In-app aankopen in mobiele games: consumentenorganisaties waarschuwen videogamebedrijven

Kinderen en jongeren besteden veel tijd aan het spelen van videogames op hun smartphones. Gemiddeld spelen 10- tot 18-jarigen 95 minuten per dag, volgens een recent onderzoek van de digitale branchevereniging Bitkom. Ze gebruiken het vaakst gratis videogames die ze eenvoudig als app op hun smartphone kunnen downloaden. Maar deze gratis games kunnen problematisch worden, meldt de Duitse Vereniging van Consumentenorganisaties (VZBV).

In een recent onderzoek onderzocht de vereniging vijf zeer populaire en succesvolle gratis smartphonegames: Fortnite, Roblox, Clash of Clans, Monopoly Go en Subway Surfers. Alle vijf games genereren inkomsten via in-app- of in-game-aankopen. Dit betekent dat spelers tijdens het spel geld kunnen uitgeven aan bijvoorbeeld bepaalde tools of functies om sneller het volgende level te bereiken.

Het probleem: Gameontwikkelaars gebruiken manipulatieve trucs om spelers te overtuigen steeds meer geld uit te geven, bekritiseert de VZBV. Dit is met name oneerlijk voor kinderen en jongeren, die door hun onervarenheid en gokinstinct extra vatbaar zijn voor manipulatie. Deze oplichting kan volgens de VZBV ook verslaving versterken of triggeren.

"Online games kunnen duur zijn wanneer aanbieders spelers verleiden om geld uit te geven aan virtuele items", zegt Sabrina Wagner, consultant bij het Digital Market Monitoring-team van de VZBV. "Het wordt nog problematischer wanneer gebruikers zich niet eens bewust zijn van hoeveel geld ze uitgeven, omdat het bedrag verborgen zit in pakketprijzen of in virtuele valuta."

"Online games kunnen een dure bezigheid worden als aanbieders trucs gebruiken om spelers te verleiden geld uit te geven aan virtuele items", zegt Sabrina Wagner, consultant bij het Digital Market Monitoring Team van de VZBV.

Bron: IMAGO/Addictive Stock

Branchevereniging Game verzet zich tegen een algehele veroordeling van in-app aankopen. Ze zijn al jaren een gangbare en geaccepteerde praktijk, worden goed begrepen door gamers en voldoen over het algemeen aan de geldende wetgeving. "Games die bijvoorbeeld in-game valuta aanbieden, moeten ervoor zorgen dat de werkelijke kosten duidelijk en ondubbelzinnig aan consumenten worden weergegeven op het moment van aankoop", aldus Game Managing Director Felix Falk. Hij wijst er ook op dat games met in-game aankopen dienovereenkomstig moeten worden gemarkeerd op het USK-leeftijdsclassificatiezegel.

Vier van de vijf bekritiseerde gameontwikkelaars reageerden desondanks welwillend op de beschuldigingen van de VZBV en hebben al een stopzettingsverklaring afgegeven. Een van hen is Supercell, de ontwikkelaar van de game Clash of Clans. Volgens een woordvoerder zijn er constructieve gesprekken geweest met de VZBV, waarna Supercell enkele verduidelijkingen en taalkundige aanpassingen aan de game en de algemene voorwaarden heeft doorgevoerd.

Videogamegigant Epic Games, de ontwikkelaar van Fortnite, heeft ook toegegeven. De Duitse Consumentenbond (VZBV) beschuldigde Epic Games ervan een misleidende korting te adverteren op de in-game valuta V-Bucks. Het was onduidelijk wat de doorgestreepte prijs betekende. "We hebben de doorgestreepte prijzen voor V-Bucks in Duitsland verwijderd om de itemshop aan te passen aan de lokale gebruiken", aldus een woordvoerder van Epic Games in reactie op een onderzoek van de RND.

Er loopt momenteel een kort geding tegen de vijfde gameontwikkelaar, Roblox, wegens het gebruik van de virtuele valuta "Robux" en schendingen van de Duitse prijsaanduidingsverordening. Roblox geeft aan geen commentaar te geven op lopende rechtszaken. Het bedrijf respecteert echter de lokale wet- en regelgeving en zet zich in voor een positieve en veilige ervaring voor de gamecommunity.

Voor de VZBV is het onderzoek naar de vijf videogames nog maar het begin. De vereniging heeft aangekondigd een standpuntnota te presenteren over de Digital Fairness Act, waaraan de EU momenteel werkt. Volgens de VZBV zijn er dringend strengere maatregelen nodig. De Digital Services Act, aangenomen in 2022, is niet voldoende om met name minderjarigen te beschermen tegen manipulatieve in-app-aankopen.