Alan Shearer wordt 55: een professionele schutter

Dat Alan Shearer een voetballer uit een ander tijdperk was, blijkt het best uit de manier waarop hij de meeste van zijn talloze doelpunten vierde. Hoewel tegenwoordig soms hele theatervoorstellingen in scène worden gezet, grijnsde Shearer breed en hief hij nonchalant zijn rechterarm op, alsof hij wilde zeggen: "Hé, ik heb het gedaan, maar maak er alsjeblieft geen ophef over. Het is mijn werk, graag gedaan." Zoiets.

Feit is dat Shearer zijn werk uitzonderlijk goed deed, of het nu bij Southampton, Blackburn, Newcastle of het Engelse nationale team was. Het is niet ongebruikelijk dat spitsen een paar goede jaren hebben waarin ze in bijna alles slagen. Maar dat iemand over een periode van bijna twintig jaar zo betrouwbaar scoort dat hij gemiddeld bijna 25 competitiedoelpunten in één seizoen maakt, is iets wat we alleen hebben gezien bij spelers van het kaliber van Gerd Müller of Robert Lewandowski. Het is dan ook geen wonder dat Shearer met 260 doelpunten de topscorer van de Premier League blijft.

De jonge Alan Shearer was niet eens een echte spits. In zijn jeugd voelde hij zich meer thuis op het middenveld, en zelfs als eerstejaars speler in de hoogste divisie bij Southampton fungeerde hij als een soort valse negen (hoewel die term toen nog niet bestond), die paden vrijmaakte en ruimte creëerde voor de andere twee spitsen, Rod Wallace en Matt Le Tissier, om van te profiteren. Maar met zijn overstap naar Blackburn Rovers in 1992 werd hij een vaste waarde in de spits.

Hoewel Shearer tegenwoordig vooral herinnerd wordt als een legende van Newcastle, was hij nooit beter dan bij Blackburn. Nadat hij in zijn eerste jaar een enkelblessure had opgelopen, scoorde hij in de daaropvolgende drie seizoenen maar liefst 87 doelpunten, waarbij hij de tegenstander met zijn sympathieke spits Chris Sutton verpletterde. Dit leidde er zelfs toe dat Rovers, de ploeg uit het nogal armoedige industriestadje Blackburn, in 1995 Engels kampioen werd. Een titel waarvan de romantische potentie voor het voetbal echter beperkt is, aangezien de club destijds extreem genereus werd gefinancierd door de lokale staalmagnaat Jack Walker.

Alan Shearer was inmiddels allang niet meer weg te denken uit het Engelse nationale team. Toen hij in de aanloop naar het EK van 1996 in eigen land te maken kreeg met een bepaald gebrek aan scorend vermogen in interlands, leidde dat bijna tot een nationale crisis. Tijdens het toernooi zelf leverde de spits echter zijn gebruikelijke betrouwbare prestatie en werd hij topscorer met vijf doelpunten. Hij kon echter niet voorkomen dat het Engelse zomersprookje een happy end kreeg. Shearer had er ook in de halve finale tegen Duitsland alles aan gedaan: eerst zette hij Engeland op voorsprong en later benutte hij vol overtuiging de eerste penalty in de shootout. Totdat Gareth Southgate het verprutste.

In Shearers geval was het allang duidelijk dat Blackburn Rovers hem niet langer kon behouden. Er waren aanbiedingen genoeg, maar Shearers huisvrouw was tegen een overstap naar Barcelona of Turijn, en een overstap naar Manchester United werd geblokkeerd door clubeigenaar Jack Walker, die liever zelfmoord had gepleegd dan zijn favoriete spits het shirt van de gehate buurtclub te zien dragen. En omdat Shearer Walker als een soort vaderfiguur zag, gaf hij toe en vertrok naar Newcastle United.

De sensationele transfer van de zomer van 1996 was er een met diverse, soms tegenstrijdige aspecten. Enerzijds maakte het Shearer destijds de duurste speler ter wereld, met een transfersom van ongeveer 15 miljoen pond – bijna onvoorstelbaar gezien het bedrag vandaag de dag. Anderzijds stapte de spits, geboren in een arbeidersgezin in Newcastle, over naar zijn favoriete club uit zijn jeugd. Manchester United contracteerde echter Ole Gunnar Solksjaer in plaats van Shearer, en (met vriendelijke groeten aan FC Bayern) pakte dat niet helemaal verkeerd uit.

Alan Shearer speelde nog tien jaar voor Newcastle, waarin hij geen titels won, maar wel uitgroeide tot een clubicoon. Toen hij in 2006 op bijna 36-jarige leeftijd een einde maakte aan zijn actieve voetbalcarrière, wuifde hij de speculaties weg dat hij binnenkort manager of technisch directeur zou worden en benadrukte dat hij "eerst van het leven wilde genieten". Shearer heeft deze filosofie tot op de dag van vandaag in grote lijnen vastgehouden – afgezien van een korte, mislukte poging om Newcastle United als manager van degradatie te redden. Hij werkte echter al jarenlang als commentator voor de BBC-klassieker "Match of the Day".

Deze voetballer uit een niet zo ver, maar onherroepelijk vervlogen tijdperk, valt overigens niet op als criticus van het moderne voetbal. Kort voor zijn komst bekritiseerde hij de Premier League omdat deze de verkoop van Newcastle United aan een lid van de Saoedische koninklijke familie blokkeerde, waardoor zijn oude club een mogelijke terugkeer naar de Champions League werd ontzegd.

Oh, Alan, al is het maar omdat je vandaag jarig bent: laat maar. Gefeliciteerd met je 55e verjaardag! Je doelen zullen eeuwig duren. En die buitengewoon ongedwongen viering natuurlijk ook.