Baskenland: het geheime leven van de boeren op de luchthaven van Biarritz

De afgelopen vier jaar wordt het terrein van de luchthaven van Biarritz onderhouden door een boer uit Ustaritz die het hooi verzamelt. Een zorgvuldig geplande operatie tussen twee vluchten, en een win-winsituatie voor beide partijen.

Vliegtuigen landen en stijgen op boven vier tractoren midden in de oogst. Het onwaarschijnlijke tafereel speelde zich af in juni, op een steenworp afstand van de landingsbanen van de luchthaven van Biarritz . Xavier Incaurgarat, kweker van Blonde d'Aquitaine en producent van biologische chilipepers in Ustaritz, maait al vier jaar hooi op 40 hectare grond van de luchthaven.

Het programma werd destijds nieuw leven ingeblazen door voormalig milieumanager Bruno Garbail. "Toen ik drieëndertig jaar geleden aankwam, wist ik al van hooi op de luchthaven... Er was zelfs maïs!", herinnert Pascal Pelle, directeur Openbare Werken van de luchthaven, zich. "Dat is allemaal gestopt. Bij de herlancering van hooi was de uitdaging om landbouwactiviteiten succesvol te verenigen met de beperkingen van de luchtvaart, want de veiligheidsnormen zijn tegenwoordig aanzienlijk geëvolueerd."

Die dag wordt Xavier Incaurgarat bijgestaan ​​door twee boerenburen en Michel, de beheerder van de groene ruimte. Elk achter het stuur van hun tractor orkestreren ze een perfect geoliede balletvoorstelling. In zijn cabine, met de radio op de achtergrond, volgt Xavier Incaurgarat op de voet Pierre Duhalde, een jonge collega van 28 jaar, aan de bediening van de machine die het vers gemaaide gras verzamelt. Binnen enkele seconden perst de machine alles samen en spuugt een zorgvuldig verpakte baal uit. Xavier Incaurgarat haalt hem onmiddellijk op en legt hem op een van de aanhangers die worden getrokken door twee van de drie andere tractoren die bij de werkzaamheden betrokken zijn.

"Het is een win-winsituatie: Xavier maait, hij verzamelt, hij verzamelt het gras. Het land is ongelooflijk schoon."

In één ervan: Michel, die constant in contact staat met de verkeerstoren, coördineert de manoeuvres. Omdat tractoren de landingsbaan niet mogen naderen als er vliegtuigen passeren, wacht hij op het groene licht van de luchtverkeersleiders. Zodra hij toestemming krijgt, geeft hij via zijn portofoon het startsein. De boeren rennen dan naar de rand van de landingsbaan, maar moeten er meteen weer uit zodra er een vliegtuig wordt aangekondigd. "Soms hebben we nog geen drie minuten!", lacht Xavier Incaurgarat.

"Het is een win-winsituatie: Xavier maait, hij verzamelt, hij verzamelt het gras", vertelt Pascal Pelle enthousiast. Voor de luchthaven is het voordeel tweeledig: "het terrein is ongelooflijk schoon", vervolgt hij. Daarvoor stond Michel voor een titanenklus. Hij moest in zijn eentje bijna 60 hectare onderhouden. "Het was een waanzinnige klus. We moesten de hekken, de sloten, het drainagesysteem onderhouden... Hij werkte drie weken lang 's nachts. Hij maaide, versnipperde en liet het gras liggen waar het lag. Het was zowel nutteloos als gevaarlijk. Hij werkte alleen." Het resultaat: "Het terrein was walgelijk, het gras dat bleef liggen, vormde veen en de grond werd niet meer goed geïrrigeerd", vat Pascal Pelle samen.

Michel is nu een tandje bijgeschakeld. "Het geeft hem veel meer voldoening", benadrukt hij. Het eerste jaar was hij alleen verantwoordelijk voor de radiocommunicatie. Het jaar daarop ging hij een stapje verder: er werd een aanhanger achter zijn tractor gezet en hij werd teamleider. "Hij is er dolblij mee; het is veel interessanter." En het bespaart hem ook enorm veel tijd: de missie is in vier dagen en één nacht voltooid.

"We maaien één nacht", legt Xavier Incaurgarat uit. "De volgende dag komen we niet terug, omdat iedereen om veiligheidsredenen minstens elf uur moet rusten. De volgende dag komen we terug, hergroeperen we ons en dan, gedurende twee dagen, bundelen we alles. Daarna vervoeren we alles terug naar de boerderij."

De boer is opgetogen: "Het gaat heel goed, we hebben allemaal onze draai gevonden. Dit jaar hebben we wat eerder gemaaid om gras van betere kwaliteit te krijgen. We gaan dit keer 300 balen leggen en misschien een tweede snede doen, waardoor we er 300 meer kunnen produceren." Genoeg om zijn kudde de hele winter te voeden. Zijn koeien profiteren er dubbel van: "Vroeger liet ik ze niet op bepaalde percelen los om daar te kunnen hooien. Nu gaan ze veel vaker naar buiten."

Voor Xavier Incaurgarat, wiens koeien en chilipepergewassen gecertificeerd biologisch zijn, rees één vraag: kon kerosine het gras verontreinigen? De boer liet het geoogste hooi analyseren door zijn leverancier van biologisch voer, in samenwerking met een laboratorium. Het oordeel: geen spoor van vervuiling. "Anders was ik niet verder gegaan", zegt hij.

Het was de kwaliteit van het gras, dat nooit behandeld was, die de boeren overtuigde. "Ik moest erom lachen, de eerste keer dat ze het veld zagen, trokken ze een handvol gras uit de grond... En ze proefden het!", zegt Pascal Pelle lachend. Hun conclusie was meteen: "Het wordt lekker," verzekerden ze hen.