Mei 2025 is de op één na warmste meimaand ter wereld

Hoewel de opwarming onder de grens van 1,5°C ten opzichte van het pre-industriële tijdperk bleef, was vorige maand wereldwijd de op één na warmste mei ooit gemeten , net na mei 2024, aldus het Europese Copernicus Observatorium.

Wat de oceanen betreft, was de maand ook de op één na warmste, na mei 2024. Maar de temperaturen bleven "ongewoon hoog" in veel zeeën en oceaanbekkens, merkten experts op in het maandelijkse bulletin dat woensdag werd gepubliceerd.

De gemiddelde temperatuur bedroeg 15,79°C. Dat was 0,12°C lager dan het record van een jaar geleden, maar iets warmer dan mei 2020, die op de derde plaats stond.

Hetzelfde geldt voor de oceanen: met 20,79 °C aan het oppervlak was de maand ook de op één na warmste in de recente geschiedenis, na mei 2024. Maar deze temperaturen bleven "ongewoon hoog" in veel zeeën en oceaanbekkens, observeerde Copernicus.

"Grote gebieden in het noordoosten van de Noord-Atlantische Oceaan, die te maken hadden met hittegolven op zee, registreerden recordtemperaturen op het zeeoppervlak gedurende de maand. Het grootste deel van de Middellandse Zee was veel warmer dan gemiddeld", merkten de experts op.

De gezondheid van de oceanen staat centraal tijdens de derde VN-conferentie over oceanen (UNOC), die momenteel in Nice plaatsvindt.

Hittegolven op zee kunnen leiden tot migraties en massale sterfte van soorten. Daarnaast kunnen ze ecosystemen aantasten en het vermogen van de oceaanlagen om tussen de bodem en het oppervlak te mengen verminderen, waardoor de verspreiding van voedingsstoffen wordt belemmerd.

De oceanen, die 70% van het aardoppervlak bedekken, spelen ook een belangrijke rol bij het reguleren van het klimaat op aarde. Warmere wateren leiden tot hevigere orkanen en stormen, met de bijbehorende verwoestingen en overstromingen.

Copernicus merkt op dat de lente in Europa qua neerslag zeer wisselend was. "Delen van Europa kenden hun laagste neerslagniveaus en laagste bodemvochtigheid sinds minstens 1979", merken de experts op.

In het Verenigd Koninkrijk zijn in de lente al diverse klimaatrecords gebroken en ook Denemarken en Nederland worden al enkele weken geteisterd door een droogte die we al tientallen jaren niet meer hebben gezien. Dit leidt tot zorgen over de landbouwopbrengsten en watervoorraden.

Afgelopen maand lag de temperatuur 1,40°C boven het gemiddelde van de jaren 1850-1900, wat overeenkomt met het pre-industriële tijdperk, voordat het massale gebruik van fossiele brandstoffen voor een blijvende opwarming van het klimaat zorgde.

"Mei 2025 vormt het begin van een lange, ongekende reeks van maanden met meer dan 1,5°C opwarming", benadrukt Carlo Buontempo, directeur van de Copernicus Climate Change Service (C3S): 21 van de 22 maanden hadden eerder deze symbolische drempel overschreden, wat de meest ambitieuze doelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs markeert.

"Dit kan een kortstondig respijt voor de planeet betekenen, maar we verwachten dat we in de nabije toekomst weer de 1,5°C-drempel zullen overschrijden vanwege de aanhoudende opwarming van het klimaatsysteem", aldus hij.

In een periode van twaalf maanden (juni 2024-mei 2025) bedraagt ​​de opwarming 1,57°C ten opzichte van het pre-industriële tijdperk.

De temperaturen die in de historische overeenkomst uit 2015 worden genoemd, gelden echter voor lange perioden, doorgaans gemiddeld 20 jaar, waardoor de natuurlijke variatie van jaar tot jaar wordt geëgaliseerd. Wetenschappers denken dat het huidige klimaat gemiddeld minstens 1,3 °C warmer is.

Maar wetenschappers van het IPCC, de experts die in opdracht van de VN werken, voorspellen dat er een kans van 50/50 is dat we een gemiddelde opwarming van het klimaat van 1,5°C kunnen vaststellen tegen 2030-2035.

Wetenschappers benadrukken hoe belangrijk het is om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk te beperken, omdat elke graad meer risico's met zich meebrengt, zoals hittegolven of de vernietiging van het leven in de zee.

Door de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C in plaats van 2°C, zouden de meest catastrofale gevolgen ervan aanzienlijk beperkt kunnen worden, aldus het IPCC.