Het meningsverschil tussen Donald Trump en Elon Musk brengt de terugkeer van de VS naar de maan in gevaar. Zonder SpaceX zullen ze het niet redden.

Nog maar een week geleden waren Donald Trump en Elon Musk hart en ziel. Maar sindsdien is er een rozengeur en maneschijn ontstaan ​​tussen de Amerikaanse president en zijn voormalige vriend en adviseur. Het conflict werd aangewakkerd door de controversiële "One Big Beautiful Bill Act", een belastingwet waar Musk fel tegen is. Maar nu staat er veel meer op het spel. Als de twee niet snel tot inkeer komen, dreigen er ernstige gevolgen voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma. In het ergste geval zal Amerika noch naar de maan, noch naar Mars vliegen.

Dat het meningsverschil tussen Trump en Musk dreigde over te slaan op het Amerikaanse ruimtevaartbeleid, was afgelopen weekend al duidelijk geworden. Tot verbazing van vele ruimtevaartexperts trok de Amerikaanse president de nominatie van zakenman en amateurastronaut Jared Isaacman voor het directeurschap van NASA in. Terugkijkend moet gezegd worden: Isaacman was waarschijnlijk een pion. Hij struikelde over zijn nauwe band met Elon Musk, aan wie Isaacman zijn nominatie te danken had.

Het conflict heeft nu een heel andere dimensie aangenomen. Op zijn online dienst Truth Social dreigde Trump overheidscontracten met SpaceX en andere bedrijven van Musk in te trekken. Musk liet het er niet bij zitten. Op X kondigde hij aan: "In het licht van de verklaring van de president waarin hij mijn overheidscontracten annuleerde, zal SpaceX onmiddellijk beginnen met de ontmanteling van zijn Dragon-ruimtevaartuig."

Hoewel Musk deze dreiging inmiddels heeft ingetrokken , had hij niet duidelijker kunnen maken hoe afhankelijk de VS is van Musks ruimtevaartbedrijf SpaceX. Als Musk zijn dreigement zou uitvoeren, zou dit waarschijnlijk het einde betekenen van de Amerikaanse deelname aan het internationale ruimtestation ISS. Het Dragon-ruimtevaartuig is momenteel het enige Amerikaanse ruimtevaartuig dat astronauten naar het ISS kan vervoeren.

Vorig jaar keerde de Starliner van concurrent Boeing vanwege technische problemen terug naar de aarde zonder astronauten Suni Williams en Butch Wilmore. En gezien de huidige wereldwijde politieke situatie is het moeilijk voor te stellen dat de VS weer stoelen in Russische Sojoez-capsules zou reserveren, zoals ze deden vóór de ingebruikname van het Dragon-ruimtevaartuig.

De VS zijn ook afhankelijk van Musk voor de vernietiging van het ISS. De VS zijn van plan om het Amerikaanse deel van het ISS na 2030 opzettelijk te laten crashen. Vorig jaar gunde NASA SpaceX nog de opdracht voor de ontwikkeling van een ruimtevaartuig dat dit kan. SpaceX ontvangt hiervoor $ 843 miljoen.

Voor SpaceX is dit overheidscontract een kleintje. NASA financierde de ontwikkeling van het Dragon-ruimtevaartuig met $ 2,6 miljard. En SpaceX ontvangt $ 2,9 miljard van NASA voor de verdere ontwikkeling van Starship tot maanlander. Het verliezen van dergelijke contracten zou inderdaad pijnlijk zijn voor SpaceX.

Omgekeerd is het echter waar: zonder SpaceX zullen er de komende jaren geen Amerikaanse astronauten op de maan landen. Want er is geen alternatief in zicht voor de maanlander van SpaceX. Een consortium onder leiding van Blue Origin heeft 3,4 miljard dollar van NASA ontvangen om een ​​maanlander te ontwikkelen. De eerste vlucht staat echter pas op zijn vroegst in 2030 gepland. Gezien de gebruikelijke vertragingen die met dergelijke missies gepaard gaan, is dat waarschijnlijk niet genoeg om de race naar de maan tegen China te winnen. China wil in 2030 op de maan landen.

Je zou kunnen stellen dat Trump sowieso niet bijzonder geïnteresseerd is in de maan. Volgens zijn presidentiële verklaring wil hij Amerikaanse astronauten naar Mars sturen om de Amerikaanse vlag met de Stars and Stripes te hijsen. Maar de vooruitzichten daarvoor zijn ook niet goed. Ten eerste zijn er invloedrijke Republikeinse senatoren die onder geen beding willen afzien van het maanprogramma. Ten tweede is een bemande vlucht naar Mars zonder SpaceX moeilijk voor te stellen.

De laatste drie testvluchten van Starship zijn allemaal mislukt. Desondanks wordt deze raket beschouwd als de beste kans om de Rode Planeet in de komende jaren te bereiken. De nieuwe raket van Blue Origin zou ook in aanmerking kunnen komen. De New Glenn heeft echter tot nu toe slechts één onbemande testvlucht in een baan om de aarde voltooid. Desondanks was deze grotendeels succesvol.

Het zou bijzonder pijnlijk zijn voor Musk als SpaceX geen overheidscontracten meer zou krijgen voor de lancering van militaire satellieten. Dergelijke missies zijn zeer lucratief omdat speciale veiligheidsmaatregelen hogere prijzen rechtvaardigen. Maar dit zou ook de Amerikaanse overheid zelf schaden. Momenteel is, naast SpaceX, alleen het particuliere bedrijf United Launch Alliance (ULA) gecertificeerd voor dergelijke vluchten.

SpaceX lijkt echter meer vertrouwen te genieten dan zijn concurrenten. Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft onlangs contracten ter waarde van $ 13,7 miljard toegekend voor de lancering van militaire satellieten, waarvan $ 5,9 miljard naar SpaceX gaat. Musks bedrijf zal naar verwachting 28 van de 54 geplande missies uitvoeren. De reden voor deze voorkeur voor SpaceX is dat de nieuwe raket van ULA is vertraagd en de New Glenn van Blue Origin nog niet is gecertificeerd voor militaire missies.

Het was al lang vóór Trump bekend dat een dergelijke afhankelijkheid van één bedrijf ongezond is voor de Amerikaanse ruimtevaart. De vraag is wie hiervoor de schuld krijgt. Eerdere regeringen hebben er een punt van gemaakt om meer dan één bedrijf te steunen bij de commercialisering van de ruimtevaart. In sommige gevallen ontving de concurrentie zelfs meer financiering dan SpaceX. Maar het bedrijf van Elon Musk verdiende er meer mee. Het zal waarschijnlijk nog een paar jaar duren voordat andere bedrijven hen inhalen.

Voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma kunnen we alleen maar hopen dat er adviseurs zijn die Trump en Musk kunnen modereren. Anders zullen er uiteindelijk alleen maar verliezers zijn.