Schrijver, historicus en journalist Donato Ndongo-Bidyogo wordt vandaag uit zijn huis in Murcia gezet, waar hij de afgelopen 30 jaar heeft gewoond.

De 75-jarige Equatoriaal-Guineese schrijver, journalist en historicus Donato Ndongo-Bidyogo, die sinds midden jaren negentig in Spanje woont en wordt beschouwd als een van de belangrijkste stemmen in de Afrikaanse literatuur en geschiedenis in het Spaans, staat op het punt te worden uitgezet. De opstand, die drie jaar geleden begon, is gepland voor aanstaande maandag 7 juli en ontketent een golf van verontwaardiging binnen de Afro-Spaanse gemeenschap, maar ook van solidariteit met deze levende legende van kritiek op de dictatuur van Teodoro Obiang , president van Equatoriaal-Guinea. Ndongo-Bidyogo ontvangt EL PAÍS een paar dagen eerder in het huis waar hij de afgelopen 30 jaar heeft gewoond, een twee-onder-een-kapwoning in het noorden van Murcia , vlakbij het zakencomplex Juan Carlos I. Via een kleine entree met enorme cactussen en grote planten komt u in een woonkamer met muren vol Afrikaanse maskers, schilderijen en beeldjes. Veel hiervan zijn prijzen die hij in zijn lange carrière heeft gewonnen.

Het verhaal van Ndongo-Bidyogo is uitgebreid. Hij werd bijna 75 jaar geleden geboren in Niefang, toen Equatoriaal-Guinea nog een Spaanse provincie was, en verhuisde in 1965 op 14-jarige leeftijd naar Madrid. Hij studeerde geschiedenis en journalistiek, omdat het me als tiener al duidelijk was dat ik het verhaal van Afrika wilde vertellen vanuit de realiteit van een Afrikaan, niet vanuit Europees perspectief, zoals altijd is verteld. Hij begon zijn professionele carrière bij het tijdschrift Índice, waar hij debuteerde als verslaggever van de Anjerrevolutie . Later werkte hij voor andere media zoals Diario 16, Mundo Negro en ook EL PAÍS, totdat hij in 1981 door het Ministerie van Buitenlandse Zaken werd aangesteld om leiding te geven aan de studentenresidentie Nuestra Señora de África, verbonden aan de Complutense Universiteit van Madrid. De universiteit, legt hij uit, groeide uit tot een centrum voor Afrikanistische studies en culturele activiteiten.

Vriendelijk en kalm vertelt Ndongo zijn levensverhaal tot in detail, waarbij hij data, plaatsen en namen aan elkaar rijgt zonder ooit documentatie te raadplegen, wat getuigt van een verbluffend geheugen. Na zijn tijd aan de Complutense School voor Buitenlandse Zaken nodigde het Ministerie van Buitenlandse Zaken hem in 1985 uit om terug te keren naar zijn geboorteland Guinee als adjunct-directeur van het Spaans-Guinees Cultureel Centrum in Malabo. De dictatuur van Teodoro Obiang was zes jaar eerder begonnen en de schrijver zag dit als een goede gelegenheid om terug te keren naar zijn land, maar dan zonder gebonden te zijn aan het regime, om zelfstandig te werken. Naast zijn functie als adjunct-directeur van het cultureel centrum begon Ndongo te werken als correspondent voor het agentschap EFE, waar hij in 1992 werd aangesteld als afgevaardigde.

"In die jaren was het niet publiekelijk bekend, maar het was wel bekend dat de Amerikanen olie aan het zoeken waren en dat het Obiang-regime zich schuldig maakte aan misstanden en martelingen. Ik heb het met eigen ogen gezien, en als journalist, maar ook als Equatoriaal-Guineeër, kon ik niet zwijgen. Als afgevaardigde van de EFE vergrootte de vijandigheid van het regime jegens mij. Ze hebben me nooit gemarteld, maar ik werd voortdurend bedreigd en beledigd. Toen schakelden ze over op een strategie om me functies op ministeries aan te bieden. Ik heb ze niet afgewezen, maar het aanbod ging niet door toen ik vroeg of ze me wilden laten werken of dat het slechts een schijnvertoning zou zijn om me stil te houden," legt hij uit.

Begin 1994, zo zegt hij, dreigde een hoge ambtenaar in het Guinese regime hem te vermoorden en richtte zelfs een pistool op zijn gezicht, wat hem ertoe aanzette terug te keren naar Spanje. Daarvoor probeerde hij zich in Gabon te vestigen en daar een EFE-delegatie op te zetten, maar dat is nooit gelukt. Hij beweert dat voormalig minister Miguel Ángel Moratinos, destijds directeur-generaal van Afrikaanse Zaken, hem wekelijks belde om hem te vragen de kritische toon van zijn berichtgeving te matigen, wat hij weigerde.

Terug in Spanje vestigde hij zich werkloos in een huis dat hij tijdens zijn verblijf in Guinee in de gemeente Los Alcazares in Murcia had gekocht. De daaropvolgende jaren publiceerde hij romans en gaf hij lezingen over het Afrikaanse continent, totdat hij in 1999 een wedstrijd van de Universiteit van Murcia won voor de oprichting van een Centrum voor Afrikaanse Studies. Dat contract, en de geboorte van zijn oudste zoon, motiveerden hem om te verhuizen naar het huis in Murcia, waar nu een uitzettingsbevel rust en waar hij momenteel alleen woont. Zijn twee kinderen studeren aan de universiteit, respectievelijk in Madrid en Granada, en zijn vrouw is tijdelijk in Frankrijk om voor haar moeder te zorgen.

Zijn contract met de Universiteit van Murcia liep in 2004 af en tussen 2005 en 2008 verhuisde Ndongo naar de Verenigde Staten als gasthoogleraar aan de Universiteit van Missouri. De constante weigering van de Amerikaanse regering om zijn familie toestemming te geven zich bij hem te vestigen, leidde hem terug naar Spanje, waar hij geen vaste contracten meer had, afgezien van samenwerkingen met media, lezingen en conferenties.

Een pensioen van duizend euro

Dit, in combinatie met het feit dat de Sociale Verzekeringsbank de jaren dat hij in Equatoriaal-Guinea werkte niet als bijdragen erkent, betekende dat zijn pensioen bij zijn pensionering niet was wat hij verwachtte: hij ontvangt amper 1.000 euro per maand. "Toen begonnen de financiële problemen. Bovendien hebben we de afgelopen jaren prioriteit gegeven aan de financiering van de opleiding van onze kinderen. Onze oudste is net afgestudeerd in Bedrijfskunde in Madrid en onze jongste studeert haar derde jaar Politieke Wetenschappen in Granada."

De bank, CaixaBank, waarschuwt al drie jaar voor een dreigende uitzetting. Ndongo nam een ​​tweede hypotheek op zijn huis in Los Alcazares, dat hij al had afbetaald, om de zaken weer op de rails te krijgen, maar verloor het uiteindelijk, maar het loste zijn schuld niet af. "Ik heb me altijd aan de wet gehouden. Ik heb gewerkt, ik heb premies betaald, ik heb mijn belastingen betaald, en uiteindelijk hebben ze de premies voor een deel van mijn werk niet erkend. De bank biedt me geen alternatief, omdat ze alleen om geld vragen, en ik heb geen geld," benadrukt hij.

Het interview wordt talloze keren onderbroken door bezoekjes van vrienden thuis en telefoontjes en sms'jes op zijn mobiele telefoon. Ndongo's reactie is vriendelijk, maar dwingend, terwijl hij aanbiedingen van familie, vrienden en kennissen om hem in huis te nemen afwijst. "Dit is mijn huis, en ik ga het niet verlaten. Niet vrijwillig. Ze zullen me eruit moeten halen, vastgebonden of dood. En ze zullen alles binnen moeten weghalen. Behalve deze muren is alles hier van mij. Mijn platen, mijn boeken, mijn meubels. Zelfs mijn planten," benadrukt hij.

Het "troost" hem, zegt hij, te weten dat hij "gewaardeerd" wordt. De Afrikaanse gemeenschap in Murcia is via de vereniging Afromurcia en Movimiento een steuncampagne gestart op sociale media en heeft het publiek opgeroepen om maandag bij Ndongo thuis te verzamelen om de uitzetting te voorkomen. "Ik ben noch optimistisch, noch pessimistisch. Ik wacht rustig af, dezelfde kalmte die ik altijd heb geprobeerd te bewaren, zelfs toen ze een pistool voor mijn gezicht hielden," benadrukt hij.