Mathieu Kassovitz, 30 jaar na 'La Haine': "Als we geen problemen met de politie hadden gehad, zou de film er vandaag de dag niet zijn geweest."

In 2001, toen de film Amélie (JP Jeunet) een internationaal fenomeen werd, was de wereld volledig gefocust op actrice Audrey Tautou. Aan haar zijde in het verhaal stond echter het amoureuze personage Nino, een minder populaire figuur die zich al had gewaagd aan acteren. Mathieu Kassovitz (Parijs, 1967) had toen al critici en publiek versteld doen staan met zijn furieuze tweede film, L'oît (1995), het verslag van de vierentwintig uur in het leven van drie jongeren in een achtergestelde en gewelddadige wijk van Parijs.

Een nog onbekende Vincent Cassel bracht een eerbetoon aan Robert De Niro in Taxi Driver (Mr. Scorsese, 1976), en zijn gebaar van het vasthouden van een pistool voor de spiegel werd een van de meest iconische beelden van de hedendaagse cinema. In Kassovitz' film speelde hij een Joodse jongen die zijn dagen doorbrengt met zwerven door zijn ruige buurt, vergezeld door Hubert (Hubert Koundé) en Saïd (Saïd Taghmaoui), drie vrienden met verschillende culturele achtergronden, maar met één ding gemeen: overleven als kinderen van immigranten in een maatschappij die hen meesleept in drugshandel, criminaliteit en politievervolging.

Dit alles speelde zich 30 jaar geleden af, maar na historische gebeurtenissen zoals de dood van George Floyd of Breonna Taylor , de komst van Le Pen of zelfs de recente vervolgingen door extreemrechtse groeperingen in Torre-Pacheco , blijft het werk actueel, alsof de tijd er nauwelijks overheen is gegaan. "Het is een reactie op wat er toen gebeurde, weet je, wat er gebeurde met die jongen die werd vermoord op het politiebureau, en ik wilde dat verhaal gewoon vertellen," vertelt Kassovitz aan El Confidencial, verwijzend naar Makome M'Bowole, de 17-jarige jongen die in 1993 overleed aan een schotwond in zijn hoofd tijdens zijn detentie op een politiebureau in Parijs.

Het is niet zo dat de geschiedenis zich herhaalt, maar misschien is het leven niet zo veel veranderd. Daarom vond streamingplatform Filmin het relevant om dit te herdenken. Hate , met een remaster van zijn onberispelijke zwart-wit, een speciale vertoning op het Atlàntida Mallorca Film Fest op 30 juli en een toevoeging aan de catalogus van het video-on-demand (VOD)-platform vanaf 1 augustus . Een ware ode aan een gedurfde film, die niet aarzelde de scheuren in het Franse Punische systeem aan te wijzen: "Het is een politieke film, dus alles draait om politiek. Als we niet al problemen met de politie hadden gehad, zou de film er vandaag de dag niet zijn geweest", aldus de filmmaker.

Eén buitenwijk, duizenden verhalen

Ondanks de ernst van het onderwerp schuwt Kassovitz het niet om zijn personages een zekere sympathie te geven in zijn amusante dialogen, en het verhaal te voorzien van een experimenteel formalisme dat kenmerkend is voor de jeugdige angst om een verhaal anders te vertellen. De tracking shots , de zooms die spelen met de scherptediepte en de ironische grappen tussen de vrienden maken allemaal deel uit van een gemeenschappelijk spel waarbij kijkers zich onwillekeurig kunnen inleven in deze drie zwerfhonden, bewoners van de marge.

Kassovitz speelde met de subtiliteit van zijn inspiratiebronnen: de herkenbare Scorsese uit de jaren 70 duikt al vanaf de openingsminuten van de film op. "Je raakt geïnspireerd door films van andere regisseurs. Natuurlijk knipoogt hij naar Scorsese, maar er zijn veel werken van andere regisseurs die ik in deze film heb gebruikt," stelt de filmmaker raadselachtig, zonder al te veel in detail te treden. Wat wel gezegd kan worden, is dat Hate niet alleen put uit zijn verleden en de context van zijn tijd, maar ook als basis heeft gediend voor latere filmmakers , die de fakkel hebben overgenomen om het verhaal te blijven vertellen van wat er gebeurde in Parijse wijken waar toeristen niet komen.

"Er zijn zoveel thema's te belichten in de Parijse voorsteden", zegt Kassovitz. "Er zijn zoveel films van verschillende regisseurs over het project, over jongeren in Frankrijk, en ze hebben allemaal een andere invalshoek: liefdesverhalen, actiefilms, alles. Dus ik doe dat, maar anderen doen weer andere dingen." Schrijver-regisseur Ladj Ly is met Les Misérables (2019) en The Undesirables (2023) misschien wel zijn meest directe leerling . Hij illustreert, in een meer eigentijdse toon en met een hectische camera, de spanningen rond politie-aanklachten tegen emigranten.

Na tien jaar zonder een nieuw project als regisseur, is Kassovitz, met die aanhoudende voorliefde voor het uitproberen van verschillende genres, terug achter de camera voor de film The Big War (in afwachting van een Spaanse titel), een publieksbewerking van de graphic novel van Calvo, Victor Dancette en Jacques Zimmermann over de Tweede Wereldoorlog . "Het is een live film met digitale dieren, en een reflectie op onze menselijkheid door die grote oorlog", zo beschreef de regisseur, die toegeeft dat het in zekere zin ook een werk zal zijn dat verband houdt met de geopolitieke situatie .

Naast Jean-Pierre Jeunet heeft Kassovitz, zoon van filmmakers, het geluk gehad om met grote internationale regisseurs te werken, zoals Michael Haneke, Steven Soderbergh, Steven Spielberg, Costa-Gavras, Jacques Audiard en Luc Besson. Film zit hem in het bloed, en hoewel hij de laatste tijd druk bezig is geweest met zijn acteercarrière, was zijn terugkeer als regisseur slechts een kwestie van tijd: "Ik heb het niet gemist; anders had ik een film gemaakt, maar het vinden van het juiste moment en onderwerp kost tijd." Op 57-jarige leeftijd blijft Kassovitz vooruitziend, maar zonder zijn filmische joie de vivre te verliezen.