De zes ontsnappingen van de familie Hijazi uit Gaza: "We dachten dat deze laatste ontheemding de laatste zou zijn, maar er kwamen nieuwe Israëlische evacuatiebevelen."

Woensdagavond, terwijl de zon onderging boven de door bombardementen getroffen horizon van zuidelijk Gaza , laadde Omar Hijazi de laatste bezittingen van zijn familie uit een gammele vrachtwagen en legde die op het zand. Dekens, een paar houten planken en opgerolde touwen: materialen voor het bouwen van een provisorische tent in het kamp Al Mawasi, een smalle kuststrook ten westen van Khan Yunis die is uitgegroeid tot een groot en uitgestrekt kamp voor ontheemden. Hijazi, 35, is een onvrijwillige nomade geworden. Het is de zesde keer dat hij en zijn familie sinds het begin van de oorlog in oktober 2023 gedwongen zijn te vluchten. "We dachten dat deze laatste ontheemding de laatste zou zijn", zegt hij. “Maar toen kwamen de nieuwe Israëlische evacuatiebevelen.”
Begin mei lanceerde Israël Operatie Gideons Strijdwagens , een intensiever militair offensief gericht op de ontmanteling van wat de regering van Benjamin Netanyahu beschouwt als de resterende commando-infrastructuur van Hamas, de islamistische beweging die Gaza bestuurt. De omvang van de verwoesting en het aantal slachtoffers (minstens 54.000 Palestijnen, volgens het ministerie van Volksgezondheid van de Gazastrook) hebben geleid tot ongekende internationale verontwaardiging.
Het is alsof je een vingerhoedje water op een bosbrand giet. We hebben honderden vrachtwagens per dag nodig, geen symbolische gebaren.
Iyad Al Saqa, directeur van een lokale NGO
Drie dagen nadat het Israëlische leger op 19 mei zijn laatste waarschuwingen aan de inwoners van Khan Yunis had afgegeven, gaf Hijazi zich over. Tot het laatste moment had hij gehoopt op een staakt-het-vuren, zodat hij niet op zoek hoefde naar geld om nog een reis te bekostigen. Maar terwijl de raketten op Khan Yunis bleven neerkomen, leende hij uiteindelijk meer dan 300 dollar (263 euro) om de vrachtwagen te kunnen betalen. Dat is een onmogelijk bedrag voor iemand die al 19 maanden zonder werk zit. Niemand kan immers als taxichauffeur werken in het gebombardeerde Gaza, waar geen wegen en nauwelijks brandstof zijn.
“Dit was de moeilijkste verplaatsing”, zegt Hijazi. "We hebben elke laatste cent, elke gram kracht, zowel fysiek als mentaal, uitgegeven. We gaan dood, ook al leven we nog."
Zijn vrouw, Malak, 31, zit dicht tegen hem aan op een stapel kleren. Ze is te zwak om lang te kunnen praten . Zijn vierjarige zoon, Muhammad, klampt zich vast aan zijn vader. "Waarom dwingen ze ons om zo te leven? Wat hebben wij burgers gedaan om dit te verdienen?" Malak vraagt, zijn stem verheven in angst. “Is dit jullie plan, om ons te dwingen Gaza volledig te verlaten?”
We hebben er al onze krachten, zowel fysiek als mentaal, aan uitgegeven. We sterven terwijl we nog leven
Omar Hijazi
De Hijazi zijn slechts één van de duizenden gezinnen die nu zonder dak boven hun hoofd slapen in het zuiden van Gaza. Volgens het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken van de Verenigde Naties ( OCHA ) bevond 81% van de Gazastrook zich op 20 mei in door Israël gemilitariseerde zones of was er sprake van evacuatiebevelen. Volgens schattingen van de VN zijn sinds 18 maart, toen Israël het staakt-het-vuren beëindigde, naar schatting 599.100 mensen (29% van de bevolking) opnieuw ontheemd geraakt. Alleen al tussen 15 en 21 mei werden 161.000 mensen gedwongen te vluchten en een veiliger plek te zoeken.
Malak Hijazi ziet elke dag angst in de ogen van haar zoon. "Vroeger lachte hij. Nu spreekt hij nauwelijks. Hij kijkt naar de hemel alsof hij wacht tot die op ons neerdaalt," zegt ze.
Honger als wapenIn het uitgestrekte kamp Al Mawasi staan gezinnen urenlang in de rij bij de tenten van liefdadigheidsinstellingen voor een bord rijst, linzen of pasta. Maar gezien de dagelijkse bevolkingsgroei in dit gebied is zelfs dat niet gegarandeerd. Bij een door EL PAÍS bezocht voedseldistributiepunt, kronkelde de rij meerdere blokken lang. Tegen de middag was er niets meer over.
Ahmed al Najjar, 82, keerde met lege handen terug naar zijn winkel. “ Tien dagen zonder brood ,” zegt hij, terwijl hij het deksel van een lege pot optilt om deze aan zijn kleinkinderen te laten zien. "We zijn niet alleen ontheemd. We zijn vernederd, ontredderd en bedelen om wat restjes."

Al Najjar vluchtte eerder deze week uit Bani Suheila, een stad ten oosten van Khan Yunis. Net als vele anderen is hij sinds oktober 2023 meerdere keren gedwongen van onderkomen te wisselen. "Dit is geen oorlog, het is uitroeiing. Ik heb veel oorlogen in Palestina meegemaakt, maar geen enkele zoals deze. De honger, de bombardementen, de ontheemding... Het is meer dan een mens kan verdragen," roept hij uit.
De gehele bevolking van de Gazastrook, ofwel 2,1 miljoen mensen, kampt met acute voedselonzekerheid . Bijna een half miljoen mensen zullen in september in een catastrofale situatie terechtkomen als de levensomstandigheden in de strook niet veranderen. Dat blijkt uit de laatste cijfers van de index die honger onder bevolkingsgroepen meet en die wordt samengesteld door onafhankelijke experts op verzoek van de VN en andere internationale organisaties.
Sinds 2 maart hebben de Israëlische autoriteiten Gaza volledig geblokkeerd, waardoor er geen goederen, zoals voedsel, medicijnen en brandstof, meer binnenkomen. Op 18 mei lieten de Israëlische autoriteiten, dankzij internationale druk, mondjesmaat humanitaire hulp toe in Gaza. Het Israëlische overheidsagentschap verantwoordelijk voor de Palestijnse gebieden (COGAT) meldde dat vrijdag 83 vrachtwagens met "meel, voedsel, medicijnen en medische benodigdheden" de Gazastrook waren binnengekomen. Dit is onvoldoende gezien de omvang van de behoeften en zeker als je het vergelijkt met de 500 vrachtwagens die dagelijks Gaza binnenreden vóór het begin van deze oorlog. Er was toen ook behoefte aan humanitaire hulp en essentiële goederen vanwege de Israëlische blokkade, die sinds 2007 van kracht was.
Dit is geen oorlog. Het is een uitroeiing. Ik heb veel oorlogen in Palestina meegemaakt, maar geen enkele was zoals deze.
Ahmed al-Najjar
"Het is alsof je een vingerhoedje water op een bosbrand gooit . We hebben honderden vrachtwagens per dag nodig, geen symbolische gebaren", zegt Iyad Al Saqa, directeur van de Al Mawasi Development Society, een lokale humanitaire organisatie. Volgens deze functionaris zitten er meer dan 500.000 Palestijnen opeengepakt in het Al Mawasi-gebied. "Er is geen voedsel, schoon water, sanitaire voorzieningen of elektriciteit. En toch blijven er mensen komen, tienduizenden per dag meer," klaagt hij.
Er zijn geen veilige zonesTegelijkertijd, en ondanks de Israëlische beweringen dat Al Mawasi een “veilige zone” is, zijn er bewijzen van aanvallen in de buurt van of in dit gebied. "Het bombardement houdt niet op", zegt Mohammed Abu Jarada, 40, die met zijn vrouw en twee jonge dochters uit het noorden van Khan Yunis vluchtte. "We hebben het ternauwernood levend uit de laatste aanval gehaald. Nu staan we in de open lucht, zonder tent, zonder eten, en zonder enige zekerheid dat we de volgende nacht zullen overleven," zegt hij.
Abu Jarada, die vóór de oorlog smid was, heeft alles verloren en vreest dat de situatie alleen maar zal verergeren. "Maar ik had geen keus. Ik moest vluchten om ze te beschermen," zegt ze, terwijl ze naar haar dochters kijkt die knabbelen aan de kruimels van oud brood.

Op 19 mei veroordeelde de Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de VN (UNHCR) de terugkerende aanvallen op tenten en ziekenhuizen van ontheemden. Dit patroon "geeft aan dat er weinig tot geen aandacht wordt besteed aan het beschermen van burgerslevens in Gaza", aldus de autoriteiten in een verklaring. Daarbij werd verwezen naar "opzettelijke en willekeurige aanvallen". Volgens de VN vonden er sinds 1 mei 2025 gemiddeld twee aanvallen per dag plaats op tenten van ontheemden, waarbij meer dan 160 mensen omkwamen, onder wie meer dan 30 kinderen.
Massale uittocht, zonder onderdak“De omvang van deze gedwongen ontheemding is onthutsend”, zegt Al Saqa, directeur van de Al Mawasi Development Society. "Dit is etnische zuivering vermomd als veiligheidsoperaties . Je kunt burgers niet dwingen om herhaaldelijk te vluchten, hun huizen te vernielen, ze uit te hongeren en dat dan verdediging noemen," beweert hij.
Deze functionaris legt uit dat zijn organisatie, actief sinds 2002, zelfs de kleinste werkzaamheden niet meer kan uitvoeren. "Er zijn geen materialen op de markt, geen brandstof, geen voedselreserves. We hadden gehoopt een door Spanje gefinancierd project te starten om de kinderen psychologische ondersteuning en voedsel te bieden, maar we konden de basisbenodigdheden daarvoor niet vinden", legt hij uit.
Want voor kinderen zoals de vierjarige Muhammad Hijazi of de driejarige Dima Abu Jarada betekent het dagelijkse leven slapen op het zand en wakker worden door luchtalarmen. UNICEF schat dat vrijwel één miljoen kinderen in Gaza psychologische ondersteuning nodig hebben . Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt het trauma dat door deze oorlog is veroorzaakt, verergerd door andere trauma's die zijn opgebouwd tijdens bijna 18 jaar Israëlische blokkade en militaire offensieven.
Wanneer aan ontheemde families in Al Mawasi gevraagd wordt wat ze het hardst nodig hebben, antwoorden ze vrijwel hetzelfde: voedsel, onderdak en een einde aan de bombardementen. Maar bovenal vragen ze erom als mens gezien te worden. “Wij hebben geen mededogen nodig”, zegt Al Najjar. "We hebben rechtvaardigheid nodig. En we moeten ervoor zorgen dat de wereld stopt met doen alsof ze niets ziet . "
EL PAÍS