Luxeprijzen en woningtekort: waarom particuliere studentenwoningen in opkomst zijn

Berlijn. Dit gemeubileerde appartement in hartje stad, op slechts een paar minuten lopen van de hipste clubs, heeft een stevig prijskaartje. Wie er voor het wintersemester wil wonen, betaalt meer dan € 1.100 per maand voor de 19 vierkante meter. Dat is een flinke prijs, zelfs voor Berlijn.

Aanbiedingen als deze zijn niet ongebruikelijk. Wanneer studenten terugkeren naar de collegezalen, begint het jaarlijkse ritueel: de zoektocht naar geschikte woonruimte.

Omdat de wachtlijsten voor studentenhuizen echter lang zijn, komen er steeds meer particuliere aanbieders in beeld. Alleen al in Berlijn, waar de kamer van 19 vierkante meter wordt aangeboden, zijn er meerdere.

Deze aanbiedingen zijn al lang beschikbaar, niet alleen in grote steden, maar ook in kleinere universiteitssteden. Ze beloven een compleet, zorgeloos pakket: meubilair, keuken, fitnessruimte en schoonmaak. Afhankelijk van je budget kun je meer diensten – en meer vierkante meters – krijgen. De aanbiedingen zijn vaak tweetalig en richten zich dus op een internationaal publiek dat vóór aanvang van hun studie slechts vaag bekend is met de lokale huizenmarkt.

En het aantal groeit: vastgoedadviseurs van Savills constateerden een verviervoudiging van het aanbod aan studentenwoningen in 2021 ten opzichte van 2011 en verwachten een verdere groei. Op basis van deze cijfers schat de Duitse Studentenunie (DSW) dat particuliere aanbieders momenteel zo'n 65.000 appartementen aanbieden. Ook DSW-topman Matthias Anbuhl verwacht een stijging – want gezien de extreem krappe woningmarkt "zullen de investeringen in dit over het algemeen dure segment doorgaan", vertelde hij aan RedaktionsNetzwerk Deutschland (RND).

De RND-nieuwsbrief van het district. Elke donderdag.

Door mij te abonneren op de nieuwsbrief, ga ik akkoord met de advertentieovereenkomst .

Volgens vastgoedaanbieder JLL wordt studentenhuisvesting inderdaad een steeds belangrijker aandachtspunt voor investeerders. Recentelijk vertegenwoordigden dergelijke investeringen slechts een klein deel van het totale transactievolume in het residentiële segment, aldus een persbericht.

In het buitenland is de situatie anders: in de rest van Europa bedraagt het aandeel studentenhuisvesting 16 procent, schrijft JLL. "Dit onderstreept het groeipotentieel van deze sector in Duitsland. Pan-Europese investeerders die al ervaring hebben opgedaan in andere markten investeren steeds vaker in Duitsland. Dit zal een extra impuls geven", aldus JLL-expert Marius Romer.

Stefan Schmalfeldt van de Hamburgse Huurdersvereniging merkt ook op dat er de laatste jaren veel van dergelijke aanbiedingen zijn ontstaan. Hij denkt dat de aanbiedingen gericht zijn op jongeren met welgestelde ouders. "De huren liggen aanzienlijk hoger dan de gebruikelijke vergelijkbare huren in de buurt", legt hij uit.

Terwijl de Duitse huurwet bedoeld is om te voorkomen dat de huren te sterk stijgen, heeft de federale overheid zojuist een verlenging tot 2029 in gang gezet.

Er zijn echter tal van eigenaardigheden in het instrument waardoor kamers in particuliere studentenwoningen om uiteenlopende redenen kunnen worden vrijgesteld van de huurplafond. Zo geldt het plafond alleen voor nieuwbouwwoningen die vóór 2014 zijn gebouwd en bevat het uitzonderingen voor kortdurende verhuur. Huurdersorganisaties zoals Stefan Schmalfeldt willen daarom duidelijkere wettelijke regels met betrekking tot het huurplafond voor gemeubileerde woonruimte.

De gemiddelde huurprijs voor een kamer in een studentenhuis bij een van de studentenverenigingen bedraagt € 306, meldt DSW-directeur Anbuhl. "Op de particuliere woningmarkt betalen studenten gemiddeld bijna € 500 per maand voor een gedeelde kamer", legt hij uit, eraan toevoegend dat er regionale verschillen zijn. "Ter vergelijking: de studentenhuisvesting bij een studentenvereniging is een zeer betaalbare vorm van huisvesting. De huur bij particuliere aanbieders is vaak twee tot drie keer zo hoog", zegt Anbuhl.

Maar je moet eerst een plek bemachtigen bij een van de studentenverenigingen. Voor het wintersemester, dat de komende weken begint, verwacht Anbuhl weer een zeer grote vraag. "De wachtlijsten zullen waarschijnlijk net zo vol zijn als voorgaande jaren", zegt hij. Met hun 196.000 plaatsen konden de studentenverenigingen slechts 10 procent van de studenten in het hele land bedienen.

"Privéwoningen lossen het fundamentele structurele probleem niet op dat betaalbare huisvesting voor studenten steeds schaarser wordt in onze universiteitssteden", zegt Anbuhl. De huren op de vrije woningmarkt blijven de pan uit rijzen, waarschuwt hij. "Het gebrek aan betaalbare huisvesting is een brandend maatschappelijk probleem."

En hoewel kamers in openbare slaapzalen nog steeds relatief betaalbaar zijn, zullen de prijzen in sommige gebieden waarschijnlijk stabiel blijven, maar in andere ook licht stijgen. "We verwachten momenteel dat de huren bij de meeste studentenverenigingen dit jaar relatief stabiel zullen blijven of slechts licht zullen stijgen", zegt Anbuhl. "In nieuw gebouwde of recent gemoderniseerde slaapzalen kunnen de huren iets hoger uitvallen vanwege de gestegen bouwkosten."