Verpleegkundig vertegenwoordiger Staffler in een interview: Uiteindelijk wordt er niet alleen positief nieuws aangekondigd

Katrin Staffler, lid van de CSU-bondsdag, is sinds juni bondscommissaris voor Verpleegkundige Zorg. Staffler studeerde biochemie en is sinds 2017 lid van de bondsdag. Ze verving SPD-politica Claudia Moll, die deze functie tussen 2022 en 2025 bekleedde.

Mevrouw Staffler, de coalitie wil het onmogelijke mogelijk maken: mensen die zorg nodig hebben, moeten betere zorg krijgen zonder de kosten van de langdurige zorgverzekering te verhogen. Hoe, alstublieft, moet dat dan werken?

Ik vergelijk de huidige situatie met een langdurige zorgverzekering graag met een huis: in de loop der tijd is er veel aangebouwd en verbouwd, met hier en daar een balkon, vervolgens een erker en een extra hal. Dit heeft de structurele stabiliteit in gevaar gebracht, waardoor het hele gebouw nu op instorten staat. Natuurlijk zou het op de een of andere manier verstevigd kunnen worden – dat zou verdere premieverhogingen betekenen – maar dat is niet vol te houden. Dan zitten we over twee of drie jaar weer met dezelfde bekende problemen.

Laten we dan bij het onderwerp financiering blijven. Na de openingsvergadering van de federale en deelstaatcommissie voor de hervorming van de verpleegkundige zorg pleitten alle betrokken partijen voor meer belastinginkomsten. Maar hoe realistisch is dat gezien de huidige begrotingssituatie?

De begrotingssituatie staat onder druk, dat staat vast. Maar budgetteren is altijd een kwestie van prioriteiten stellen. Minister van Financiën Lars Klingbeil moet hier wat mij betreft nog eens naar kijken. De tot nu toe goedgekeurde leningen van in totaal twee miljard euro mogen niet het laatste woord hebben. Zorg is een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid en we kunnen het ons als samenleving niet permitteren om te falen.

De verpleegkundige Katrin Staffler (CSU)

Bron: BMG

Maar nogmaals: waar halen we het geld vandaan?

Het is de taak van de minister van Financiën om de juiste prioriteiten te stellen in de federale begroting. U noemde de begrotingssituatie. In dit verband moeten we vaststellen dat de federale overheid de langdurige zorgverzekering nog steeds meer dan vijf miljard euro verschuldigd is vanwege de coronapandemie. Bovendien is het strikt genomen niet de verantwoordelijkheid van de verzekerden om pensioenbijdragen te betalen voor mantelzorgers, laat staan de opleidingskosten voor verplegend personeel. Dit komt neer op meer dan zes miljard euro per jaar. Ter herinnering: de opleiding van artsen wordt gefinancierd met belastinggeld – en dat klopt.

Klingbeils gedrag is echter ook begrijpelijk: hij vreest dat het enthousiasme voor hervormingen zal afnemen als hij de problemen met meer geld oplost. Begrijpelijk?

In dit geval niet. Er komt een alomvattende hervorming; daar is de duidelijke consensus over in de werkgroep van de deelstaten. Natuurlijk kan niet worden verwacht dat de eisen voor meer belastinginkomsten volledig worden gehonoreerd. Maar het is ook duidelijk dat er meer leningen nodig zijn dan eerder gepland om een duurzame financiering van de langdurige zorgverzekering te realiseren. Dit kan niet alleen worden bereikt door een herstructurering van de uitkeringen.

Wat bedoelt u hier precies?

De verzekering voor langdurige zorg is momenteel extreem gefragmenteerd en overgereguleerd. De verzekering biedt een ongelooflijk aantal verschillende vergoedingen, waardoor het systeem extreem complex en ondoorzichtig is. Zorgbehoevenden en hun families hebben moeite om het systeem te begrijpen. We hebben pragmatische oplossingen nodig, zoals het 'poolen' van vergoedingen – een systeem waarbij zorgbehoevenden de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben, zowel pragmatisch als flexibel en lokaal.

Critici zeggen dat langdurige zorgverzekeringen opzettelijk ingewikkeld zijn om mensen ervan te weerhouden gebruik te maken en geld te besparen. Als je alles vereenvoudigt, zullen de kosten volgens deze logica stijgen in plaats van dalen.

Natuurlijk moet deze herstructurering slim worden uitgevoerd. Een voorbeeld: momenteel is er een budget van 42 euro per maand voor verbruiksartikelen voor thuiszorg: handschoenen, wegwerpschorten, enzovoort. Dit heeft geleid tot een hele industrie die dergelijke pakketten samenstelt en op abonnementsbasis verstuurt. Maar nu hebben veel mensen een hele voorraad van deze hulpmiddelen, omdat ze ze eigenlijk niet allemaal in de benodigde hoeveelheden nodig hebben. Deze tegemoetkoming zou kunnen worden geschrapt en in ruil daarvoor zou bijvoorbeeld de zorgtoeslag iets kunnen worden verhoogd. Waar het op neerkomt, is dat we geld besparen, maar dat we zorgbehoevenden meer vrijheid geven om zelf te bepalen hoe ze hun geld besteden.

Werkgevers eisen dat de laagste zorgcategorie, niveau 1, met de bijbehorende 'ondersteuningsbijdrage' van 131 euro, volledig wordt afgeschaft. Bent u het daarmee eens?

Nee. Maar het klopt wel dat we goed moeten kijken of alle diensten wel echt verstandig zijn ingericht. Het belangrijkste vind ik dat we preventie hier versterken. Het doel moet zijn om de zorgbehoefte verder uit te stellen of zelfs helemaal te voorkomen. We moeten mensen met zorgniveau 1 niet automatisch stap voor stap naar meer zorg leiden, maar juist de progressie van hun zorgbehoefte voorkomen of vertragen door gerichte preventieve maatregelen. Het zou daarom zinvol zijn om geld te reserveren voor onder andere revalidatiesport in zorgniveau 1. Maar één ding moet ik duidelijk maken: uiteindelijk zal de werkgroep Verpleegkunde niet alleen positief nieuws kunnen verkondigen. Ze zal niet werken zonder fundamentele aanpassingen in de diensten. Eén ding is duidelijk: we zullen hier niet van alle kanten applaus voor krijgen.

De RND-nieuwsbrief van het district. Elke donderdag.

Door mij te abonneren op de nieuwsbrief ga ik akkoord met de advertentieovereenkomst .

Hoe belangrijk is het voor u om uw eigen bijdrage in een verpleeghuis te beperken?

Eén ding mogen we hierbij niet vergeten: iedereen die niet kan betalen, heeft recht op de sociale uitkering "Hulp bij Zorg". We moeten er ook voor waken dat de verzekering voor langdurige zorg geen vorm van nalatenschapsverzekering wordt. Hierover bestaat brede consensus binnen de Commissie. Belangrijker nog, we herinneren de staten er hierbij ook aan dat ze de investeringskosten voor het onderhoud en de modernisering van verpleeghuizen in de gaten moeten houden. Dit zou de eigen bijdragen aanzienlijk kunnen verlagen. Vermindering van bureaucratie en deregulering kunnen ook de lasten voor verpleeghuizen verlichten en daarmee de kosten verlagen.

Heeft u hierover concrete ideeën?

Verpleeghuizen worden momenteel beheerd door twee instanties: de zorginstelling en de medische dienst – elk met zijn eigen focus en regelgeving. Ze komen op twee verschillende data, maar stellen soms dezelfde vragen. Het moet mogelijk zijn dat beide instanties op dezelfde dag samenwerken en samenkomen. Nog één ding is belangrijk voor mij.

Wat?

84 procent van alle zorgbehoevenden wordt momenteel thuis verzorgd, omdat ze dat zelf willen. We moeten dit percentage minstens zien te handhaven. We hebben simpelweg niet genoeg personeel om meer mensen in verpleeghuizen te verzorgen. Daarom moet de focus liggen op het versterken van de thuiszorg.

24-uurszorg is een grijs gebied. Wat wil je hier doen?

Volgens schattingen hebben 300.000 huishoudens voornamelijk buitenlandse mantelzorgers in dienst. Dit aantal ligt waarschijnlijk aanzienlijk hoger. Dit is dus geen marginale kwestie. De naleving van werktijden creëert echter aanzienlijke rechtsonzekerheid voor gezinnen, maar ook voor mantelzorgers. Dit kan al snel leiden tot aanzienlijke nabetalingen. We moeten gezinnen die voor dit model kiezen eindelijk rechtszekerheid bieden.

Een oplossing zou zijn om deze zorgverleners als zelfstandigen te classificeren, zoals in Oostenrijk het geval is. Zou dat werken?

Naar onze mening is dit onverenigbaar met het Europees arbeidsrecht. Uiteindelijk ontstaat een afhankelijke arbeidsrelatie omdat de mantelzorger zich moet aanpassen aan de behoeften van de zorgvrager. We werken echter al aan juridisch sluitende oplossingen en willen deze in de praktijk testen als voorbeeldproject. De gesprekken hierover lopen momenteel. Het doel moet zijn dat mantelzorgers niet overbelast raken en families niet financieel overbelast raken.