Oekraïne Oorlog | Corruptie is een probleem in Oekraïne
Oekraïne kan al lang niet meer overleven zonder buitenlandse hulp. Het land heeft wapens nodig om zich te blijven verdedigen tegen de Russische invasie. En geld om de staat en de samenleving draaiende te houden. Wladyslaw Rasjkovan van het Internationaal Monetair Fonds schatte de maandelijkse behoefte van Oekraïne aan buitenlandse fondsen om te overleven al in 2022 op vijf miljard dollar. Daar komen nog honderden miljarden voor de wederopbouw bij.
Sinds de Russische inval drie jaar geleden verkeert de Oekraïense staatsbegroting in enorme problemen. Kiev moet bijna al zijn belastinginkomsten besteden aan het leger en de aankoop van nieuwe wapens. Sociale uitgaven en salarissen zouden met buitenlandse middelen moeten worden gedekt. Maar juist hier ontstaan de problemen. In de aanloop naar de wederopbouwconferentie in Rome, die donderdag begon, meldden Oekraïense media dat de regering tot nu toe 23 miljard dollar voor het komende jaar heeft "gevonden", maar dat er 42 miljard dollar nodig is.
De EU is op zoek naar miljarden voor volgend jaarDe EU probeert dit financieringstekort, dat ook te wijten is aan de terugtrekking van de VS, te dichten. De Financial Times meldt vanuit Brussel dat ze op zoek zijn naar de ontbrekende 19 miljard dollar. Dat zal niet eenvoudig zijn. "Er is groeiende bezorgdheid over volgend jaar, en veel belanghebbenden die rekenden op een staakt-het-vuren dit jaar, moeten hun berekeningen herzien en beseffen dat er een gat in de begroting zit, ongeacht de aanpak", citeerde de Financial Times een EU-functionaris.
In Rome zal dit probleem verzwegen worden, en ook een ander probleem zal niet aan de orde komen te midden van de glinsterende foto's van handdrukken en de opschepperige solidariteitsbetuigingen met Oekraïne: het trage betalingsproces. Keer op keer komen de beloofde gelden niet op tijd aan. Dit is een probleem voor Kiev, aangezien leningen moeilijk te verkrijgen en nog moeilijker te verstrekken zijn, waardoor de regering herhaaldelijk haar goudreserves moet aanspreken. De angst in de Oekraïense media dat Kiev op insolventie staat en daardoor in een nationaal faillissement zou kunnen belanden, die de laatste tijd regelmatig wordt geuit, is tot nu toe niet bewaarheid geworden.
Oekraïne gaat gebukt onder gigantische schuldenKiev kan elke cent en elke hryvnia goed gebruiken, gezien de staatsschuld van 181 miljard dollar. Volgens een prognose van het Internationaal Monetair Fonds zal de schuld naar verwachting eind dit jaar het bruto binnenlands product van 203 miljard dollar overschrijden. De forse salarisverhoging van meer dan 20 procent voor ambtenaren sinds begin dit jaar leidde tot nog meer onvrede onder de bevolking, vooral omdat andere secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals pensioenen, aanzienlijk minder stegen en de inflatie niet werd gecompenseerd.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, geloven steeds minder Oekraïners in een welvarende toekomst.
Het grootste probleem blijft echter de wijdverbreide corruptie. Uitspraken zoals die van premier Denys Shmyhal, dat de strijd tegen corruptie in Oekraïne op het hoogste niveau wordt geprezen en dat Oekraïne "de grootste en beste anti-corruptie-infrastructuur" heeft, komen neer op een ontkenning van de realiteit. Eveneens twijfelachtig zijn de beoordelingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) dat Kiev enorme vooruitgang boekt in de strijd tegen corruptie en deze op het niveau van andere Europese landen bestrijdt. Als dat zo was, zou heel Europa... een probleem.
Advocaat Mykhailo Honcharuk ziet hier een patroon. Beweringen dat Oekraïne resoluut corruptie bestrijdt, zijn zo oud als de moderne staat, schrijft Honcharuk in een artikel voor RBK-Ukraina. Er is echter weinig tot niets mee gedaan. Als bewijs daarvoor houdt de zaak van Oleksi Tsjernysjev het land momenteel in zijn greep . De vicepremier en minister van Nationale Eenheid – een functie die speciaal voor hem is gecreëerd door president Volodymyr Zelensky – zou betrokken zijn bij een vastgoedschandaal dat de Oekraïense staat een miljard hryvnia (destijds ongeveer € 28,5 miljoen) heeft gekost en Tsjernysjev zelf 14,5 miljoen hryvnia (€ 300.000) heeft opgeleverd.
Strijd tegen corruptie blijft een tandeloze sloganOm een idee te krijgen van de omvang van corruptie en de gevolgen ervan, kijk maar eens naar de Oekraïense media. De nieuwssite Zensor.net vermeldt zelfs "verduistering van gelden" als een aparte sectie.
Een van de nieuwkomers van de afgelopen dagen: Oleksandr Liyev, voormalig hoofd van de afdeling Defensie-Technisch Beleid, Wapenontwikkeling en Militaire Technologie van het Ministerie van Defensie. Hij zou in 2022 en 2023 antitankraketten hebben besteld voor 90 miljoen hryvnia (destijds ongeveer € 2,2 miljoen). Wat er geleverd werd, was onbruikbaar schroot.
In Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne, wordt een voormalig locoburgemeester ervan beschuldigd 5,4 miljoen hryvnia (109.000 euro) te hebben verduisterd. Hij zou een fabrieksdirecteur 30 procent boven de marktprijs hebben betaald voor defensiematerieel. Het materieel is nooit geïnstalleerd. Dit heeft het Russische leger mede in staat gesteld het gebied binnen te dringen. Vergelijkbaar met het geval van Soemy, waar naar verluidt geen defensiematerieel aanwezig is.
De lijst zou nog veel langer kunnen worden en vrijwel elk aspect omvatten, of het nu gaat om voedsel en jassen voor het leger of onderdelen voor roltrappen in de metro van Kiev. Er gaat nauwelijks een week voorbij zonder een nieuw schandaal.
Bijna elke dag een nieuw corruptieschandaalDe aanhoudende en wijdverbreide corruptie en het falen van de autoriteiten zijn niet alleen een pijnlijk signaal voor de buitenwereld, maar ook een voortdurende bedreiging voor de Oekraïense samenleving en uiteindelijk voor de staat.
In een enquête van het peilingsinstituut Socis uit juni noemde 48,5 procent van de respondenten corruptie als het grootste probleem van Oekraïne. De aanhoudende massale Russische aanvallen waren "slechts" het tweede grootste probleem, met 41 procent.
Dergelijke resultaten zijn een klap in het gezicht van de regering van Zelensky en tonen een enorm verlies aan vertrouwen in de president, die zichzelf steeds meer als onaantastbaar beschouwt. Ook andere peilingen wijzen waarschijnlijk op ontevredenheid over het presidentiële ambt. Op de vraag van het pro-regeringsgezinde Kyiv International Institute of Sociology (KMIS) welke richting Oekraïne opgaat, antwoordde 41 procent van de respondenten: autoritarisme. Volgens het KMIS is dit voornamelijk te wijten aan corruptie, beperkte vrijheid van meningsuiting en de toenemende machtsconcentratie in handen van de president.
Corruptie vormt een grotere bedreiging voor Oekraïners dan bomaanslagenOekraïners staan ook steeds kritischer tegenover de internationale aanwezigheid van de regering. Slechts één op de drie (36 procent) gelooft dat Kiev "alles doet wat mogelijk is voor vrede", volgens een telefonische enquête die begin juli werd uitgevoerd door de sociologengroep Rating. In juni was dit cijfer gedaald tot iets minder dan één op de twee (48 procent).
De hoop op tastbare resultaten van de verwachte derde ronde van gesprekken met Rusland vervaagt. En daarmee ook de hoop op een spoedig einde van de oorlog. In tegenstelling tot wat de regering beweert, geloven steeds minder Oekraïners in een welvarende toekomst binnen de Europese gemeenschap. In een lopend onderzoek van de KMIS gaf 47 procent van de respondenten aan te verwachten dat de situatie in Oekraïne over tien jaar "somber" zal zijn, terwijl 43 procent gelooft in EU-lidmaatschap. De trend is bijzonder zorgwekkend: in december 2024 zag 57 procent nog een Europese toekomst; een jaar eerder was dat zelfs 73 procent. Oekraïne heeft een omslagpunt bereikt, meent voormalig presidentieel adviseur Oleksiy Arestovych . Verdere wapens van de VS (en uiteindelijk ook fondsen van Europa) kunnen Oekraïne niet redden zolang het land niet bereid is zijn staat en samenleving te hervormen – wat betekent zijn nationalistische opvatting van de samenleving en zijn wrede behandeling van zijn bevolking. Zo reageerde Arestovych op zijn Telegram-kanaal op het KMIS-onderzoek.
De "nd.Genossenschaft" is van degenen die haar lezen en schrijven. Met hun bijdragen zorgen zij ervoor dat onze journalistiek voor iedereen toegankelijk blijft – zonder mediaconglomeraat, miljardair of betaalmuur.
Dankzij uw steun kunnen wij:
→ onafhankelijk en kritisch rapporteren → over het hoofd geziene onderwerpen onder de aandacht brengen → gemarginaliseerde stemmen een platform geven → misinformatie tegengaan
→ linkse debatten initiëren en ontwikkelen
Door een vrijwillige bijdrage te doen of een aandeel in de coöperatie te kopen, kunt u een verschil maken. U helpt deze krant levend te houden. Zodat nd.blijft.
nd-aktuell
