Een begin, geen einde – zo werd Zwitserland verliefd op het nationale team

18 juli 2025 Kwartfinale tegen Spanje

Nu het Zwitserse thuistoernooi ten einde loopt, rijst de vraag: moeten ze huilen of juichen? De emoties lopen hoog op in het Wankdorfstadion in Bern na hun uitschakeling in de kwartfinale tegen Spanje. De Zwitserse vrouwen vochten onbaatzuchtig, met een publiek achter zich dat hen onvermoeibaar aanmoedigde. En aan het einde juichten ze hen toe alsof ze niet met 2-0 hadden verloren, maar gewonnen.

Dat is niet helemaal onterecht: in slechts een paar weken tijd heeft het team met zijn moed, frisheid en vrijgevigheid mensen in het hele land voor zich gewonnen. Zaterdagmiddag komt iedereen weer samen: de spelers vieren feest met de fans op de Bundesplatz.

Ook zij worstelen met verschillende emoties. Er werd gehuild en gedanst in de kleedkamer, vertelt bondscoach Pia Sundhage over de dag erna. Ze is moe, net als iedereen die het avontuur heeft meegemaakt. Tijdens de persconferentie wordt haar gevraagd wat haar volgende stappen zullen zijn. Het contract van de 65-jarige Zweedse loopt tot het einde van het jaar. Het is te vroeg om daar iets over te zeggen, antwoordt Sundhage. Ook Marion Daube, hoofd vrouwenvoetbal bij de Zwitserse voetbalbond, wil de laatste weken laten bezinken voordat ze de toekomst van de coach bespreekt.

Onze reis begint met Pia Sundhage.

17 december 2024 Interview met de bondscoach

Pia Sundhages laatste vraag is gewaagd: "Kan Zwitserland Europees kampioen worden?" "Ja!" roept de bondscoach stralend uit. Wil ze daar meer over vertellen? "Nee." Dit zijn de laatste uren die ze in Zwitserland doorbrengt voordat ze naar Zweden reist om Kerstmis met haar familie te vieren. In het House of Football in Muri heerst een eindejaarsstemming; iedereen kijkt uit naar een paar dagen vrij voordat het veeleisende EK-jaar begint.

Sundhage, zoals altijd attent en spraakzaam, vertelt over de openingswedstrijd van het EK 2013 in Zweden, toen ze bondscoach van Zweden was. Hoe ze de fans vanuit de bus zag, allemaal tegelijk, Zweedse families en Deense. Hoeveel dat voor haar betekende. Ze zegt dat ze hoopt dat er in Zwitserland iets soortgelijks gebeurt.

Ze vertelt hoe de jonge speelsters een belangrijke rol kunnen spelen op het EK en wat ze hen wil meegeven: "Iets niet proberen is de grootste fout die je kunt maken. Je vleugels uitslaan – dat is de enige manier om het beste uit jezelf te halen." De jonge speelsters deden precies dat; sterker nog, veel van het team overtroffen hun eigen verwachtingen.

Alleen was Pia Sundhage wel heel brutaal in één ding: Zwitserland moet nog even wachten op de Europese titel.

21 maart 2025 Interview met Lia Wälti

Het is vrijdagavond en Lia Wälti zit comfortabel in een fauteuil in haar huis in St. Albans, Noord-Londen. Met haar laptopcamera laat ze haar geïnterviewden in Zürich zien dat ze midden op een bouwplaats zit. Wälti is momenteel bezig met de renovatie van haar appartement. Het is een van de vele projecten die de 32-jarige dit voorjaar voor het EK heeft: ze speelt in twee competities met Arsenal, ze heeft samen met haar zus een kinderboek gepubliceerd en haar eindexamens voor haar online cursus zijn vlak voor het EK.

Zoals altijd beantwoordt de aanvoerder van het Zwitserse nationale team alle vragen openhartig. Ze praat over de omgang met mentale gezondheidsproblemen in de sport, de risico's van de snelle ontwikkeling van het vrouwenvoetbal, de prestaties van het nationale team en haar vrijwel onvervangbare rol binnen het team. Er is maar één ding waar ze het niet over heeft: haar gezondheid.

Pas veel later, eind mei, onthulde Wälti dat haar gezondheid de afgelopen zes maanden niet best was geweest. Dat ze met pijn speelde en voor elke wedstrijd moest beslissen of ze fit genoeg was om te spelen. Tot op de dag van vandaag weet niemand precies wat haar problemen waren. Alleen dit: ze zet door om haar team alles te geven wat ze in zich heeft.

3 juni 2025 Degradatie uit de Nations League

De voorbereidingen op het EK lijken op een fiasco. Maandenlang vrijwel geen doelpunten en geen overwinning. Bijna 7.000 mensen zijn aanwezig in het Stade de Tourbillon, waar de Zwitserse vrouwenploeg Noorwegen in de Nations League moet verslaan om degradatie te voorkomen. Na slechts vier minuten staan ze al met 1-0 achter, en dat verandert tot het einde. Opnieuw een tegenslag, zeker tegen hun eerste EK-tegenstander. En belangrijker nog: degradatie uit de Nations League maakt kwalificatie voor het WK van 2027 in Brazilië lastiger.

Na afloop is het tijd voor een whitewash, ook al is de wedstrijd een ware hel voor de leiders langs de lijn en op de tribune. Alleen al de fysieke conditie van de Noren – wat een verschil met de Zwitserse ploeg. Livia Peng staat in de goal, maar het is onduidelijk of zij of Elvira Herzog nummer één wordt in de finale. Waar gebeurt dat voor een toernooi? Ramona Bachmann speelt niet, en Ana-Maria Crnogorcevic ook niet. Lia Wälti is al in gesprek met coach Pia Sundhage vanaf de zijlijn.

Na de gedenkwaardige wedstrijd werd de ervaren coach gevraagd of dit een van de grootste uitdagingen in haar carrière was. Ze antwoordde: "Jazeker."

16 juni 2025 Mediadag

Er schijnen mensen te zijn die genieten van speeddaten, de efficiënte manier om vreemden te leren kennen, en een paar minuten met ze te kletsen voordat ze naar de volgende persoon gaan. In de Sonne-seminarruimte van het Paraplegisch Centrum Nottwil lijken niet veel mensen deze vorm bijzonder aantrekkelijk te vinden.

Aan het begin van de tweede voorbereidingsweek voor het EK nodigt de voetbalbond je uit voor een speeddate-mediadag: vrijwel alle spelers van de uitgebreide selectie zijn aanwezig en gaan in kleine groepjes van tafel naar tafel. Daar ontmoeten ze vier of vijf journalisten gedurende 15 minuten, die hen alles vragen: van hun favoriete eten tot hun genezen kruisbandscheur en hun trainingsintensiteit.

Lia Wälti is gespannen, Ana-Maria Crnogorcevic is pas een paar uur geleden geland vanuit de VS, Coumba Sow weet niet of ze in de definitieve selectie komt en herhaalt dat het niet goed voelt. En dan wordt ze door de persvoorlichter weggestuurd.

Na twee uur verstomden de gesprekken en wisselden de media en de spelers vermoeide blikken uit. Wat valt er nog te zeggen? Het is tijd voor het EK.

23 juni 2025 Squad-aankondiging: Het verhaal van Ramona Bachmann

Er zijn nog negen dagen tot de start van het EK. In een filiaal van UBS aan de Bahnhofstrasse in Zürich legt Pia Sundhage haar selectie uit van de 23 speelsters die de EK-selectie hebben gehaald. Er zijn geen grote verrassingen, maar er wordt veel gesproken over één speelster die niet op de lijst staat: Ramona Bachmann, al bijna 20 jaar een vaste basisspeler.

De dag ervoor onthulde de 34-jarige in een SRF-documentaire dat ze afgelopen winter zeven weken in de privékliniek van Meiringen had doorgebracht vanwege een angststoornis . Ze hield het probleem lange tijd voor zich, maar haar naasten voelden dat er iets mis was. Toen teamgenoten op een bijeenkomst van het nationale team in november zelfs vreesden dat ze zichzelf iets zou aandoen, stemde Bachmann er uiteindelijk mee in om professionele hulp te zoeken.

Deze mentale crisis was slechts indirect de reden waarom Bachmann het EK miste. Drie weken voor het toernooi scheurde haar kruisband. Het is een klassiek geval van blessure: het lichaam neemt beslissingen voor de geest. Bachmann was vijf kilo aangekomen door de medicatie die ze tijdens haar therapie slikte, en de training verliep minder soepel dan normaal. Ze worstelde met zichzelf: moest ze haar plek vrijwillig opgeven? Of verdiende ze het door haar jarenlange inzet om aan het toernooi deel te nemen? Toen zei haar lichaam stop. En ondanks de schok en de pijn viel er een hoop druk van Bachmann af.

25 juni 2025 Gesprek met de ouders van Beney

Nog één week tot het toernooi begint. In Savièse, hoog boven de Rhônevallei, weten Cleo en Nicolas Beney nog niet dat hun 18-jarige dochter Iman een van de gezichten van het toernooi zal worden.

Het is een van die warme dagen eind juni en de Beneys zitten buiten op het terras. Wijngaarden strekken zich uit aan hun voeten en kasteel Tourbillon doemt op in de verte. Ze leggen uit dat Iman al vroeg het huis uit is, op 12-jarige leeftijd, en dat ze zelden thuiskomt. Het ontaardt in een lang, diepzinnig gesprek over wat voetbal doet met het leven van het kind en met dat van haar ouders. Nicolas, de vader, zelf profvoetballer, vertelt dat hij ooit heeft overwogen zijn dochter aan te moedigen een voetbalcarrière na te streven.

Nu genieten de Beneys van het avontuur dat voetbal hun leven heeft gebracht. Een paar dagen later trekken ze het Zwitserse rugnummer 19 aan, reizen ze naar Bazel, Bern en Genève en zien ze Iman over het veld racen, amper 18 jaar oud, net zo jong als Sydney Schertenleib en Leila Wandeler. Ze belichamen allemaal de jeugdige energie van het nationale team, dat al snel het hele land in zijn greep houdt.

26 juni 2025 Vriendschappelijke wedstrijd tegen Tsjechië

Xhemaili, Reuteler, Vallotto, Fölmli. Vier verschillende spelers scoorden in de 4-1 overwinning op Tsjechië in de laatste vriendschappelijke wedstrijd voor het EK in de Schützenwiese in Winterthur. Echt waar? Jazeker.

Vooral Riola Xhemaili speelt briljant. Naast haar doelpunt schittert ze met een haktruc die leidt tot de goal van Géraldine Reuteler. De aanval is over het algemeen een genot; het is alsof er nieuwe energie in het team kruipt. Dus, kunnen we nog hopen?

De voorzichtige groei van het optimisme op deze zwoele zomeravond markeerde een keerpunt. Het momentum bleef aanhouden, zelfs toen de nationale ploeg een week later haar eerste groepswedstrijd tegen Noorwegen verloor. En het was Riola Xhemaili die Zwitserland de weg naar de kwartfinales opende met haar gelijkmaker in de 92e minuut in de derde groepswedstrijd tegen Finland.

Slechts één zorg groeit in Winterthur. Terwijl de kinderen buiten na de wedstrijd gillen omdat Alisha Lehmann een paar rondjes rent, geeft bondscoach Pia Sundhage in de kelder van het stadion een update over de gezondheid van Lia Wälti. De aanvoerder speelde niet vanwege haar knie. Maar die zal het wel volhouden voor de vier EK-wedstrijden.

2 juli 2025 De openingswedstrijd

Dicht op elkaar gepakt in een tram staan bij 37 graden is geen pretje. Maar vanavond maakt dat niet uit. Zoals de hele middag al het geval is in het centrum van Bazel, is de spanning die grote sportevenementen kunnen veroorzaken voelbaar. Verderop in de tram begint iemand "Hopp Schwiiz" te zingen. De tram rijdt naar het St. Jakobspark, de openingswedstrijd van het EK, Zwitserland tegen Noorwegen. Eindelijk is het zover.

Kippenvel tijdens het volkslied. En toen konden de 34.000 toeschouwers hun ogen bijna niet geloven: de Zwitserse vrouwen hadden lange tijd niet zo goed, zo strijdlustig en zo zelfverzekerd gepresteerd. Ze verloren een wedstrijd met 2-1 die, over de 90 minuten heen, zo'n beetje alles bevatte wat je je maar kunt wensen: een achtbaan van emoties: het Zwitserse doelpunt dat de voorsprong opleverde. Een eigen doelpunt van de Zwitsers. Een gemiste penalty van de tegenstander. Als tegengoal een strafschop voor Zwitserland, die werd teruggedraaid. Een schot op de lat, spanning tot het einde.

Zo hoort voetbal te zijn.

Een artikel uit de « NZZ am Sonntag »