Rechters staan ‘autovrij Berlijn’ toe: ze willen de vrijheid van honderdduizenden mensen ontnemen

Het "Autovrije Berlijn"-referendum heeft tot doel de levensstijl van bijna alle Berlijners enorm te veranderen. Dat meen je toch niet. Een reactie.
De beslissing van het hooggerechtshof van Berlijn om het "Berlijn Autovrij" referendum toe te staan, komt als een verrassing. En het is onterecht, om verschillende redenen. Stel dat het project een succes zou worden in een volgend referendum en het stadscentrum grotendeels autovrij zou worden, dan zou de chaos compleet zijn.
Voor de duidelijkheid: wat het initiatief wil, is een enorme inbreuk op de persoonlijke vrijheid van honderdduizenden mensen. Een paar cijfers: 1,3 miljoen mensen wonen binnen de S-Bahn-ring en hebben zo'n 300.000 geregistreerde auto's. Waar moeten die auto's dan heen?
Los van alle polemieken, misschien een korte blik op het persoonlijke perspectief: ons gezin woont anderhalve kilometer buiten de S-Bahn-ring. Dus niet in het centrum, maar wel dichtbij. We nemen meestal het openbaar vervoer of de fiets, omdat dat vaak verstandiger en zelfs handiger is dan met de gezinsauto door de stad te sjokken.
De auto staat dus grotendeels ongebruikt. Hij wordt slechts af en toe verplaatst: voor boodschappen en kleine bezorgingen (soms binnen de ring), soms naar het werk (bijna altijd binnen de ring), om vrienden en familie te bezoeken (soms binnen de ring), naar evenementen (meestal binnen de ring, maar ook erdoorheen), naar sport (meestal binnen de ring), enzovoort – en in ruil daarvoor accepteren mensen de dagelijkse chaos van bouwplaatsen en parkeerkosten. Volkomen normaal; dat is de prijs die je betaalt voor het leven in een grote stad.

Niemand van ons heeft ooit geteld hoeveel ritten we momenteel per jaar maken in de mogelijk binnenkort verboden zone. En ik vind het onredelijk om te verwachten dat we dit in de toekomst moeten bijhouden. Het idee dat we ritten zouden moeten registreren bij welke instantie dan ook – met het risico dat we een rijverbod krijgen als we een bepaald aantal overschrijden – is volslagen absurd. Deze vorm van staatsdirigisme is onacceptabel.
Wat het Berlijnse verkeer echt nodig heeftMaar dat wil niet zeggen dat het Berlijnse verkeerssysteem niet dringend aan verandering toe is. Zo heeft Berlijn eindelijk een alomvattend parkeerbeheer in het stadscentrum nodig. Het klopt dat ruimte, een schaars goed in een grote stad, geld is. Dit zou zeker een controlerend effect hebben en misschien zelfs leiden tot een iets grotere overweging over een of twee ritten. Moet het deze keer echt de auto zijn?
Bovendien moeten de belachelijk lage parkeertarieven voor bewoners, die al twintig jaar gelden, eindelijk omhoog. € 10,20 per jaar is schandalig – en het is een onvergeeflijk schandaal dat dit vanaf dag één niet eens in de buurt komt van de administratieve kosten. Natuurlijk zouden al deze parkeertariefverhogingen uitzonderingen moeten maken voor bepaalde groepen mensen, zoals vakmensen of ploegenarbeiders.
Alles is prima! Maar verboden die mensen naar de barricades drijven, zijn schadelijk. Als ze van kracht zouden worden, zou de halve stad opnieuw in de loopgraven van het verkeersbeleid terechtkomen.
En nog één ding: zulke radicale eisen, die de levensstijl van miljoenen mensen enorm verstoren, maken referenda absurd. De Berlijnse Senaat – en waarschijnlijk ook diens opvolgers – zullen er alles aan doen om te voorkomen dat een potentieel positieve stemming wordt omgezet in praktisch beleid. De maatschappelijke en economische schade zou de voordelen overtreffen. In alle opzichten. Wie dit allemaal niet wil, moet op de dag van de stemming nee stemmen.
Dit geldt met name voor de Berlijnse Groenen. Toen het referendum in 2022 werd gehouden, verwierp de toenmalige senator voor Verkeer en Milieu, Bettina Jarasch, het als te radicaal. Geldt dat nog steeds? Zo niet, dan zullen de volgende verkiezingen de prijs betalen.
Berliner-zeitung