

In zijn lange bericht pleit Trump voor een veel lagere basisrente van 1 tot 2 procent. Een dergelijke lage rentestrategie zou de economie stimuleren en de president een betere naam geven. Trump noemde ook nog een andere reden waarom hij lage rentes wil: Powell zou de VS tot wel een biljoen dollar per jaar kunnen besparen.

De hoge staatsschuld in combinatie met de huidige rentetarieven betekent dat de VS waarschijnlijk in 2025 voor het eerst meer dan een biljoen dollar aan rente over de schuld zal moeten uitgeven. De schuldaflossing zal daarom meer kosten dan het hele Amerikaanse leger.

Deze uitgaven beperken Trumps politieke manoeuvreerruimte ernstig. De Amerikaanse Senaat debatteert momenteel over de begrotingswet, officieel de "One Big Beautiful Bill Act" genoemd. Trump streeft ernaar deze wet vóór de nationale feestdag van 4 juli te ondertekenen en daarmee talloze andere campagnebeloftes na te komen, met name een reeks belastingverlagingen. Sommige Republikeinse wetgevers, die Trump waarschijnlijk nodig heeft om een ​​meerderheid te krijgen, verwerpen de wet echter in zijn huidige vorm omdat deze het federale begrotingstekort aanzienlijk zou verhogen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Trump zijn campagne tegen de voorzitter van de Federal Reserve nu opnieuw intensiveert. Ook zijn vertrouwelingen, zoals minister van Handel Howard Lutnick, sluiten zich aan bij het koor en bekritiseren Powell.

Vanaf de zijlijn bekritiseert Kevin Warsh ook regelmatig de centrale bank. Hij stelt dat de Fed de toenemende aanvallen alleen aan zichzelf te wijten heeft en dat de bank strenger moet optreden. Warsh wordt al lang beschouwd als een mogelijke opvolger van Powell. Als hij de functie wil bekleden, moet hij er echter voor oppassen zijn toekomstige collega's niet voor het hoofd te stoten. De voorzitter van de Fed bepaalt het monetaire beleid niet alleen, maar samen met de andere gouverneurs en de hoofden van de regionale afdelingen van de Fed.

De politieke druk op Powell neemt echter toe. Afgelopen dinsdag moest hij naar de Senaat voor zijn halfjaarlijkse vergadering met de door de Republikeinen gedomineerde Huiscommissie voor Financiën. Trump drong er gisteravond op Truth Social bij zijn wetgevers op aan om "dit ontzettend domme, koppige individu echt aan te pakken."

De toon van de Republikeinen (en sommige Democraten) varieerde van kritisch tot agressief, maar de wetgevers wisten Trump-achtige beledigingen te vermijden. Powell, die tijdens zijn tijd als voorzitter van de Fed aan talloze hoorzittingen van de commissie heeft deelgenomen, reageerde vakkundig toen Republikeinse vragen suggereerden dat de Fed politieke vooringenomenheid vertoonde. Bijvoorbeeld omdat de Fed aandacht besteedde aan de inflatoire impact van Trumps tarieven, terwijl ze een paar jaar geleden geen commentaar had gegeven op Bidens grote uitgavenprogramma.

Of toen de linkse Democraat Rashida Tlaib hem ervan beschuldigde met zijn hoge rentebeleid de huizenprijzen te hebben opgedreven en zo het woningtekort in het land te verergeren. Powell legde kalm maar vastberaden uit dat op de lange termijn het woningtekort in de VS primair verantwoordelijk was voor de stijgende kosten, niet het monetaire beleid.

Powell weet dat hij Trump dankzij de financiële markten in zijn macht heeft: de vorige keer dat de president dreigde de Fed-voorzitter vroegtijdig te ontslaan, daalde de vraag naar Amerikaanse staatsobligaties, wat resulteerde in nog hogere rentes voor de overheid. Met andere woorden, Trump beperkte met zijn dreigementen zijn flexibiliteit bij het vormgeven van de begroting verder. Die fout zou hij niet nog eens moeten maken.

De grootste uitdaging voor Powells voorzichtige beleid komt echter niet van het Witte Huis, maar van binnen de Fed. Gouverneurs Michelle Bowman en Christopher Waller gaven beiden in recente publieke optredens aan dat ze mogelijk bereid zijn de rente binnenkort te verlagen. Waller zei dat hij mogelijk al tijdens de vergadering in juli voor een verlaging zou stemmen, omdat hij zich zorgen maakt over te veel zwakte op de arbeidsmarkt. Bowman en Waller baseerden hun inschatting op het feit dat de inflatie in mei onder de verwachtingen bleef.

Powell reageerde dinsdag diplomatiek op Wallers standpunt door te stellen dat dit één mogelijke weg voor de economie was, maar dat er ook andere mogelijke wegen waren. Hij waarschuwde zelf voor voortijdige renteverlagingen.

De onenigheid onder Fed-gouverneurs is niet alleen ongelegen gezien Trumps agressieve campagne tegen de centrale bank. Er zijn ook steeds meer tekenen dat de inflatie binnenkort merkbaarder zal worden door Trumps tariefbeleid – maanden nadat de president de hoogste tarieven aankondigde en er al enkele had verhoogd.

Het vertraagde effect is het gevolg van het feit dat sommige geïmporteerde goederen er maanden over doen om vanuit een fabriek in China of Mexico aan te komen en uiteindelijk in de schappen van een Amerikaanse supermarkt te belanden. Powell zei, verwijzend naar gesprekken met retailers, dat velen momenteel de goederen verkopen die ze in februari hebben gekocht.

Het gevaar bestaat daarom dat de centrale bank midden in de volgende inflatiegolf de rente verlaagt. Dit brengt het risico met zich mee dat de prijzen niet één keer stijgen, zoals sommige economen verwachten als gevolg van Trumps tarieven, maar dat er een volledige inflatiespiraal ontstaat.