Van post-apocalyps tot fotojournalistiek: twee opvallende visies in Arthaus

Diep in het centrum van Buenos Aires is een zombie-invasie op komst die alles wil overnemen. Ieder voor zich. Tussen schilderijen, muziek en video's introduceert de kunstenaar uit La Plata, Agustín Sirai , een uitmuntende flamenco-punkschilder, ons in een post-apocalyptisch universum dat hij de titel An Act of Transformation and Other Travel Scenes geeft, zijn eerste solotentoonstelling in Arthaus .

In zijn werk kom je vaak scènes tegen met ogenschijnlijk verlaten, alledaagse voorwerpen en weelderige landschappen met een stille sfeer, die een melancholische sfeer uitstralen. Het is daarbij onduidelijk waar de eigenaren van deze dingen zijn of waar de David Lynch-achtige scènes van lommerrijke bossen en ruïnes vandaan komen.

Maar deze nieuwe werken bevatten ook zwarte humor en een pijnlijke, bizarre sfeer. Zoals zijn vriendin en kunstenares Mariela Vita zegt in een korte tekst geschreven in de eerste persoon: "Ik denk dat we vrienden zijn omdat je ruimte creëert om te lachen en te huilen." Ze legt uit dat, net zoals zij de behoefte voelt om alles tot leven te brengen, zelfs de meest alledaagse voorwerpen, hij het tegenovergestelde lijkt te doen.

Deze eb en vloed van sensaties is sterk aanwezig in het werk van Sirai. Niet alleen de schilderkunst, zijn trouwe metgezel, staat hierbij centraal, maar ook kunstmatige intelligentie dient zich aan als een nieuwe bron waarmee de kunstenaar experimenteert. Hij vraagt ​​de GPT-chat om een ​​tekst over zijn werk te schrijven, die hij vervolgens op een van de zuilen in de ruimte schildert.

Sirai presenteert ook een video met in de hoofdrol: "Gereanimeerde lijken zonder wil, bespot, die honderdzesenzestig dansen dansen, honderdzesenzestig versies van hetzelfde lied, honderdzesenzestig wezens die met jou te maken hebben, met Argentinië en zijn folklore. Honderdzesenzestig animaties gegenereerd met je nieuwe vriend, kunstmatige intelligentie", legt Vita uit. Het zijn personages die ook in een van de schilderijen voorkomen en die heen en weer slingeren tussen de werelden van politiek en geschiedenis.

Het zijn onze helden zoals Belgrano, idolen zoals Messi, of culturele figuren zoals Marta Minujín, Mercedes Sosa of Gilda, om er maar een paar te noemen van de 166 die hier vertegenwoordigd zijn, zonder enige hiërarchie, maar die samen een grote groep vormen die verenigd wordt door het feit dat ze Argentijns zijn (en zombie).

Sirai betrok ook een aantal medewerkers van ArtHaus, die hij een paar dagen voor de opening één voor één uitnodigde om miniatuurportretten te maken. Daarbij knielden ze in verschillende hoeken en werden ze beschenen door een auravormig licht.

Sirai is de bouwer van een gefragmenteerd verhaal tussen landschappen en interieurscènes – zoals een ongemeubileerde kamer versierd met bandposters, kaarten en een vlag, of berglandschappen met eindeloze watervallen – waarin de werkelijkheid en de verbeelding met elkaar verweven zijn door middel van kleine maar krachtige tekens.

In een donkere kamer zweven angstaanjagende beelden rond, zoals een lachende baby die nauwelijks kan zitten met een geweer op schoot, een bom die net is ontploft, ingestorte gebouwen die lijken op een landschap waarop een vrouw haar hond uitlaat en andere scènes die, net als in de werken van Sirai, uit een apocalyptisch verhaal lijken te komen, maar toch pijnlijk echt zijn.

Daartegenover staan ​​bizarre humor, zoals afbeeldingen van een fuchsia bh of een scène waarin twee gewapende politieagenten en een kind poseren naast een gigantische foto van paus Franciscus.

Elk van deze foto's is het resultaat van wat Rodrigo Abd , een Argentijnse fotojournalist van het internationale persbureau The Associated Press (AP), ziet. Hij won twee Pulitzerprijzen en was de afgelopen jaren getuige van oorlogen en politieke en sociale conflicten in Oekraïne, Syrië, Afghanistan, Libië en verschillende delen van Latijns-Amerika, zoals Guatemala en Bolivia.

Vandaag biedt Desvío haar de gelegenheid om haar werk op een andere manier te presenteren en enkele vragen te delen die ze zichzelf na 25 jaar carrière stelt, zoals curator Jazmín Tesone uitlegt. Een paar voorbeelden: "Waarom fotograferen we? Wat gebeurt er als we besluiten de camera op te pakken en te schieten? Moeten foto's ons helpen reflecteren? Moet de boodschap duidelijk zijn?"

Na een 360 graden rondje door de ruimte en het doorkruisen van deze beelden , lijken er echter meer twijfels dan zekerheden te zijn.

De uitdaging is hoe je kunt communiceren en een doel kunt bereiken in een tijdperk van visuele- en informatiehypertensie . Als er gigantische advertenties verschijnen als je een nieuwssite bezoekt, of als er op sociale media foto's van vluchtelingenkinderen staan ​​naast doe-het-zelftips over hoe je de woonkamer van je dromen kunt inrichten, hoe slaagt iemand als Abd er dan in om de wereld op de hoogte te stellen van wat er gebeurt?

Deze nieuwe realiteit lijkt in contrast te staan ​​met de tijd van de legendarische foto’s van pioniers als Robert Cappa, Lee Miller en Steve McCurry, die een onuitwisbare indruk op het geheugen van vele generaties achterlieten.

Abd weet echter een manier te vinden om de beelden te doorbreken en nodigt de kijker uit om ze te confronteren, zonder ze te negeren . "De combinatie van het dagelijks leven en geweld kan wreed zijn, maar onze gewoonte om beelden te consumeren zorgt er ongetwijfeld voor dat we die kunnen verwerken", betoogt Tesone scherpzinnig.

Abd blijft aan de rand, aan de rand, om vast te leggen wat anderen niet zien , wat over het hoofd wordt gezien en toch verwoestend is. Hij begrijpt de humor van horror en legt beelden vast die de verschrikkelijke episodes uit onze recente geschiedenis weerspiegelen. Sommigen lijden eronder en anderen negeren ze. Ze nodigen ons uit om ze niet te vergeten, hoe snel de wereld ook verandert.

An Act of Transformation and Other Travel Scenes van Agustín Sirai en Detour van Rodrigo Abd zijn tot en met 3 augustus te bezichtigen, van dinsdag tot en met zondag van 13.00 tot 20.00 uur in ArtHaus, Bartolomé Mitre 434.