On The Run met John Stifler: Eminem of Saint-Saëns? De playlist die je run kracht geeft
Drie weken voor de Boston Marathon van dit jaar stond in de rubriek "Weekend" van de Boston Globe een artikel met de titel "Een afspeellijst voor je lange duurloop dit weekend". Drie weken voor de wedstrijddag doen marathonlopers doorgaans een lange trainingsloop, misschien wel 29 of 32 kilometer. Het idee van het artikel in de Globe was dat zo'n lange loop zowel mentaal als fysiek uitdagend kan zijn. Heb je er echt zin in om zoveel tijd te besteden aan het zetten van de ene voet voor de andere? Zou wat muziek je op weg helpen?
Die vragen leidden tot interviews, waarbij topsporters (Bill Rodgers), atleten in andere sporten (voormalig Bruins-ster Zdeno Chara, die in 2024 Boston in 3:30:52 liep) en lezers werd gevraagd welke muziek hen in het bijzonder motiveert. Op één uitzondering na resulteerde het in een lange lijst popsongs, van Bruce Springsteen tot de Dropkick Murphys, Eminem en de Bangles. De uitzondering was Matthew Erikson, publicist bij het Boston Symphony Orchestra, een marathonloper die de finale van Saint-Saens' Organ Symphony prefereerde.
Maar zorgt de muziek er vooral voor dat je in beweging komt, of verbetert het luisteren naar muziek tijdens het hardlopen daadwerkelijk de intensiteit en/of kwaliteit van een training? Het artikel ging niet in op die vraag, maar bewegingswetenschappers doen er al tientallen jaren onderzoek naar.
De meeste mensen die op zoek zijn naar muziek om hun workout te verbeteren, denken meteen aan iets energieks, vrolijks en met een consistent ritme. Hardrock, uptempo softrock, disco (jawel), rap. Wetenschappelijke gegevens suggereren echter dat langzame, rustgevende melodieën effectiever kunnen zijn.
Onderzoekers van de Universiteit van Tennessee testten proefpersonen op loopbanden, elk met een koptelefoon op en luisterend naar luide, opzwepende muziek, langzame, zachte muziek of, in de controlegroep, helemaal geen muziek. Bij een bepaald tempo rapporteerden de proefpersonen die naar hardrock luisterden een lagere ervaren inspanning dan degenen die helemaal geen muziek luisterden. Dat gold ook voor de groep die naar zachte muziek luisterde – maar die groep kon het ook langer volhouden dan de andere twee groepen voordat ze uitgeput raakten. Zoals de onderzoekers schreven: "Luisteren naar langzame, zachte muziek leidde tot een groter uithoudingsvermogen."
Met andere woorden, Matthew Erikson had gelijk. Oké, Saint-Saëns' finale is niet rustig, maar ook niet aanhoudend ritmisch. Het zwelt aan als golven. Voor een hardloper lijkt het misschien een zeer verfijnde versie van de elektronische themamuziek van de film "Chariots of Fire", over de Olympische Spelen van 1924.
Mijn eigen ervaring bevestigt deze indrukken. Een sport- en fitnessbedrijf stuurde me ooit een opname van muziek die volgens hen precies was afgestemd op mijn trainingstempo. "We gebruikten de natuurlijke ritmes van het menselijk lichaam als basis voor de beat", schreven ze.
Ik zette de koptelefoon op, begon enthousiast aan een testrun en moest binnen vijf minuten stoppen en de muziek uitzetten. Het probleem, denk ik, was dat het aanpassen van mijn tempo aan de beat – iets wat automatisch zou moeten gebeuren – een bewuste inspanning vergde die behoorlijk afleidend was. Ik had het gevoel dat mijn lichaam en de muziek met elkaar worstelden.
Voor een spectaculair contrast deed ik een paar dagen later een heuvelachtige trainingsloop van 22 kilometer, luisterend naar Mozarts "Requiem". Het was een heerlijke workout, uitdagend maar schijnbaar moeiteloos. Eén reden is dat je, wanneer je sport en naar zulke muziek luistert, niet probeert je voetstappen af te stemmen op de noten. In plaats daarvan doe je wat bewegingswetenschappers en hoogopgeleide atleten dissociatief hardlopen noemen: je richten op iets anders dan de fysieke inspanning.
De meeste hardlopers kennen de ervaring wel. Je gaat hardlopen, voert een gesprek of luistert naar muziek die je leuk vindt, en dan realiseer je je dat je al 40 minuten aan het hardlopen bent zonder je bewust te zijn van de tijd. De tegenovergestelde vorm van hardlopen is associatief hardlopen, waarbij je je concentreert op de oefening zelf. Toplopers lopen meestal associatief. Veel gemiddelde hardlopers doen dat ook, vooral tijdens een tijdtraining of wedstrijd.
Wat ik echter nog interessanter vind, is hoe, wanneer je geen koptelefoon of oordopjes draagt en naar een afspeellijst luistert, er een melodie door je hoofd gaat, ongevraagd. Wanneer dat gebeurt, merk je misschien dat de muziek perfect bij je tempo past. Waarschijnlijk komt dat doordat je hersenen automatisch een metronoom instellen om het tempo van de melodie aan te passen aan jouw specifieke tempo. Voor mij is dat soms Bachs 3e Brandenburgse Concert en soms Elton John. Of, als ik aan het langlaufen ben, is het "Ticket to Ride" van de Beatles. Luister nog eens naar "Help!" en je weet waarom.
Ongeacht welke technische analyse je ook maakt, je wordt waarschijnlijk gemotiveerd door muziek die je leuk vindt. Het vergroot je uithoudingsvermogen misschien niet, maar als het je aanzet tot bewegen, waarom zou je dan ruzie maken?
John Stifler doceerde schrijven en economie aan de UMass en heeft veel geschreven voor tijdschriften en kranten. Hij is bereikbaar via [email protected].
Daily Hampshire Gazette
