Italië: Emmanuel Macron en Giorgia Meloni houden in Rome drie uur durende gesprekken om de spanningen te verlichten

Giorgia Meloni en Emmanuel Macron gaven dinsdag blijk van hun "gedeelde toewijding" en "sterke overeenstemming" tijdens een lange één-op-één ontmoeting in Rome. Daarmee wilden ze de spanningen van de afgelopen weken, die zijn ontstaan ​​sinds Donald Trump terugkeerde naar het Witte Huis, verminderen.

Ze fluisteren allemaal in het oor van de Amerikaanse president: de Fransman over Oekraïne, de Italiaan over tarieven. Maar de uitkomst van hun respectievelijke bemiddelingspogingen blijft onzeker, en de dialoog tussen de leiders van Frankrijk en Italië, vaak rivalen, is ingewikkeld. De ontmoeting van dinsdagavond in de Italiaanse hoofdstad, die de Franse president naar eigen zeggen heeft geïnitieerd, had dan ook alle kenmerken van een poging tot verzoening.

Een Frans-Italiaanse top gepland in Frankrijk voor begin 2026

Emmanuel Macron werd hartelijk verwelkomd door de Italiaanse premier. Na een kus en een brede glimlach betraden ze het Palazzo Chigi, de zetel van het kantoor van de premier, voor een drie uur durend tête-à-tête, gevolgd door een diner.

"Italië en Frankrijk, toegewijd aan hun rol als grondleggers van de Europese integratie, zijn van plan hun gezamenlijke inzet voor een soevereiner, sterker en welvarender Europa te versterken, vooral voor vrede", aldus de twee buurlanden in een gezamenlijke verklaring na de gesprekken. "De bijeenkomst benadrukte sterke convergenties op het gebied van de Europese agenda voor concurrentievermogen", voegden ze eraan toe, en kondigden een bilaterale top "begin 2026 in Frankrijk" aan.

Vóór de reis zei het Franse voorzitterschap dat het wilde verifiëren of "we inderdaad in staat zijn om samen vooruitgang te boeken op de essentiële punten" met Italië. Vrijdag erkende Giorgia Meloni de "verschillen", maar bagatelliseerde ze en ontkende ze eventuele "persoonlijke problemen" met Emmanuel Macron. "Er is veel hype over", grapte ze.

Twee tegenstrijdige visies op Europa

Sinds 2022, het jaar van de herverkiezing van Emmanuel Macron, de pro-Europese progressieve, en de verkiezingsoverwinning van de nationalist Giorgia Meloni aan het hoofd van een coalitie tussen rechts en extreemrechts, is de relatie niet eenvoudig geweest.

Maar gemeenschappelijke belangen, te beginnen met de onvoorwaardelijke steun voor Oekraïne, maken het al lang mogelijk om twee uiteenlopende visies op Europa te overbruggen, vooral sinds de Italiaanse premier, een postfascist, het risico heeft genomen om invloed in Brussel uit te oefenen in plaats van te mokken tegen de Europese instellingen.

De terugkeer van Donald Trump naar het Witte Huis in januari verstoorde deze evenwichten. "Er is een onmiskenbare rivaliteit", merkt Marc Lazar op, professor aan Sciences Po in Parijs. De twee leiders hebben "verschillende strategieën" ten opzichte van de Amerikaanse president gehanteerd: "bemiddeling en compromis" voor de Italiaan, "vastberadenheid zonder te breken" voor de Fransen, vertelde deze specialist in transalpiene betrekkingen aan AFP.

Volgens hem denkt de Italiaanse regering dat ze, omdat ze ideologisch dicht bij de Amerikaanse regering staat, "de Amerikaanse regering kan dwingen de handelstarieven te verlagen."

Verschillende preferentiële bestanden

Aan Franse zijde zeggen ze echter dat ze "respect" hebben voor het feit dat iedereen "de best mogelijke relatie met president Trump kan onderhouden", maar ze benadrukken dat handelsbesprekingen de verantwoordelijkheid zijn van de Europese Commissie. Daarmee willen ze Giorgia Meloni een echte rol als bemiddelaar ontzeggen.

Emmanuel Macron profileert zich daarentegen als een Europees leider wat betreft de Oekraïense kwestie. Hij spreekt zeer regelmatig met Donald Trump en verwijst daarbij naar de relatie die hij heeft opgebouwd tijdens de eerste ambtstermijn van de Republikeinse miljardair.

Zijn wens om een ​​'coalitie van bereidwilligen' te vormen die Oekraïne 'veiligheidsgaranties' kan bieden, of zelfs troepen daarheen kan sturen als onderdeel van een toekomstig vredesakkoord met Rusland, heeft de verstandhouding die er voorheen tussen Rome en Parijs over bestond, verstoord.

De afgelopen weken brachten de reis van de Franse president naar Kiev met de Britse, Duitse en Poolse leiders - maar zonder Giorgia Meloni - en vervolgens de herhaling van dit format in de marge van een Europese top in Albanië de meningsverschillen weer aan de oppervlakte.

Steun voor Oekraïne uitgesproken

"Tussen Europeanen moet de kwestie van formats worden beheerd volgens het principe van het beste effect dat onder de gegeven omstandigheden kan worden bereikt", verwierp het Élysée. Inhoudelijk merkte Frankrijk op dat Italië, net als andere landen, "altijd heeft aangedrongen" op "Amerikaanse deelname aan dit systeem".

De gezamenlijke verklaring over deze kwestie beperkt zich tot de bevestiging dat "de voortdurende, onwrikbare steun van Frankrijk en Italië aan Oekraïne nog noodzakelijker is om een ​​rechtvaardige en duurzame oplossing te bereiken."

De twee landen komen ook overeen om "hun inspanningen op het gebied van Europese mobilisatie en actie te coördineren", alsof ze complementariteit in hun relatie met de regering van Trump nastreven.