Federico León en een werk dat draait om mensen die aan zichzelf werken

Toneelschrijver, regisseur en acteur Federico León keert terug met een installatie die zijn signatuur draagt: experimenteren met de microscopische aard van het podium. Aanstaande vrijdag 6 juni presenteert hij El trabajo , de zesde installatie van het jaar voor Paraíso Club, de ledengemeenschap die functioneert als productiehuis.

Het werk gaat in feite over een groep deelnemers aan een theaterworkshop , drie mensen genaamd Matías, Marian en Dina, die een reeks strikte regels, afspraken, geboden en protocollen volgen. " Praktijken, zelfdiscipline en ongelukken . Hechting en onthechting, boetedoeningen en licenties. Het ondergaan van roekeloze beproevingen zonder de gevolgen te overwegen, experimenten waarvan de uitkomst onbekend is", luidt een begeleidende tekst van León.

Op de grens tussen theorie, praktijk en voortdurende repetitie lijken de resultaten even onvoorspelbaar als bruut. Met optredens van Santiago Gobernori, Beatriz Rajland en Federico León zelf, is het werk geïnspireerd door de workshops die de theaterdirecteur al meer dan vijftien jaar geeft, alsof hij zelf zijn eigen lespraktijk ervaart. De getalenteerde auteur van toneelstukken als Cachetazo de campo (Veldklap), Mil quincientos metros sobre el nivel de Jack (Duizendvijfhonderd meter boven Jacks niveau), El adolescente (De adolescent) en Yo en el futuro (Ontmoet de toekomst ) sprak in dit interview over de uitdagingen van het idee van een creatief laboratorium in nauwe dialoog met het publiek.

–Waarom heb je ervoor gekozen om met dit werk terug te keren?

–Ik schreef The Work in 2020, tijdens de pandemie. Ik wilde al lang een toneelstuk maken over het werk dat ik doe in de workshops die ik geef en de workshops die ik volgde toen ik student was. Om dat proces dat zich in de lessen afspeelt, op de planken te brengen. Ik speel mee in het toneelstuk en ervaar op een bepaalde manier, uit de eerste hand, wat ik normaal gesproken in de workshops voorstel.

–Wat houdt de productie met Paraíso Club in?

– Dat een grote groep kunstenaars zo'n project kan opzetten, lijkt me ongelooflijk en zeer stimulerend, vooral in deze tijd van het jaar. Paraíso creëert een community die de creatieve processen van de werken op de voet volgt en deelt. Aan de andere kant moedigt het kunstenaars aan om hun werkprocessen te delen, iets wat normaal gesproken beperkt blijft tot de beslotenheid van repetities en alleen met het productieteam wordt gedeeld. Ik ben blij dat ik deel uitmaak van deze community.

– Bestaat het risico dat een toeschouwer die niet bekend is met de dynamiek van het theater zich buitengesloten voelt van het theaterkijken zelf?

–Het stuk is geïnspireerd door het werk dat we in de workshops doen, maar het is geen theaterworkshop. Het gaat verder dan dat. Het gaat over mensen die aan zichzelf werken en proberen gedragspatronen en neigingen te veranderen. Een van de centrale thema's van het stuk is tegen je eigen neigingen in werken, dingen doen die buiten mijn smaak vallen, mijn idee van schoonheid. Het is iets waar we in de workshops veel aan werken: dingen doen die niet goed voor me zijn. Het stuk brengt criteria voor zelfevaluatie en de evaluatie van anderen in de praktijk. Er is constante feedback. Alles wordt geobserveerd en maakt deel uit van een gezamenlijke inspanning. Elk van de personages lijkt tegelijkertijd student en leraar te zijn.

– "Het werk probeert die oncontroleerbare energie van het lichaam op te roepen die niet meet, die niet berekent, die grenzeloos test en experimenteert", zegt u in een tekst. Wat betekent dat in een wereld waar alles ultragepland, productief en gecommercialiseerd moet zijn, zodat dingen presteren en functioneren?

– Samenkomen met een groep en een proces doorlopen, met alles wat een proces met zich meebrengt (goed, slecht, mysterieus), lijkt mij iets dat moet worden volgehouden, dat moet worden geëerd, vooral in deze tijd. Het werk is anderhalf jaar gerepeteerd. In het leven willen we over het algemeen alles snel oplossen. In de workshop en de repetitieruimte is de ervaring en het zien wat er in ieder van ons opduikt tijdens het experimenteren het belangrijkste. En daarvoor heb je tijd, geduld en vertrouwen nodig. Het idee is om het spoor te volgen, niets af te wijzen; wat ik voel, denk, fantaseer, droom, de ideeën die ik heb, hoe ik reageer, hoe ik dingen opvat: angsten, projecties, bezorgdheid – dat alles spreekt over mij en is kostbaar materiaal dat mij vormt en dat ik met anderen moet delen. Buiten de workshopruimte (in het leven) zijn de logica, de behoeften en de urgenties anders. Het is moeilijker om mijn kwetsbaarheid, mijn angsten en mijn twijfels te delen. Ik denk dat wat dit tijdperk biedt bijna het tegenovergestelde is van wat we ervaren in een creatief of leerproces.

–Waarom stel je voor om, parallel aan de performance, Fragments of an Unknown Teaching van PD Ouspensky te lezen?

–In de workshops is het uitgangspunt permanente zelfobservatie. Naast het materiaal dat naar voren komt, is het belangrijk om jezelf te observeren zonder in te grijpen. En hier rijst een andere kwestie: wie observeert? Wie registreert? Wie hanteert de camera in mij? Degene die filmt, doet dat met vooroordelen, met ideeën over hoe dingen gedaan zouden moeten worden, met fantasieën, verlangens, persoonlijke voorkeuren, angsten. Ze zijn behoorlijk geconditioneerd. Dus de volgende stap is het observeren van de waarnemer. Het werk heeft te maken met het oprekken van bepaalde houdingen en perspectieven die ik op dingen heb. Kleine testjes doen om te zien of ik (al is het maar even) kan breken met mijn gebruikelijke manier van zien – voelen – registreren. Andere manieren van zien, denken en oplossen uitproberen. En die verschillende manieren worden door anderen aangedragen. Dus ieder voedt zich met de manier van oplossen van de ander. Wat mij in deze tekst interesseert, is het idee dat er in mij duizenden zelven zijn die absoluut met elkaar in tegenspraak zijn en die proberen tot overeenstemming te komen.

– In je workshops verdedig je 'riskante, gedurfde' dingen. Waarom zeg je dat dat vandaag je uitdaging is? Waarom zou dat je werk zijn?

–In de les en in The Work proberen we constant verder te kijken dan tegenstellingen (paren van tegenstellingen) en alternatieven te vinden die alle mogelijkheden omvatten. Op een gegeven moment in het stuk is er een discussie over het eten van een brownie of een citroentaart, dus besluit een van de personages de twee taarten te combineren en ze op te eten alsof ze één geheel vormen. Het wordt omgedoopt tot "brownie-taart". Ik hou van het idee van een optelsom van schijnbaar tegenstrijdige dingen. Ik denk dat ons diepste deel zo werkt. Dus als ik tijdens repetities de neiging heb om dingen te doen die me pijn doen, denk ik dat het goed is om te zoeken naar manieren om voor mezelf te zorgen. En dat deze twee vormen of energieën (schijnbaar tegenstrijdig en tegengesteld) naast elkaar kunnen bestaan: elkaar met zorg pijn doen.

– Tot slot speelt het stuk zich af op een plek die ooit je thuis was. Hoe heb je die gekozen en wat voor soort enscenering heb je op basis van die ruimte gecreëerd?

–In El trabajo fungeert de ruimte in zekere zin als zichzelf. Het is dezelfde plek waar ik workshops geef, en het stuk is verbonden met de workshops die ik geef. Het stuk ensceneert de dynamiek en de bijzonderheden van de ruimte. Daarom leek het me essentieel om het in Zelaya op te voeren. Ik ben geïnteresseerd in de nabijheid van het publiek. Er ontstaat een echte interactie en intimiteit tussen acteurs en publiek. Het publiek is getuige van een geënsceneerd heden dat schijnbaar nooit meer zal gebeuren. Tijdens het stuk zitten de acteurs op dezelfde stoelen als het publiek. Ze betreden en verlaten de ruimte die het publiek met het podium verbindt. Dit creëert een dynamiek waarin ze soms deelnemers zijn die naar voren komen, en soms toeschouwers en waarnemers van wat ze ervaren. De acteurs en het publiek nemen deel en maken deel uit van dezelfde ervaring.

Het Werk van Federico León. 7, 8, 14, 15, 20, 21, 22, 27, 28 en 29 juni om 20.00 uur in Zelaya 3134.