Fundamentele verandering: het einde van het kopertijdperk: hoe AI de digitale infrastructuur opnieuw definieert

De uitbreiding van glasvezel in Duitsland is een treffend voorbeeld van hoe nauw reële infrastructuurinvesteringen verbonden zijn met maatschappelijke en technologische megatrends. De vooruitzichten zijn fundamenteel positief: de vraag naar data zal waarschijnlijk exponentieel blijven groeien.

Deze gestage groei wordt voornamelijk gedreven door de vooruitgang in toekomstbestendige bedrijfsmodellen die draaien om kunstmatige intelligentie (AI), gedecentraliseerde werkwijzen en een steeds verder gedigitaliseerd dagelijks leven. De toenemende relevantie van AI-toepassingen versnelt deze trend verder. AI vereist bovenal één ding: snelle, zeer betrouwbare netwerken met extreem lage latentie.

Ondanks deze structurele meewind is de uitbreiding van glasvezel recentelijk tot stilstand gekomen. De redenen hiervoor zijn divers, variërend van stijgende bouwkosten en een duidelijk tekort aan vakmensen tot trage goedkeuringsprocedures. Daarbij komt nog dat de klantpenetratie vaak nog voor verbetering vatbaar is.

Hoewel het aantal beschikbare glasvezelverbindingen gelukkig gestaag toeneemt, houden veel potentiële gebruikers in eerste instantie vast aan bestaande technologieën zoals VDSL of kabel – niet in de laatste plaats om kostenredenen. Dit vertraagt ​​de capaciteitsbenutting en daarmee de winstgevendheid van individuele netwerken.

Langetermijnkansen met visie: glasvezel als veerkrachtige activaklasse

Deze uitdagingen zijn echter voornamelijk tijdelijk van aard. Op de middellange termijn zal de migratie naar glasvezel alleen al om technische redenen de overhand hebben. De behoefte aan hoge bandbreedte – bijvoorbeeld voor data-intensieve AI-toepassingen of clouddiensten – zal de relevantie van glasvezelnetwerken onvermijdelijk verder vergroten.

Dit vergroot ook de aantrekkelijkheid voor beleggers die zich primair richten op stabiele inkomstenstromen op lange termijn. De afgelopen jaren is het segment al sterk in de belangstelling komen te staan, met name bij verzekeraars en pensioenfondsen.

Bedrijfsmodellen gebaseerd op langetermijncontracten zijn bijzonder aantrekkelijk. Denk hierbij aan groothandelsstructuren waarbij netwerkbeheerders vaste capaciteit voor jaren leasen. Dergelijke modellen bieden een hoge omzetinzichtelijkheid en beschermen vaak tegen inflatie door middel van indexclausules.

Bovendien zijn IT-netwerken relatief goed bestand tegen verstoringen in vergelijking met veel andere technologiegebieden. Hoewel applicaties en eindapparaten zich snel ontwikkelen, zijn investeringen in glasvezel of datacenters ontworpen om tientallen jaren mee te gaan. Het technologische risico van betere alternatieven is vrijwel nihil, althans in het geval van glasvezel.

Bovendien worden bestaande netwerken vanwege de hoge kapitaalkosten zelden uitgebreid, wat de marktpositie van gevestigde aanbieders verder versterkt.

Datacenters in het AI-tijdperk: een groeimarkt met synergiepotentieel

De uitbreiding van datacenters wint ook aan belang naarmate AI steeds meer ingang vindt. Alleen al de toonaangevende hyperscalers ter wereld verwachten een extra vraag van maar liefst 40 gigawatt aan rekenkracht tegen 2030. Moderne faciliteiten bereiken tegenwoordig een capaciteit van meer dan 300 megawatt – een schaal die een paar jaar geleden ondenkbaar was.

Het runnen van deze systemen vereist niet alleen enorme hoeveelheden elektriciteit, maar ook intelligente koelconcepten, netintegratie en, steeds vaker, nabijheid tot gebruikers – bijvoorbeeld via edge datacenters. Deze decentrale structuur is noodzakelijk als bedrijven realtime met data willen werken, zoals bij AI-toepassingen of Industrie 4.0.

Institutionele beleggers zien hier een dubbele kans: ten eerste groeit de beschikbare markt dynamisch. Ten tweede creëert de onderlinge verbondenheid van de afzonderlijke infrastructuurcomponenten een aanzienlijk synergiepotentieel. Investeerders in IT-infrastructuur investeren niet alleen in individuele activa, maar steeds vaker in een nauw geïntegreerd ecosysteem met langetermijnpotentieel.

Duurzaamheid en strategisch belang van digitale netwerken

ESG speelt een steeds belangrijkere rol in investeringen. Digitale netwerken kunnen bijdragen aan het behalen van duurzaamheidsdoelen om de volgende redenen:

• Glasvezelnetwerken verbruiken minder energie dan koperkabels
• Datacenters zijn steeds meer afhankelijk van groene stroomvoorziening en terugwinning van restwarmte
• Thuiswerken en digitale communicatie verminderen CO2-uitstoot in de transportsector

Deze infrastructuur is daarom niet alleen een economisch haalbare investering, maar ook van maatschappelijk belang. Voor beleggers vormt het in toenemende mate een strategisch relevante beleggingscategorie, niet in de laatste plaats vanwege het toenemende belang ervan in een datagedreven economie.

De noodzakelijke uitbreiding is kapitaalintensief en gaat gepaard met complexe technologische, wettelijke en duurzaamheidsvereisten. Dit biedt institutionele beleggers op de lange termijn kansen, vooral in een steeds meer geconsolideerde markt.

Deze ontwikkeling creëert ruimte voor schaalvoordelen en versterkt de positie van goed gepositioneerde marktpartijen. Het is cruciaal om structurele trends vroegtijdig te onderkennen, risico's realistisch in te schatten en samen te werken met ervaren partners. Wie zich hierop positioneert, kan niet alleen deelnemen aan de digitale transformatie, maar ook actief bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de centrale infrastructuur.

Over de auteur

Felix Kreppel is sinds 2020 Senior Investment Manager Infrastructure Equity bij Meag. Hij bekleedde daarnaast functies bij KPMG en PWC.