De domme aanvallen op Landini na het referendum: degenen die hem bekritiseren, kennen Marx niet

Bezien vanuit het licht van de normale politieke rationaliteit was die van Landini simpelweg een gok. Zijn sleutelwoord, "opstand", en de meest verdachte evocatie, "de weg", wekken een soort laat-Soreliaanse hallucinatie op bij degenen wier geest altijd vastgekluisterd zit aan de canons van een vervlogen tijdperk. Maar in een wanordelijke tijd is de klassieke politieke rede overal te gefragmenteerd om enige hulp te bieden. Haar codes, slechts schijnbaar nuchter en overtuigend, herhalen zich als onbegrijpelijke dialecten. Dingen handelen en evalueren op basis van ontplofte vormen is, jazeker, een daad van onrealisme.

In een droomwereld bevolkt door bevriende partijen, met een gedefinieerde ideologie en solide sociale wortels, geïnnerveerd door perfect functionerende representatieve structuren, geleid door autoritaire heersende klassen die tot uiting komen in de conflictueuze dynamiek van de samenleving, moet het hemelse beroep van de secretaris van de CGIL worden afgedaan als een teken van een ongeneeslijke minderheidsgeest, die niets anders overlaat dan het doffe geluid van de mishandeling. Het is echter jammer dat een dergelijk systeem, de vrucht van bruikbare burgerrechten en productieve vormen van antagonisme met bedrijven, al jaren niet meer bestaat en niets rechtvaardigt een eeuwigdurende lofzang op gematigdheid. Acroniemen, actoren, symbolen, talen met een afstandelijk mobiliserend vermogen worden gereduceerd tot pure simulacra. Het is bekend dat Marx niet van voorbarige insubordinatie hield, en toch, toen de beweging op gang kwam, gaf hij zeker niet op.

Hij verbood alle klachten over de voorspelbare uitkomst van een vroege activistische uitbarsting en schreef een zeer leerzame pagina over de betekenis van de aangekondigde terugtrekkingen: " Het zou erg handig zijn om universele geschiedenis te schrijven, als men de strijd alleen zou aanvaarden op voorwaarde van een onfeilbaar gunstige uitkomst. Aan de andere kant zou deze geschiedenis van een zeer mystieke aard zijn als 'toevalligheden' er geen rol in speelden. Deze toevalligheden maken natuurlijk deel uit van het algemene verloop van de evolutie en worden op hun beurt gecompenseerd door andere. Maar de versnelling en vertraging hangen sterk af van deze 'toevalligheden', waaronder ook de 'toevalligheid' van het karakter van de mensen die vanaf het begin aan het hoofd van de beweging staan ." Het was duidelijk dat het referendum de organisatie zou blootstellen aan een botsing die allesbehalve een ' onfeilbaar gunstige' uitkomst zou hebben. Tien jaar na de goedkeuring van de Jobs Act, en dus zonder het tactische voordeel van radicalisering op een brandende kwestie, gooide hij de handschoen op en vertrouwde de botsing toe aan ' toeval' . Als we daar nog het ongemak van de door de tijd bekoelde spanning bij optellen, namelijk dat de enige onderdanen die potentieel van de stembus konden profiteren, namelijk de migrantenarbeiders, geen stemrecht hadden, dan begrijpen we hoe moeilijk het is om een ​​conflict te winnen waarvan de ontwikkelingen door 'toeval' worden bepaald.

De aandrang van de regering om de stembussen met geweld te verlaten, maakte het vervolgens onmogelijk om het quorum te halen. Blijft er dan niets anders over dan het "karakter van de mensen aan het hoofd van de beweging" aan te vallen, die schuldig in de val zijn getrapt? Helemaal niet. Het feit dat de geldigheid van de consultatie een verre fata morgana was geworden, gaf een nog grotere politieke waarde aan de beslissing van bijna 15 miljoen burgers (de deelname van jongeren is aanzienlijk) om de boycot te trotseren door toch te verschijnen bij de stembureaus die de uitvoerende macht, doordrenkt van de cultuur van " papieren spelletjes" , als vreemd terrein beschouwde. Een volksraadpleging in omgekeerde richting werd in de stembureaus gehouden . Hoewel ze zich ervan bewust waren dat ze deelnamen aan een ritueel dat tot nietigheid gedoemd was, achtten miljoenen kiezers het toch nuttig om hun stembiljet te laten afstempelen. Door hun persoonlijke gegevens te overhandigen in een soort massaal dossier, waarmee ze tot de ongehoorzamen werden gerekend, wilden ze benadrukken dat ze niet bang waren om het bevel om thuis te blijven van de machthebbers te overtreden, dezelfde macht die dreigende veiligheidsdecreten uitvaardigt en Netanyahu's operaties in het oosten steunt. De apolitieke Landini heeft het aantal onthouders verstoord en chronisch teleurgesteld, vooral inwoners van de buitenwijken, die de rechterzijde ertoe hebben aangezet zijn zwakke sociale masker af te werpen.

De vakbond heeft, door vragen te stellen over de levensomstandigheden van de arbeiders, tot op zekere hoogte de constante grens overwonnen van een links dat verankerd is in de "reflecterende middenklasse" : de klasse die gewend is aan het televisiegepraat van een Gramellini, aan het complete werk van een Cazzullo, aan het conformisme van de typische commentator van de La7-talkshows. Door de lelijke, vuile en slechte mensen die misschien niet op de stoelen van de Republiek der Ideeën belanden (de gebruikelijke: eindeloze oorlog in naam van westerse idealen, " regimekans" ) terug te brengen naar de publieke sfeer, heeft de Cgil aangetoond dat de bottleneck voor het herstel van de representatie nog steeds openstaat. Daarom is het kortzichtig om 8 juni te beschouwen als een kroniek van een onrealistische vlucht voorwaarts die culmineerde in een duidelijke terugtocht. Het was geen nieuw onderdeel van de nu onomkeerbare crisis van de democratie. Integendeel, er is een contra-hegemonietest ontstaan ​​– hoe embryonaal die ook mag zijn – waarop dertig procent van de kiezers bemoedigend heeft gereageerd. Met de bereidheid om zich te committeren, is er een teken van vertrouwen in de hervatting van collectieve actie ontstaan. Schrikt het vieze woord 'revolte' je af? Maakt niet uit, in een fase van opkomende beweging zijn metaforen niet altijd even aardig.

VAN

Michael Prospero