Steeds sneller, steeds duurder: xenon beklimt de Everest
Een menselijk lichaam dat plotseling in de ijle lucht van grote hoogte terechtkomt, wordt blootgesteld aan intense fysieke stress die, zonder onmiddellijke actie, snel tot de dood leidt. Dit feit is al bekend sinds in 1875 twee Franse ballonvaarders aan boord van hun ballon, de Zenith , stierven nadat ze in één keer een hoogte van 8600 meter hadden bereikt. Sinds het einde van de 19e eeuw onderzoeken fysiologen de effecten van hypoxie, het zuurstofgebrek door de daling van de luchtdruk, en de remedie die deze ongewenste uitkomst kan voorkomen: acclimatisatie.
George Mallory (1886-1924) was zich hiervan terdege bewust. De eerste man die serieus overwoog de Everest te beklimmen, betaalde met zijn leven: op 8 juni 1924 sloten de wolken zich om hem heen, samen met zijn compagnon Sandy Irvine (1902-1924), die naar meer dan 8200 meter klom. Omdat hij mogelijk de eerste was die de top bereikte, fascineert zijn geval iedereen die het mysterie bestudeert. Maar de Engelsman, wiens gemummificeerde lichaam daar vijfenzeventig jaar later werd gevonden, liet ons veel meer na dan een raadsel: zijn persoonlijke geschriften, verzameld door de jaren heen, vormen een magnifiek getuigenis van hoe de eerste beklimming van de Everest had kunnen zijn als hij maar had kunnen terugkeren om het verhaal te vertellen.
Twee jaar eerder, in het voorjaar van 1922, maakte George Mallory al deel uit van de Britse expeditie die de eerste "aanval" op de Everest zou ondernemen. Hij liep naar het Dak van de Wereld, zich volledig bewust van de effecten van hypoxie en van de experimenten die in kamers werden uitgevoerd om de drukval op grote hoogte te reproduceren: "Het tempo zal eronder lijden, en ook de geest zal in een deplorabele staat verkeren", schreef hij in Towards Everest (Paulsen-Guérin, 2024) . Experimenten uitgevoerd in hypobare kamers kunnen hier licht op werpen. Ik koester het verhaal van professor Haldane die, toen hij zich in zo'n kamer bevond, de kleur van zijn lippen wilde observeren en zichzelf een paar minuten in een spiegel bekeek voordat hij ontdekte dat hij de spiegel ondersteboven hield." Bij ernstige hypoxie vertragen de hersenen eerder dan het lichaam.
Je hebt nog 88,71% van dit artikel te lezen. De rest is gereserveerd voor abonnees.
Le Monde