Alles wat humor voor mensen kan doen Nicole Ferroni en therapeut Catherine Dolto delen hun gedachten

De prachtige vlinderdas van de Raymond Devos Prijs werd dinsdagavond uitgereikt aan comédienne Nicole Ferroni door Catherine Dolto, voorzitter van de Raymond Devos Foundation, vergezeld door Michel Boujenah, artistiek directeur van het Ramatuelle Festival. Bij deze gelegenheid ontmoetten we deze twee getalenteerde vrouwen, de een comédienne, de ander arts. Ze deelden hun gedachten met ons over de schoonheid van humor, de betekenis ervan op familiaal of sociaal vlak, en de onmiskenbare kracht ervan.

Catherine Dolto, het belang van humor voor mensen

Hoewel ze haptotherapeut is – een therapeutische benadering van de mens ontwikkeld door Frans Veldman – is Catherine Dolto, dochter van psychoanalyticus Françoise Dolto en fysiotherapeut Boris Dolto, geen onbekende op het podium, dat ze gedurende 16 jaar deelde met de verheven Meriem Menant (Emma de Clown). Samen hebben ze verschillende komische conferenties ontworpen die kennisoverdracht en humor combineren, gericht op volwassenen.

Tijdens haar carrière als arts reflecteerde Catherine Dolto echter veel op de rol van humor in de opvoeding van kinderen. "Het is absoluut essentieel, vooral bij peuters", legt ze uit. "Als je dingen zegt terwijl je lacht, zingt, danst, dan gaat alles. En als je over het leven leert, mag je niet vergeten dat kleintjes zich in een fase bevinden waarin ze nog volledig egocentrisch zijn. Onderwijs is een langdurig proces van de-egocentratie. Als je omringd bent door volwassenen die in staat zijn om om zichzelf en de kleine drama's van het leven te lachen, is humor als een lus die een buitengewone shortcut heeft gemaakt en veel overbrengt. Je kunt altijd de-dramatiseren met humor en ik geloof dat de-dramatisering in het onderwijs enorm helpt bij de-egocentratie. Dat betekent niet dat we niets waarderen; het gaat er meer om in daden en woorden te laten zien dat er veel dingen zijn die niet zo ernstig zijn. Conflicten tussen mensen kunnen en moeten worden overwonnen!"

Gevoelig voor clownerie, vindt Catherine Dolto deze kunst van humor "geweldig, omdat het als een enorm vergrootglas op het wezenlijke in de mens is gericht. Daarom is het zo moeilijk", merkt ze op, "veel moeilijker dan een tekst voordragen. De clown bevindt zich op het diepste niveau van zichzelf. Er is niets delicater, want het is zowel een enorme uiting van zijn intieme wezen als tegelijkertijd een zeer grote bescheidenheid."

Een van de meesters van de humor die Catherine Dolto bewondert, is natuurlijk Raymond Devos, die ze persoonlijk kende voordat ze als voorzitter van de Raymond Devos Foundation zijn artistieke nalatenschap doorgaf. "Voor mij is hij een baken van licht. Er zijn zulke mensen die de weg wijzen voor anderen en ons moed geven."

Een noodzakelijke moed, want voor de therapeut is "de grote boodschap van humor dat we zoogdieren zijn met een groot brein, de enigen die zich bewust zijn van de dood, zonder te weten wanneer en hoe die zal plaatsvinden. Het is in zekere zin ondraaglijk, en humor heeft deze buitengewone kracht: zelfs in een tragische situatie opent het een ruimte."

Nicole Ferroni, een politieke en informatieve lach

Na een aantal jaren als biologielerares voor het nationale onderwijssysteem te hebben gewerkt, vond Nicole Ferroni in 2011 haar publiek via de televisie. Begonnen als huisarts ontwikkelde ze geleidelijk politieke sketches, die uitmondden in haar huidige 'therapie'-format, waarin ze doet alsof ze politici ontvangt tijdens hilarische consulten, waarmee ze het imago van psychotherapeut ondermijnt. 'Als ik een beetje slapeloos ben, kijk ik naar de debatten in de Nationale Vergadering', zegt ze. ' Ik raad de Fransen echt aan om eens te gaan kijken wat daar gebeurt. Ik, die een lichte neiging tot antipolitieke woede heb, vind het erg interessant om te zien hoe de debatten zich ontvouwen, waar de democratische machine voor dient en hoe die werkt.' Haar politieke bewustzijn kwam voort uit de onderwijsomgeving, waar ze een verschil opmerkte 'tussen wat er op nationaal niveau wordt gestemd en wat mensen achteraf ter plaatse ervaren' , en ook uit de tijd dat ze voor politieke gasten heeft gestaan, toen ze columnist was bij France Inter. Een carrièrefase die ze in haar comedy gebruikt: "Ik speel graag de rol van de president van de republiek in therapie", zegt ze. Door die afstand kan ik dingen zeggen die nog steeds heel direct zijn, ontcijferen en soms zelfs informatie geven. Humor zorgt ervoor dat je niet alleen maar preekt voor bekeerden. Lachen heeft een zeer verbindend effect, omdat het goed voelt om te lachen! Als je lacht om dingen waar je het niet mee eens bent, heb je nog steeds plezier en wordt de boodschap begrepen. "