'Casting Lear' triomfeert samen met 'Afanador' op een Max-festival dat in het teken staat van Gaza en de talen van de staat

In het seizoen waarin twee grote projecten, zoals 1936 en Vania x Vania, op het toneel verschenen, ging de 28e editie van de Max Awards for the Performing Arts naar een klein (maar zeer origineel) werk: Casting Lear van Andrea Jiménez, Barco Pirata en Teatro de la Abadía, dat het beeldje won voor beste theatervoorstelling en beste bewerking (Jiménez en Juan Mayorga). Het was een (lang) gala, gehouden in het Gayarre Theater in Pamplona, ​​waar werd gepleit voor een einde aan "de genocide" in Gaza, voor vrede, voor geestelijke gezondheid en voor taaldiversiteit in Spanje. Ook voor cultuur, dans, het circus en ruimte voor makers. Minister van Cultuur, Ernest Urtasun , ging echter niet op één van de verzoeken in. Minister van Veiligheid en Samenleving, de in Pamplona geboren Elma Sáiz , was de enige vertegenwoordiger van de regering. De presidente van de Autonome Regio Navarra, María Chivite , kwam ook niet opdagen. Misschien was het niet de juiste dag om naar het theater te gaan (hoewel dat op het podium niet werd gezegd).

De schorre stem van de in Pamplona geboren Aurora Beltrán , voormalig soliste van Tahures Zurdos, verwees al naar de toon van deze prijzen, die jaarlijks door de SGAE worden georganiseerd. " Morgen " en een koor dat eiste "neem alles weg wat ons pijn doet" openden het gala in de Gayarre. De Navarrese actrices Natalia Huarte en Ane Sagüés leidden het gala vervolgens in en lieten de pijlers zien waarop de prijzen zich zouden richten: rode, Baskische en Navarrese folklore . Er waren echter geen stierengevechten.

Andrea Jiménez (Madrid, 1987), een van de meest besproken makers van de afgelopen jaren, deed een fantastisch voorstel: elke avond een andere acteur regisseren die Lear, Shakespeares beroemde koning, speelt. Het was veel meer: ​​een reflectie op liefde, vergeving en bovenal het vaderschap (en hoe kinderen de vader-man zien)... En het was een succes: het publiek stroomde vol in het Teatro de la Abadía en vroeg om meer . De wens werd ingewilligd: de voorstelling is opnieuw te zien van 5 tot en met 15 februari 2026, in het Abadía. En nu met haar twee Max-films uit 2025 op haar naam. Volg Jiménez op het podium.

De andere grote winnaar van de avond was Afanador , een creatie van de Valenciaan Marcos Morau (Ontiyent, 1982) voor het Nationaal Ballet van Spanje. Deze voorstelling breekt alle grenzen in de danswereld en won de prijs voor beste dansvoorstelling. Sterker nog, het won zelfs een van de meest waardevolle prijzen die doorgaans aan tekstvoorstellingen worden toegekend: die voor Beste Regie, voor Morau, hoewel hij niet naar Pamplona kwam om die in ontvangst te nemen.

Je kent hem misschien niet, maar hij is internationaal de grootste ster van de Spaanse dans, zoals hij heeft bewezen aan het hoofd van zijn gezelschap La Veronal. Sterker nog, hij is nu artist-in-residence bij het Berlijnse Stadt Ballet – hij is door het Duitse tijdschrift TANZ uitgeroepen tot 's werelds beste choreograaf – hij werd in 2023 in Frankrijk benoemd tot Chevalier des Arts en zijn werken zijn uitgevoerd in de beste theaters en festivals, waaronder het Théâtre national de Chaillot in Parijs, de Biënnale van Venetië, het Festival d'Avignon, Tanz Im August in Berlijn, het RomaEuropa Festival, het SIDance Festival in Seoul en Sadler's Wells in Londen. Je kent hem misschien niet, maar hij is een van de grootste culturele iconen van ons land buiten Spanje. Misschien moeten we ons allemaal afvragen waarom hij buiten de danswereld zo onbekend blijft.

Marcos Morau is een van de grootste culturele iconen van ons land buiten Spanje. We moeten ons afvragen waarom hij hier zo onbekend is.

Andere prijzen voor dit werk waren onder meer Beste Kostuumontwerp (Sílvia Delagneau), Beste Belichting (Bernat Jansà) en Beste Muzikale Compositie voor een Theatervoorstelling (Juan Cristóbal Saavedra, Enrique Bermúdez, Jonathan Bermúdez, Gabriel Georgio González en Roberto Vozmediano). In totaal werden er vijf Max Awards uitgereikt, als vijf zonnen, aan een voorstelling die voortkwam uit Ruven Afanadors foto's van flamencoartiesten zoals Israel Galván, Matilde Coral, Eva Yerbabuena, José Antonio en Rubén Olmo. Morau legde de fotografische momenten en wat er daar gebeurt vast in een productie voor het Nationaal Ballet die alle tradities van zich afschudt . Een unie van choreografie, fotografie en muziek die het publiek op de been brengt tijdens een wereldtournee en nu van 10 tot en met 20 juli te zien is in het Teatro de la Zarzuela.

Gaza en de staatstalen

Juan Cristóbal Saavedra, die de prijs voor zijn compositie in ontvangst nam, deed de eerste uitspraak van de avond over Gaza door een badge met de Palestijnse vlag op zijn T-shirt te dragen en erop te wijzen dat de opbrengst van een van de voorstellingen van het Teatro de la Zarzuela ten goede komt aan Palestijnse vluchtelingen. Hij werd gevolgd door het Lucas Escobedo-gezelschap en het Nationaal Klassiek Theatergezelschap, die de prijs voor beste musical in ontvangst namen voor " Farra " en tevens "een einde aan de genocide in Gaza" eisten. Ook het gezelschap Kamtchàtka, dat de Max Award won voor straatoptredens met "Fugit ", betuigde zijn solidariteit met het Palestijnse volk.

Het Catalaanse gezelschap Dagoll Dagom , dat 50 jaar geleden begon en nu besloten heeft te sluiten, kreeg het grootste applaus van het publiek (een langlopende voorstelling) voor L'alegría que passa (De Vreugde die Vergaat). Ze benadrukten ook de noodzaak om "musicals te steunen, vooral die van makers uit dit land."

Een ander bekroond werk was Natural Order of Things , eveneens een dansstuk – en wederom een ​​geweldig bewijs van de indrukwekkende huidige status van deze discipline in ons land – dat de Max Award won voor Beste Choreografie (Guy Nader en Maria Campos), Beste Vrouwelijke Danseres (María Campo) en Beste Mannelijke Danseres (Alfonso Aguilar). Geen van beide dansers nam het werk op omdat ze op tournee waren, hoewel Aguilar een sms stuurde waarin hij de Mexicaanse danser Maximiliano Corrales herdacht , wiens lichaam in maart 2023, vier dagen na zijn verdwijning, zwaar mishandeld werd aangetroffen in de rivier de Culiacán. Deze productie ging in première op het Grec Festival in Barcelona en was afgelopen april te zien in het Conde-Duque in Madrid.

Catalaanse acteurs

De Catalaanse actrice Ágata Roca won de Max Award voor De categorische imperatief , een prijs die ze ook aan haar palmares heeft toegevoegd voor de rol van de filosofieprofessor in dit stuk, dat in première ging in het Lliure in Barcelona, ​​maar van 30 oktober tot en met 9 november 2025 te zien zal zijn in het Teatro de la Abadía in Madrid. Het stuk behandelt de precaire situatie van het studentenleven, huisvesting en eenzaamheid, zoals aangekondigd op de poster. Ze uitte haar dank in het Spaans en ook in het Catalaans, verwijzend naar haar familie en het theater. Ook in Catalonië werd de prijs voor beste acteur uitgereikt aan Enric Auquer voor De dag van Watusi , gebaseerd op de roman van Francesc Casavella , die in première ging in het Lliure. In februari 2025 zal het stuk te zien zijn in het Teatros del Canal in Madrid. Over deze productie herinnerde Auquer zich "alle mensen die tijdens de transitie aan de rand van de maatschappij stonden".

Actrice Petra Martínez nam de Ere-Max Award in ontvangst, die eigenlijk ook aan haar partner Juan Margallo had moeten worden uitgereikt, die afgelopen maart overleed. De prijs werd haar uitgereikt door haar dochter Olga en was een van de meest emotionele momenten van het gala, maar ondanks de situatie kon Martínez er humor in vinden: "Ik hou niet van prijzen, hoewel ik wel in deze geloof. Maar ik zou het geweldig vinden als ze ons nummers zouden geven zoals bij bingo, en dat de nummers willekeurig worden getrokken."

Hier is een toespraak (zonder iets te lezen) om, vanwege de toon, met veel liefde, maar zonder sentimentaliteit in te kaderen : "Juan en ik hebben veel plezier gehad. Het theater was voor ons leuk. De Tábano-groep, de Gallo Vallecano... dat alles maakte dat we politiek en kunst gingen beleven... Toen we met Tábano optraden, werd ons alles verboden. We deden Castañuela 70 met succes, maar de censuur kwam en dat was het einde. En we hadden het geluk om door heel Europa te reizen waar Spaanse emigratie was, duizenden mensen die Spanje opbouwden met het geld dat ze stuurden. En ze hadden vrienden in Latijns-Amerika en die namen ons daarheen mee. Het verbod van Franco's regime was een geluk voor Tábano, omdat het ons liet weten hoe Franco's Spanje was, omdat we in een wolk leefden. We hielden 50 jaar geleden een prachtige staking en iedereen was erbij, een staking die alle acteurs en regisseurs uit heel Spanje samenbracht en het was iets dat ons beroep veel eer aandeed. We Ik ben heel gelukkig geweest, we hebben twee fantastische mensen gekend... En ze is gestorven. Ze is gestorven, maar niemand zegt iets tegen je, en ze sterft... En op dat moment vervloek je alles wat vervloekt kan worden. Het is pijnlijk om te sterven, maar het is nog erger om in leven te blijven wanneer iemand die je zo dierbaar is sterft. Heel erg bedankt aan degene die me deze prijs heeft gegeven; het maakt me zo blij om jonge mensen met die energie te zien, en leve een vrij Palestina."

Petra Martínez over haar partner Juan Margallo: "Het is pijnlijk om te sterven, maar het is nog erger om in leven te blijven als iemand van wie je houdt sterft."

Ondanks de winnaars waren er opvallende afwezigen bij deze Max Awards. De meest opvallende was 1936 , dat slechts twee nominaties had (Juan Vinuesa als Franco en Beste Auteur) en volledig met lege handen naar huis ging, ondanks dat het een van de meest geprezen toneelstukken van 2024/2025 was (en de recente Godot en Talía Awards won); Vania x Vania , een toneelstuk dat eveneens in de smaak viel bij het publiek en dat slechts één nominatie had (Beste Theatervoorstelling), kwam eveneens met lege handen naar huis; El día del Watusi streefde ook naar meer, maar won slechts één prijs (Enric Auquer)... Dingen van de Max Awards.

1. Beste theatershow • Casting Lear, van Pirate Ship, Andrea Jiménez en Teatro de La Abadía

2. Beste dansvoorstelling • Afanador, van het Spaanse Nationale Ballet

3. Beste musical of operavoorstelling • Farra, door Lucas Escobedo Company en het National Classical Theater Company - INAEM

4. Beste straatoptreden • Fugit, uit Kamtsjatka

5. Beste show voor kinderen, jongeren of gezinnen • A Christmas Carol (Encapsulating Dickens), door Societé Mouffette en COMA14

6. Beste nieuwe show • Contra Ana, van La Contraria

7. Beste toneelschrijverij • Itziar Pascual voor Pepito, een levensverhaal voor kinderen en grootouders

8. Beste nieuwe auteur • Ester Guntín voor Quiso Negro

9. Beste bewerking of versie van een theater- of choreografisch werk • Andrea Jiménez en Juan Mayorga voor Casting Lear

10. Beste muziekcompositie voor een podiumshow • Juan Cristóbal Saavedra, Enrique Bermúdez, Jonathan Bermúdez, Gabriel Georgio González en Roberto Vozmediano voor Afanador

11. Beste choreografie • Guy Nader en Maria Campos voor Natural Order of Things

12. Beste productiewerk • LA FAM voor Ambulant

13. Beste regie • Marcos Morau voor Afanador

14. Beste podiumontwerp en videoscène • Víctor Peralta voor Thauma

15. Beste kostuumontwerp • Sílvia Deagneau voor Afanador

16. Beste lichtontwerp • Bernat Jansà voor Afanador

17. Beste Actrice • Ágata Roca voor L'imperatiu categòric

18. Beste acteur • Enric Auquer voor The Day of the Watusi

19. Beste vrouwelijke danser • Maria Campos voor Natural Order of Things

20. Beste mannelijke danser • Alfonso Aguilar voor Natural Order of Things

21. Publiek applaus Max Award (SPECIALE PRIJS) • L'alegria que passeert Dagoll Dagom

22e Max Amateur- of Sociale Prijs • Ignacio Aranguren en Vicente Galbete

23e Max Ereprijs • Juan Margallo en Petra Martínez