EK Vrouwen 2025: Wat kan de nieuwe DFB-generatie bereiken?

De zon brandt en de thermometer geeft een goede 30 graden Celsius aan in de middaghitte van Zürich. Linda Dallmann, een ervaren middenveldster van het Duitse nationale vrouwenvoetbalelftal, presenteert haar plan koel en zakelijk: "Mijn doel is om Europees kampioen te worden." De 30-jarige is net uit de bus gestapt en voegt eraan toe: "Hetzelfde geldt voor de andere meisjes", "daarom zijn we hier. Iets anders zou, denk ik, een verkeerde uitspraak zijn."

Eén ding is duidelijk: het EK-verblijf in Zwitserland moet zo lang mogelijk duren. Er zitten 27 dagen tussen de aankomst in het teamhotel afgelopen maandag en de langverwachte zege. De finale vindt plaats op 27 juli in het St. Jakob Park in Basel. De datum staat vast in de agenda van bondscoach Christian Wück. De groepswedstrijden beginnen op vrijdag (21.00 uur, ARD), vervolgens spelen Denemarken op 8 juli (18.00 uur, ARD) en Zweden op 12 juli (21.00 uur, ZDF).

Het team lijkt precies op tijd klaar voor de titelmissie – althans, dat suggereren de resultaten vlak voor de start van de EK-voorbereidingen. Een 4-0 overwinning op Nederland werd gevolgd door een 6-0 overwinning op Oostenrijk. Eén van hen speelt ook in Zwitserland, maar liet veel zwakke punten zien, terwijl de ander zich niet eens kwalificeerde. De uiteindelijke resultaten vóór het EK getuigen echter van een positieve ontwikkeling sinds Wück in de nazomer van 2024 de leiding nam.

Maar de waarheid is: grote successen zijn allang voorbij. Negen jaar geleden bezorgde het damesvoetbalelftal de Duitse voetbalbond (DFB) olympisch goud. De jaren die volgden waren turbulent, gekenmerkt door het vertrek van hét symbool van glamour en glorie: Silvia Neid. Na de olympische overwinning trad ze af als bondscoach, nadat ze sinds 2005 aan de kant had gestaan.

Het Duitse nationale vrouwenelftal won voor het laatst het EK in 2013. Nu wil bondscoach Christian Wück een nieuwe start maken op het EK. Wie doen er voor het eerst mee? En wat maakt de speelsters bijzonder?

Voorheen was ze negen jaar assistent van Tina Theune-Meyer. In deze rol won de nu 61-jarige drie Europese kampioenstitels en één wereldtitel in 2003. Als hoofdcoach werd ze wereldkampioen in 2007 en Europees kampioen in 2009 en 2013.

Duitsland, onder Neids leiding, toonde zijn dominantie en verdrong in december 2014 zelfs de recordkampioen van de wereldbeker, de VS, bijna zes maanden lang van de eerste plaats op de FIFA-wereldranglijst. De gouden medaille in Rio de Janeiro was de kroon op Neids briljante tijdperk; het was het enige succes dat ze tot dan toe had gemist. Ze liet gigantische schoenen achter. Haar opvolgster was Steffi Jones.

Van sterspeelster Jones werd verwacht dat ze zich verder zou ontwikkelen, zonder dat ze eerder haar kwaliteiten als coach had bewezen. De nu 52-jarige was verantwoordelijk voor het WK 2011 als voorzitter van het organiserend comité en werd vervolgens directeur van de DFB voor vrouwenvoetbal, meisjesvoetbal en schoolvoetbal. Ze bracht slechts één jaar ervaring mee als assistent van Neid op de trainersbank.

Met deze overgang kwam het keerpunt dat begon met de mislukking op het EK van 2017. Vanwege hevige regenval werd de kwartfinale tegen Denemarken op korte termijn uitgesteld tot 12.00 uur de volgende dag. Volgens bronnen dicht bij het team destijds koos Jones voor een andere basisopstelling dan gepland – een routine. Het plan mislukte en het toernooi eindigde voor het eerst sinds 1989 vóór de halve finales. "De nederlaag is ook mijn verantwoordelijkheid", gaf Jones na afloop toe.

Een plaatje uit succesvolle tijden: Silvia Neid (rechts), toen nog assistent-bondscoach, viert de EK-titel van 2005. Aanvoerder en doelpuntenmaker Birgit Prinz (nummer 9) steekt de trofee omhoog.

Bron: imago images/Sven Simon

De DFB verlengde haar contract desondanks tot het WK van 2019. Toen de WK-kwalificatie echter in gevaar kwam en het team in maart 2018 als laatste eindigde in een vierlandentoernooi, moest ze vertrekken. Jones gaf later in een interview met "Welt" fouten toe. "Ik was gewoon niet voorbereid op veel dingen. Dat heb ik op de harde manier moeten leren," zei ze.

Onder Horst Hrubesch, tevens sportief directeur van de bond, bereikte het onzekere team het continentale toernooi. Hrubesch heeft altijd een uitstekende reputatie gehad, zowel op als naast het veld. Velen hadden gehoopt op een langer verblijf – in ieder geval tot het toernooi. Eind 2018 koos hij echter in zijn functie van sportief directeur Martina Voss-Tecklenburg als coach, die aan het begin van het daaropvolgende WK-jaar de leiding overnam.

Na de volgende uitschakeling in de kwartfinale, net als in het geval van Jones, bleef Voss-Tecklenburg ondanks de gerapporteerde twijfels van Hrubesch – en ze moest moeilijke tijden doorstaan. De drie jaar na de Olympische Spelen en het einde van het Neid-tijdperk hadden het imago van de DFB-vrouwen ernstig beschadigd en lieten geen spoor van hun vroegere glorie achter.

De derde persoon die sindsdien aan de zijlijn de leiding heeft, heeft noch verandering, noch een nieuwe start in gang gezet. Tijdens de coronapandemie leed de interne vertrouwensrelatie tussen haar en de spelers steeds meer schade. De trainingsinhoud en de interpersoonlijke communicatie werden naar verluidt zwaar bekritiseerd. De stemming sloeg om.

Door de tegenvallende prestaties op het WK werden de Olympische Spelen, die werden uitgesteld tot 2021, zonder Duitsland gehouden. Het EK van 2022, dat eveneens met een jaar werd uitgesteld, was daarmee pas het tweede toernooi van Voss-Tecklenburg. De Duitse vrouwenvoetbalploeg maakte opnieuw indruk, zij het onder moeilijke omstandigheden, aangezien de relatie met de bondscoach naar verluidt nog steeds wankel was.

Het nationale team werd niet langer beschouwd als een comfortabele haven. De gênante uitschakeling in de groepsfase op het WK van 2023 was een passende weerspiegeling van de interne situatie bij de DFB. "MVT" was na het toernooi met ziekteverlof en werd kort vervangen door haar assistente Britta Carlson en vervolgens door de terugkerende Hrubesch, die tijdelijk interim was.

Er ontstond een moddergevecht tussen de bond en de voormalige bondscoach, of beter gezegd haar advocaten, want de inmiddels 57-jarige sprak ondanks haar ziekteverlof nog op evenementen, voordat ze uiteindelijk haar baan verloor. De vrouwen van de DFB kwalificeerden zich voor de Olympische Spelen onder de populaire interim-coach Hrubesch, en in Parijs wonnen de "meisjes", zoals hij ze altijd liefkozend noemde, brons – inclusief enkele welkome, bemoedigende krantenkoppen.

Sindsdien zijn anderen verantwoordelijk voor de omwenteling. Voormalig Duits international Nia Künzer, directeur vrouwenvoetbal bij de DFB, nam in januari 2024 de leiding over. Ze stond voor een "enorme opgave" (Hrubesch) – het veiligstellen van een langetermijnplan voor de opvolging, zodat de zaken vooruit konden. Wück (53) nam de leiding over. Een man die binnen de DFB zeer gewaardeerd werd om zijn werk met de jeugdelftallen: in 2023 won de Frankische speler het EK en het WK met het Onder-17-team. Successen die vergelijkbaar zijn met die van Hrubesch, zou je kunnen zeggen. Volgens informatie van de RND vroeg Wück aanvankelijk om bedenktijd na overleg met Künzer en DFB-directeur Andreas Rettig, maar stemde uiteindelijk toe.

Onder Wück is het nu aan aanvoerder Giulia Gwinn en haar team om opnieuw succes te vieren. De 25-jarige staat aan de spits van de nieuwe generatie speelsters. Ze wordt zelden geassocieerd met de Duitse mislukkingen van de afgelopen jaren, maar staat eerder voor de weinige hoogtepunten. Tijdens haar eerste toernooi met de Duitse adelaar – het WK van 2019 – was de regerend tweevoudig winnares van FC Bayern München een van de weinige lichtpuntjes en ontving ze de prijs voor "Beste Jonge Speelster".

Feest voor brons: Horst Hrubesch en zijn “meisjes” in Parijs.

Bron: Marcus Brandt/dpa

In 2022 schitterde Gwinn voor Duitsland als tweede op Europees niveau en werd ze geselecteerd voor het team van het toernooi. Gwinn miste de WK-vernedering van 2023 met haar tweede kruisbandscheuring. Op de Olympische Spelen scoorde ze haar enige doelpunt in de wedstrijd om brons tegen Spanje.

Nu is de fullback de baas. Sinds maart 2024 zijn zeven speelsters van het nationale elftal gestopt, onder wie defensief leider Marina Hegering, keepsters Merle Frohms en RND-columnist Almuth Schult, en de jarenlange aanvoerder en doelpuntenmaakster Alexandra Popp. De afgelopen maanden onder Wück kwamen enkele problemen aan het licht die deden denken aan oude, turbulente tijden. De communicatie van de coach, die onervaren is in het vrouwenvoetbal, irriteerde sommigen. Ontevredenen zullen het EK missen, en Sara Doorsoun nam vervolgens ontslag. Sportief gezien vond het nieuw samengestelde team echter geleidelijk aan zijn draai. Denk aan de prestaties in de Nations League eind mei en begin juni, toen Duitsland als groepswinnaar het eindtoernooi bereikte.

Ondanks wat onenigheid vormde Wück een eenheid die geniet van wat ze meemaakt bij de DFB. "De samenstelling is anders dan voorheen", zegt Dallmann. Het trainingskamp in Herzogenaurach was daar het bewijs van – op het veld, in het zwembad en tijdens een privéconcert van popicoon Wolfgang Petry. De speelsters gaven het bezoek aan hun coach, die zichtbaar onder de indruk was, zoals blijkt uit video's op sociale media.

De teamgeest is sterk en de sfeer is goed. Samen met de kwaliteit van het voetbal zijn dit fundamentele voorwaarden voor een succesvol toernooi. Bronnen binnen het team zeggen dat dit al jaren niet meer het geval is – ondanks af en toe een sprankje hoop.

Dit komt waarschijnlijk ook doordat Wück, ondanks enkele moeilijkheden, volledige interne steun geniet; met name de relatie tussen hem en Gwinn lijkt vertrouwenwekkend. "We willen het gevoel creëren zoals vóór het EK van 2022, dat we op elkaar kunnen rekenen en elkaar kunnen vertrouwen", zei de inwoner van München in een recent interview met RND. Destijds beperkte dit zich meer tot de spelers, vanwege de breuk met Voss-Tecklenburg.

Deze keer is het anders. Van de olympisch kampioenen zijn alleen Sara Däbritz en Kathrin Hendrich (op afroep in Brazilië) nog over. Wücks selectie bestaat uit zeven toernooidebutanten. "Ze tonen de energie, de vreugde, precies wat we nodig hebben", zegt Dallmann. Gwinn benadrukt het doel: "De finale opnieuw halen zou natuurlijk fantastisch zijn."

De in Friedrichshafen geboren renster is "een perfectionist" en wil niet "voor de tweede keer met zilver naar huis gaan" zoals in 2022. Met haar is een nieuwe generatie op zoek naar grote rijkdom. Bevrijd van de obstakels uit het verleden wil de ambitieuze aanvoerder een gouden tijdperk vormgeven. Of, om het anders te zeggen: een generatie winnaars leiden.