De internationale gemeenschap verwerpt Israëls besluit om Gaza-Stad te controleren: van oproepen om de oorlog te stoppen tot het blokkeren van wapenleveringen

Duitsland, België, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Turkije, Australië, de Europese Commissie en de VN hebben vrijdag hun afkeuring uitgesproken over het plan van Israël om Gaza-Stad te bezetten en de inwoners te verdrijven.

De Duitse bondskanselier Friedrich Merz stelde dat dit plan niet duidelijk maakt hoe Israël van plan is de doelen te bereiken, zoals het ontwapenen van Hamas, het vrijlaten van de gijzelaars en het snel starten van onderhandelingen over een staakt-het-vuren.

Merz voegde toe dat "de federale overheid onder deze omstandigheden tot nader order geen enkele export van militair materieel zal goedkeuren dat in de Gazastrook kan worden gebruikt". Dit is een ongekende beslissing voor Duitsland, een van de Europese partners die het meest terughoudend is om de Israëlische regering te bekritiseren.

Als reactie op de beslissing van Merz beschuldigde de Israëlische premier Benjamin Netanyahu Duitsland ervan "Hamas-terrorisme te belonen."

"In plaats van de rechtvaardige oorlog van Israël tegen Hamas te steunen, dat de meest afschuwelijke aanval op het Joodse volk sinds de Holocaust uitvoerde, beloont Duitsland het terrorisme van Hamas met een wapenembargo tegen Israël", aldus het kantoor van de president in een verklaring.

In lijn met dit standpunt noemde de Nederlandse regering het militaire plan van het Israëlische kabinet "een verkeerde stap" en stelde dat het "niets" doet om de humanitaire tragedie in de enclave te verzachten. Ook waarschuwde de regering dat "Gaza van de Palestijnen is".

Nederland heeft, net als Duitsland, vrijdag de levering van schepen aan Israël geannuleerd vanwege het "risico van inzet" tegen Gaza.

Secretaris-generaal van de VN António Guterrez zei dat hij "ernstig gealarmeerd" was door de Israëlische beslissing om "de controle over Gaza-Stad over te nemen" en waarschuwde dat dit een "gevaarlijke escalatie" is in het bijna twee jaar durende conflict in de Palestijnse gebieden.

"De secretaris-generaal is ernstig gealarmeerd door het besluit van de Israëlische regering om 'de controle over Gaza-Stad over te nemen.' Dit besluit markeert een gevaarlijke escalatie en kan de toch al catastrofale gevolgen voor miljoenen Palestijnen verergeren. Het zou nog meer levens in gevaar kunnen brengen, waaronder die van de resterende (Israëlische) gijzelaars", waarschuwde Stephanie Tremblay, woordvoerder van Guterres, in een verklaring.

In hetzelfde kader heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties aangekondigd dat er aanstaande zaterdag een spoedvergadering zal worden gehouden om de situatie in de Palestijnse enclave te bespreken.

Een ander land dat het krachtigst reageerde, was België. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Prévot riep vandaag de Israëlische ambassadeur in België, Idit Rosenzweig-Abu, bijeen en verklaarde dat hij "zal proberen krachtig op te komen voor een terugdraaiing van deze intenties."

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, José Manuel Albares, veroordeelde de Israëlische beslissing, die "alleen maar meer verwoesting en lijden" in Gaza zou veroorzaken, krachtig . Hij benadrukte zijn oproep tot een permanent staakt-het-vuren, de massale toestroom van humanitaire hulp naar de enclave en de vrijlating van alle door Hamas vastgehouden gijzelaars.

De Britse premier Keir Starmer, die in juli aankondigde dat het Verenigd Koninkrijk de staat Palestina zou erkennen, noemde het besluit vrijdag "fout" en drong er bij de Israëlische regering op aan om de door zijn Veiligheidskabinet goedgekeurde maatregel "onmiddellijk te heroverwegen".

In een verklaring waarschuwde Starmer: "Deze actie zal niets bijdragen aan het beëindigen van dit conflict of de vrijlating van de gijzelaars bewerkstelligen. Het zal alleen maar leiden tot verder bloedvergieten."

In dezelfde trant riep de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, de Israëlische regering op om haar militaire plan in Gaza te "heroverwegen". Ze drong aan op de vrijlating van alle gijzelaars en op "onmiddellijke en ongehinderde toegang" voor humanitaire hulp.

De Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN, Volker Türk, waarschuwde er op zijn beurt voor dat de Israëlische plannen voor een "totale militaire bezetting" van Gaza een schending van het internationaal recht vormen en kunnen leiden tot nog meer doden en gedwongen ontheemding. Daarom moeten de plannen "onmiddellijk worden stopgezet".

Volker Türk herinnerde eraan dat deze acties "in strijd zijn met de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof, waarin staat dat Israël zo snel mogelijk een einde moet maken aan de bezetting, en ook met de overeengekomen tweestatenoplossing en het recht van het Palestijnse volk op zelfbeschikking."

Vanuit Türkiye kwam een even nadrukkelijke afwijzing: de regering veroordeelde het Israëlische plan "in de krachtigste bewoordingen" en riep de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties op om een "bindende resolutie" uit te vaardigen om de bezetting te stoppen.

De Australische regering waarschuwde er ook voor dat de Israëlische beslissing de "humanitaire catastrofe" zal verergeren. In een verklaring aan EFE herhaalde minister van Buitenlandse Zaken Penny Wong dat "een tweestatenoplossing de enige manier is om duurzame vrede te garanderen."

Volgens lekken van Netanyahu's plan aan de Israëlische pers omvat de operatie om de controle over Gaza over te nemen verschillende fasen. De eerste fase omvat de evacuatie van de bevolking van de hoofdstad van Gaza vóór 7 oktober, gevolgd door de uitbreiding van de militaire controle over de hele Gazastrook en de instelling van een Arabische overgangsregering zonder vertegenwoordiging van Hamas of de Palestijnse Nationale Autoriteit (PNA).