'Tien jaar geleden was Colombia een aantrekkelijk land voor klinisch onderzoek. Dat is vandaag de dag niet meer het geval', aldus Afidro.

In de afgelopen tien jaar is Colombia getransformeerd van een van de meest aantrekkelijke landen voor klinische studies in Latijns-Amerika naar een achterstand ten opzichte van landen met flexibelere en meer collaboratieve ecosystemen, zoals Chili. Volgens Ignacio Gaitán Villegas, voorzitter van de Vereniging van Onderzoeksgerichte Farmaceutische Laboratoria (Afidro), heeft het land aan concurrentievermogen ingeboet door trage goedkeuringsprocedures en fragmentatie onder de betrokkenen. Er zijn echter tekenen van hoop: de recente oprichting van een nationaal panel voor klinische studies opent de deur naar een strategische heropleving van de sector.

In een interview met EL TIEMPO merkte Gaitán op dat Colombia een unieke combinatie van factoren heeft - van de geografische ligging tot de kwaliteit van het menselijk talent - die het land opnieuw tot een regionale maatstaf voor klinisch onderzoek zou kunnen maken.

Het probleem, zo legt hij uit, is het gebrek aan coördinatie en efficiëntie in de regelgeving, met name van de kant van het National Institute for Food and Drug Surveillance (Invima). Dankzij nieuwe institutionele verplichtingen en een hernieuwde geest van samenwerking tussen publieke, wetenschappelijke en private instanties is er echter een kans ontstaan ​​om weer op het goede spoor te komen.

Afgelopen dinsdag bracht Afidro verschillende belanghebbenden uit de gezondheidssector in Cartagena bijeen voor het 31e Andi Health Forum. Opnieuw presenteerden ze een optimistische visie en een duidelijke boodschap: het is mogelijk om een ​​sector waarin Colombia veel kansen heeft, een boost te geven. Naast de wetenschappelijke en innovatieve impuls die deze studies vertegenwoordigen, benadrukten Gaitán en andere belanghebbenden tijdens de bijeenkomst ook de economische en maatschappelijke waarde van deze activiteiten: "Hoe meer onderzoek er is, hoe minder druk er op het zorgstelsel komt te staan."

Laten we eerst duidelijk maken dat dit een mechanisme voor klinische studies is waarmee de industrie, over het algemeen de farmaceutische industrie, haar studies uitvoert. Daarom heten ze studies – om de capaciteit te testen om nieuwe moleculen te ontwikkelen, en uiteraard doen we dit met patiënten, met mensen. In werkelijkheid had Colombia de beste indicatoren in de regio. Ten eerste omdat de goedkeuring van klinische studies zeer flexibel was met de toezichthouder. Ten tweede worden ons menselijk talent en onze kennis zeer gewaardeerd, en dat maakte dat de farmaceutische industrie prioriteit gaf aan Colombia. Ten derde hebben we een perfecte geolocatie – ik heb het over thermische vloeren, ik heb het over tropische ziekten. Helaas, omdat laboratoria niet langer concurrerend waren op het gebied van toegang en goedkeuring, begonnen ze zich te richten op andere landen met meer flexibiliteit. Er waren ook veel meer samenhangende ecosystemen: patiënten, wetenschappelijke instellingen, laboratoria, de staat, steden en departementen. Dat is geleidelijk aan afgebroken, waardoor Colombia juist een van de minst aantrekkelijke landen in Latijns-Amerika is geworden voor klinische studies.

Wat we vandaag in Cartagena zien, is een perfect voorbeeld. De minister van Volksgezondheid van Bogotá en Cartagena, patiënten, journalisten, wetenschappelijke verenigingen, waren erbij... en ik denk dat als we daar beginnen en allemaal rond dezelfde tafel praten, we de eerste stap zetten. We hebben net de nationale rondetafel voor klinische studies opgericht. Het is duidelijk dat we over drie maanden alweer een nationale doelstelling zien. Acht dagen geleden hebben we tijdens onze bestuursvergadering met de directeur van Invima gesproken, en Invima heeft zich ook gecommitteerd aan het verbeteren van de toegangsindicatoren. Ik denk zonder twijfel dat we alle puzzelstukjes op hun plaats leggen om weer op het ingeslagen pad te komen.

Het is het belangrijkste. Ik zou zeggen dat het geen actueel probleem is. De goedkeuringstijden verslechteren al tien jaar. We gingen van het land met de meest competitieve dagen in de regio naar de onderste helft. Ik denk dat de huidige leiding het bewustzijn heeft vergroot, zodat we snel kunnen reageren.

Laatst waren we op een EL TIEMPO-forum en hadden we het er net over. Vandaag kwamen ze met een werkelijk verbluffend cijfer: met slechts één ziekte, op sommige plekken in Colombia waar klinisch onderzoek wordt gedaan, bedroeg de besparing ongeveer anderhalf miljoen dollar voor het zorgstelsel. Dit is ongetwijfeld niet langer alleen maar theorie: de cijfers laten zien dat investeringen in klinische studies onderdeel moeten zijn van het systeem, omdat het geld daardoor beter wordt besteed. Hoe meer onderzoek er wordt gedaan, hoe minder druk er op het systeem komt te staan. Een deel van wat het systeem onder druk zet, is dat alle financiële druk op de publieke middelen is komen te liggen, en klinische studies zijn juist een manier om die druk op het Colombiaanse zorgstelsel te verlichten.

We verliezen talent, kennis en buitenlandse investeringen. Dat is geen geringe prestatie. Invest Bogotá zat op dit moment aan tafel. We verliezen de mogelijkheid om kennis over te dragen en de kans om in Colombia te beschikken over baanbrekende kennis of de beste klinische ontwikkeling ter wereld. Daardoor verliezen we de mogelijkheid voor patiënten om toegang te krijgen tot de beste zorgtechnologie ter wereld.

Ja, dit is de tweede sessie die we in een maand hebben gehad met al deze stakeholders, en ik denk dat de eerste stap was om aan tafel te gaan zitten, en we hebben al aan tafel gezeten. Nu gaan we het land een routekaart voor twaalf maanden presenteren om snel de ladder te beklimmen tussen de Latijns-Amerikaanse landen.

Journalist Milieu en Gezondheid