Het is de ‘vergeten’ kanker die het vaakst voorkomt bij jongeren.

Blindedarmkanker is een ziekte die tot voor kort zo zeldzaam was dat de meeste mensen er niet eens over nadachten. Decennia lang was het een ziekte die artsen slechts één of twee keer in hun carrière tegenkwamen, en het kwam bijna altijd voor bij ouderen.

Maar nu tekent zich een verrassende en zorgwekkende trend af: blindedarmkanker wordt steeds vaker vastgesteld en treft steeds vaker mensen tussen de 30 en 40 jaar, en zelfs jonger. Deze verschuiving zorgt voor verwarring bij veel experts die op zoek zijn naar antwoorden.

De blinde darm is een klein, vingervormig zakje dat vastzit aan de dikke darm. De functie ervan in het lichaam is nog steeds onderwerp van discussie, maar de blinde darm staat vooral bekend om de oorzaak van appendicitis, een pijnlijke ontsteking die vaak een spoedoperatie vereist. Minder bekend is dat er kanker in de blinde darm kan ontstaan, meestal zonder waarschuwing .

Een nieuwe studie, gepubliceerd in de Annals of Internal Medicine, toont aan dat het aantal gevallen van blindedarmkanker dramatisch is toegenomen onder mensen geboren na de jaren 70. Sterker nog, de incidentie is verdrievoudigd of zelfs verviervoudigd onder jongere generaties vergeleken met degenen geboren in de jaren 40.

Hoewel de totale cijfers laag blijven (blindedarmkanker treft jaarlijks slechts een handvol mensen per miljoen), is de snelle stijging opvallend. Nog opmerkelijker is dat één op de drie gevallen nu voorkomt bij volwassenen onder de 50, een veel hoger percentage dan bij andere vormen van maag-darmkanker.

Wat is de reden voor deze toename? Niemand weet het zeker, maar een van de eerste verdachten is de drastische verandering in levensstijl en omgeving in de afgelopen decennia. De obesitascijfers zijn sinds de jaren zeventig enorm gestegen en overgewicht is een bekende risicofactor voor veel soorten kanker, waaronder die aan het spijsverteringsstelsel.

Tegelijkertijd verschuiven de voedingspatronen naar meer bewerkte voedingsmiddelen, suikerhoudende dranken en rood of bewerkt vlees. Al deze factoren worden in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker in andere delen van de darmen.

Ook de fysieke activiteit is afgenomen en steeds meer mensen brengen lange uren zittend achter een bureau of scherm door. Een andere mogelijkheid is dat we worden blootgesteld aan nieuwe omgevingsfactoren waarmee vorige generaties niet te maken hadden. De industrialisatie van de voedselproductie, het wijdverbreide gebruik van plastic en chemicaliën, en veranderingen in de waterkwaliteit zouden allemaal een rol kunnen spelen. Het bewijs hiervoor is echter nog in de kinderschoenen.

Kanker van de appendix is ​​bijzonder moeilijk op te sporen. In tegenstelling tot darmkanker, die soms al vroeg kan worden opgespoord door middel van screeningcoloscopieën, blijft appendixkanker vaak onopgemerkt.

Symptomen, als ze al voorkomen, zijn vaag en gemakkelijk te negeren. Men kan lichte buikpijn, een opgeblazen gevoel of veranderingen in de stoelgang ervaren, wat veelvoorkomende symptomen zijn van veel goedaardige aandoeningen. Daarom worden de meeste gevallen pas ontdekt na een operatie bij verdenking op appendicitis, vaak te laat voor vroegtijdige interventie.

Ondanks de toename van het aantal gevallen bestaat er geen routinematige screeningstest voor blindedarmkanker. De ziekte is te zeldzaam om grootschalige screening te rechtvaardigen, en de blindedarm kan moeilijk zichtbaar zijn met standaard beeldvorming of endoscopie. Dit betekent dat zowel patiënten als artsen uiterst waakzaam moeten zijn.

Als iemand aanhoudende of ongewone buikklachten ervaart, vooral als hij of zij jonger is dan 50, is het belangrijk om deze niet te negeren. Vroegtijdig onderzoek en snelle behandeling kunnen een aanzienlijk verschil maken in de uitkomsten.

De toename van blindedarmkanker onder jongvolwassenen maakt deel uit van een bredere trend die ook wordt gezien bij andere vormen van maag-darmkanker, zoals darm- en maagkanker. Deze vormen van kanker worden ook vaker gediagnosticeerd bij mensen onder de 50, wat wijst op gedeelde risicofactoren.

De redenen voor deze verandering zijn complex en houden waarschijnlijk verband met een combinatie van genetische factoren, levensstijl, omgeving en zelfs veranderingen in ons darmmicrobioom – de bacteriën die bij ons leven.

De afgelopen decennia zijn antibiotica steeds gangbaarder geworden, zowel in de geneeskunde als in de landbouw. ​​Dit wijdverbreide gebruik kan de bacteriebalans in onze darmen verstoren, wat van invloed kan zijn op het risico op kanker. Recent onderzoek suggereert dat blootstelling aan antibiotica op jonge leeftijd langetermijneffecten kan hebben op het spijsverteringsstelsel, maar er is meer onderzoek nodig om dit verband te bevestigen.

Het beste advies is om je nu te richten op preventie en bewustwording. Een gezond gewicht behouden, een evenwichtig dieet volgen, rijk aan fruit, groenten en volkoren granen, en fysiek actief blijven, zijn allemaal maatregelen die het risico op veel soorten kanker kunnen verminderen.

Het vermijden van tabak en het beperken van alcoholgebruik zijn ook belangrijk. Hoewel deze maatregelen geen bescherming bieden tegen blindedarmkanker, zijn het bewezen strategieën om de algehele gezondheid te verbeteren.

Onderzoekers werken intensief aan het ontrafelen van het mysterie waarom blindedarmkanker zo snel toeneemt onder jongere generaties. Inzicht in de oorzaken is essentieel voor het ontwikkelen van betere manieren om deze zeldzame, maar steeds belangrijker wordende ziekte te voorkomen, op te sporen en te behandelen.

In de tussentijd is het cruciaal om het bewustzijn onder zorgprofessionals en het publiek te vergroten. Het herkennen van de signalen en het reageren wanneer symptomen optreden, kan de kans vergroten dat blindedarmkanker vroegtijdig wordt ontdekt en patiënten de best mogelijke resultaten worden geboden.

De toename van blindedarmkanker herinnert ons eraan dat zelfs zeldzame ziekten vaker kunnen voorkomen wanneer onze omgeving en leefgewoonten veranderen. Het is ook een oproep tot actie voor verder onderzoek en, voor ons allemaal, om aandacht te besteden aan ons lichaam, medische hulp te zoeken als er iets niet klopt en inspanningen te steunen om deze zorgwekkende trend te begrijpen en te stoppen.