Philemon Kiriago verlost zich van zijn drama tegen Kilian Jornet in Sierre-Zinal

Philemon Kiriago kan zich niet herinneren hoe hij vorig jaar in Sierre-Zinal, de kathedraal van het trailrunning, met slechts anderhalve seconde verloor van Kilian Jornet. De Keniaan had in 2023 gewonnen , maar dat maakte niet uit: hij liep niet alleen een overwinning mis, maar belandde ook nog eens aan de verkeerde kant van een van de grootste wedstrijden uit de geschiedenis. Omdat het de tiende overwinning van de Spanjaard op Zwitserse bodem was, vanwege de filmische ontknoping in de afdaling, vanwege zijn fout, namelijk dat hij de legende te vroeg inhaalde in plaats van te wachten op de laatste kilometer asfalt, zonder die wortels op een droog terrein van 20% die dienen als opmaat naar het dorp. "Ik denk er elke keer aan als ik ga trainen; het is als een wond. Als je een fout maakt, wil je de kans krijgen om die recht te zetten." Zonder zijn kwelgeest, die druk bezig was met andere taken, vervulde hij zijn missie voor een groep vliegende landgenoten. Hij maakte gebruik van zijn ervaring, die van een van de pioniers van het Afrikaanse trailrunning, om het podium te beklimmen in de kleuren van zijn land en zijn team, Run2gether, het Oostenrijkse project dat de deuren naar Europa opende. Een feest dat ook werd gevierd door Joyline Chepngeno, die haar titel van 2024 herhaalde.

De lange levensduur van deze wedstrijd, die de twee Walliser steden waaraan hij zijn naam ontleent over een afstand van 31 kilometer met 2200 hoogtemeters met elkaar verbindt, is te danken aan het feit dat hij een kruispunt vormt tussen vele disciplines. De lage technische moeilijkheidsgraad nodigt marathonlopers uit om hun geluk te beproeven, zonder andere bergbeklimmers af te schrikken. "Het is jouw wedstrijd; iedereen kan goed presteren", vat directeur Valentin Genoud samen. Het evenement vormt de kers op de taart van het reguliere seizoen van de Golden Trail World Series, het circuit dat Philemon in oktober hoopt te winnen, maar dat ook deel uitmaakt van de World Mountain Running Association. De steun van de gemeenschap, bestaande uit 720 vrijwilligers, heeft in de loop van 52 jaar gezorgd voor wat in de praktijk een officieus wereldkampioenschap voor de middellange afstand is.

Weinig starts hebben meer aanzien dan het startschot aan de rand van Sierre, met zo'n 2100 renners – het quotum dat de organisatoren om duurzaamheidsredenen hebben vastgesteld, waardoor er 20.000 op de wachtlijst staan – die sudderen bij temperaturen van 35 graden, wachtend op de vrijheid om de schaduw in te gaan. Een verraderlijke opluchting, die van een klim van een speciale categorie: zeven kilometer met meer dan 1300 hoogtemeters, met een traject van drie kilometer met een gemiddelde stijging van maar liefst 24%. De aankomst bij de belangrijkste verversingspost in Chandolin, op het twaalfde punt, klinkt misschien als een opluchting: er is nauwelijks nog hoogte te overbruggen, zo'n 600 meter. Wéér een vergiftigd snoepje. Daar, wanneer alle kolen in je lichaam zitten, komen de kosten van de klim om de hoek kijken. En dan barst het vuurwerk los: illustere aantallen lopen naar de finish, met meer dan 6.000 'toeristen', de niet-competitieve categorie die bij zonsopgang op pad gaat om op een meer ontspannen manier te genieten van de vijf 4.000-metertoppen rondom de race, van de nabijgelegen Weisshorn tot de Matterhorn, de bekendste en tevens de meest afgelegen.

De kwaliteit van een Zwitserse loper wordt afgemeten aan zijn tijden in Sierre-Zinal . Triatleet Adrien Briffod begon daarom aan de nationale odyssee en behaalde de top van de klim. Kiriago controleerde de afstanden, had het voordeel van die enorme paden in de Alpenvalleien en wachtte erop om de strategie van vorig jaar te herhalen en zijn energie op te gebruiken aan het einde van de klim – een race die begint op 500 meter en hoger is dan 2400 meter – en dit keer een voorsprong te behouden in de afdaling om de finish te bereiken in 2u28m45s: vier minuten meer dan vorig jaar, mits de warmte het toelaat en de sponzen niet voldoende zijn om het lichaam af te koelen. Patrick Kipngeno, de wereldkampioen op de verticale kilometer die nog steeds de kathedraal ontwijkt, werd tweede met 23 seconden en zijn landgenoot Michael Saoli sloot het podium af met 29 seconden. Te veel hectiek voor de top twee in de Zegama Marathon, een meer mijnenveldachtig terrein. Elhousine Elazzaoui, de Marokkaan aan wie Zwitserland de eerste visa verleende, de leider van de Golden Championships, de beste downhillloper, had niet de watts voor zo'n steile klim. Hij eindigde als negende in een tijd van 7:13, dit keer achter Andreu Blanes, de winnaar in 2022 bij zijn debuut, die zes minuten sneller liep en achtste werd in een tijd van 6:34.

Dat kruispunt, Sierre-Zinal, wordt het best vertegenwoordigd door Joyline, de Keniaanse die in 2024 haar eerste trailrace won. Net als Philemon troefde ze een groeiend aantal Afrikanen af, waaronder Caroline Kimutai, haar beul in april op de Chinese Muur. Die ervaring markeerde het verschil tussen de debutante en de winnares, die haar tempo wist te bepalen en won in 2:54:49, 42 seconden minder dan haar landgenote. Het podium werd gecompleteerd door de Amerikaanse Katie Schide, een snelheidsduivel voor een meesteres op de ultralange afstand, vorig jaar de winnares van de 171 kilometer lange Ultra Trail du Mont Blanc: ze finishte in slechts 3:41.

Ze had het nodig om met slechts 26 seconden voorsprong te winnen op Maude Mathys, misschien wel de beste Zwitserse bergloopster aller tijden. Ze arriveerde met de onzekerheid van anderhalf seizoen verwijderd van de schijnwerpers, na een val op haar fiets, zich bewust van de Afrikaanse kracht. Weinig glimlachen aan de finish waren zoals die van haar: hoewel haar record, op 38-jarige leeftijd, misschien nog steeds op vier overwinningen staat, heeft ze het record der records in handen, haar tijd van 2:49:20 uit 2019. Daarom kwam zij, terwijl de andere atleten hun sportschoenen aantrokken om hun sponsors te eren, op slippers naar de presentatie. "Ik hoop dat ze mijn record niet verbreken," zei ze de dag ervoor. Haar pagina in de geschiedenis blijft nog een jaar veilig. Kenia keert in 2026 terug naar de strijd, met Philemon aan het roer, die zich ten doel stelde om de Tour vijf keer te winnen, net als de groten van de Tour de France. Voorlopig kan ze in alle rust trainen, zonder de geest van Kilian.