Sterrenkijkers opgelet! Het is tijd voor een van de mooiste meteorenzwermen van het jaar: de Perseïden.

Je weet dat de zomer ten einde loopt als de Perseïden meteorenregen aanbreekt.

De meteorenzwerm wordt gezien als een van de mooiste, zo niet de mooiste, van het jaar. Dat komt vooral doordat het op het noordelijk halfrond zomer is en de lucht dan meestal helder is (tenzij er rook is) en het weer warmer.

Dit staat in contrast met de Geminiden-meteorenregen, die qua aantal meteoren per uur vergelijkbaar is met de Perseïden. Deze meteorenregen vindt echter plaats in december, wanneer het meestal bewolkter en veel kouder is.

Je kunt elke nacht een meteoor zien, vooral als je buiten een stad bent, ver weg van lichtvervuiling. Maar meteorenregens zijn bijzonder. In plaats van de periodieke streep tegen de sterrenhemel, kun je er potentieel wel twaalf of meer per uur zien.

Wanneer te kijken

Deze verbluffende en doorgaans betrouwbare meteorenzwerm ontstaat elk jaar weer dankzij het puin dat overblijft van komeet 109P/Swift-Tuttle, die een baan heeft van 133 jaar en zich voor het laatst in 1992 in het binnenste zonnestelsel bevond.

Elk jaar baant de aarde zich een weg door het puin van de komeet. Het puin komt vervolgens in de atmosfeer van de aarde terecht en verbrandt als prachtige strepen aan de hemel.

De meeste meteorenzwermen ontlenen hun naam aan het sterrenbeeld waaruit de meteoren lijken te komen, de zogenaamde radiant. In dit geval is de radiant het sterrenbeeld Perseus, dat rond 21.00 uur lokale tijd in het noordoosten begint op te komen.

Maar het is belangrijk om te weten dat je niet rechtstreeks naar het sterrenbeeld hoeft te kijken. Kijk gewoon omhoog.

Dit jaar duurt de meteorenzwerm van 17 juli tot 23 augustus, maar bereikt zijn hoogtepunt in de nacht van 12 op 13 augustus. Onder ideale omstandigheden – donker, wolkenloos, rookvrij en een heldere hemel – zou de meteorenzwerm in die nacht zo'n 100 meteoren per uur kunnen produceren.

De kans is echter klein dat je er dit jaar veel of zelfs maar de helft zult zien. Dat komt door een groot probleem: de maan.

Beneden maar niet uit

De maan zal ongeveer 84 procent verlicht zijn. Dat betekent dat alle meteoren, behalve de helderste, weggespoeld zullen worden.

"Dit jaar maakt de maan ze gewoon kapot", aldus Peter Brown, Canada Research Chair in Planetary Small Bodies en hoogleraar aan de faculteit natuurkunde en astronomie van de Western University in London, Ontario.

Een ander probleem is de rook van bosbranden.

"Het is net als wolken. Het vermindert de hoeveelheid licht die erdoorheen komt," zei Brown. "Dus, weet je, als je volle maan hebt en er nog steeds veel rook of hoge wolken zijn, dan zie je waarschijnlijk maar een handvol meteoren per uur."

Maar het mooie van de Perseïden is dat ze vaak zeer heldere meteoren en zelfs enkele vuurballen produceren. Je kunt er ook een aantal echt goede "aardscheerders" tegenkomen – meteoren die langs onze atmosfeer razen. Deze blijven langer zichtbaar dan een typische meteoor die over de hemel schiet.

"Op de 12e, en nog beter, op de 13e, zal er een uur of twee na zonsondergang zijn waarin de maan er niet is [of] laag staat en de radiant laag is, maar de activiteit hoog genoeg is en je de grazers zult zien," aldus Brown.

"Je zult er geen 50 per uur zien, maar je ziet er misschien een handvol, en ze blijven lang hangen. Ze zijn super spectaculair. Als er ooit een meteoor op vuurwerk lijkt, dan is het wel een grazende Perseïdenmeteoor."

De boodschap is dus: geef niet op. Pak een deken, ga liggen – met de maan in de rug – en kijk omhoog. De Perseïden stellen zelden teleur.

"Ja, de maan zal op zijn. Het zal helder zijn, maar er zullen zoveel meteoren en heldere meteoren zijn dat je nog steeds een behoorlijk spektakel zult zien," zei Brown.