Genoeg met politiek en diplomatie, het Westen gebruikt oorlog om zichzelf te redden

Ik ben ervan overtuigd dat Giorgia Meloni lijdt onder de verwoesting van Gaza door bommen, en dat tienduizenden kinderen zijn gestorven, velen verminkt en velen wees zijn geworden omdat het Israëlische leger hun ouders heeft gedood. Het spijt haar en ze lijdt niet meer en niet minder dan wij, en de driehonderdduizend die een paar dagen geleden in Rome tegen Netanyahu demonstreerden, en de tienduizenden of misschien wel honderdduizenden die morgen demonstreren en ook eisen dat de herbewapening stopt.

Ik geloof absoluut niet dat Giorgia Meloni blij is met de verhoging van de militaire uitgaven van ons land, ook omdat ze niet weet waar ze het geld vandaan moet halen en bang is om de sociale zekerheid te moeten verlagen of de belastingen te moeten verhogen. En net als zij geloof ik dat veel politieke leiders van rechts of het midden, of zelfs van linkse randgroepen die voorstander zijn van herbewapening en Netanyahu 's actie steunen of in ieder geval niet bereid zijn die te veroordelen, geschokt zijn door de barbaarsheden die het leger van Jeruzalem de afgelopen twee jaar heeft begaan. Ik vind echt niet dat pacifisten, met wie ik me nauw verbonden voel, hun morele of ethische superioriteit moeten claimen. Die is er niet. Er is alleen een andere manier om dingen te zien en politiek te begrijpen.

En wat dan nog?

Het probleem is dus heel simpel. We zijn een fase in de geschiedenis ingegaan waarin de politiek verdwenen is. Degenen die zich erop beroepen, vormen een strijdlustige maar zwakke minderheid, nog steeds gebonden aan principes en ideeën die eerst door het liberalisme en vervolgens door de crisis van het liberalisme werden verslagen. Degenen die de dood van de politiek hebben erkend, passen zich aan. Giorgia Meloni verafschuwt de Israëlische barbarij, maar ze weet heel goed dat verzet daartegen haar grote nadelen zou opleveren en misschien is ze er ook van overtuigd – ten onrechte, denk ik – dat het Italië grote nadelen zou opleveren. Ze weet dat de Europese oorlog tegen Rusland zinloos is en dat alle voorwaarden aanwezig zijn om met Poetin te onderhandelen, maar ze weet ook dat het westerse establishment niet wil onderhandelen, in werkelijkheid zelfs Trump niet, en dat verzet tegen het westerse establishment zeer gevaarlijk is. Zo is het nu eenmaal. Oorlog heeft de politiek volledig van de troon gestoten en tot een bijzaak gereduceerd. Zelfs ethiek is vervangen door de logica van oorlog en daarmee van militaire macht.

Persoonlijk vind ik het Iraanse regime afschuwelijk (en ik denk dat dat voor veel andere regimes geldt...). Maar ik kan eerlijk gezegd niet begrijpen met welk recht men kan besluiten een buitenlandse staat te vernietigen en bovendien deze terroristische actie kan laten doorgaan voor een initiatief van grote morele waarde. Het is puur terrorisme, net als dat van ISIS , maar dan op grotere schaal. Ik ben westers en doordrenkt van de christelijke en Verlichtingscultuur, maar ik huiver (misschien wel juist daarom) als ik de retoriek over de superioriteit van het Westen hoor verspreiden. Het idee alleen al dat een deel van de mensheid superioriteit zou kunnen hebben over een ander deel (dat bovendien numeriek veel superieur is) lijkt mij een idee dat de intellectuele en morele minderwaardigheid aantoont van degenen die het belijden. Westernisme is overduidelijk het DNA van racisme. Het is een theorie, of een ideologie – of een gevoel – dat zelfs in zijn meest gematigde en beschaafde uitingen bijna volledig samenvalt met wit suprematisme. Toch zijn het juist het westerse gedachtegoed en de theorie van de westerse superioriteit die het vaandel van de westerse oorlog vormen.

De invasie van Iran, bijna een halve eeuw na de vestiging van het regime van de ayatollahs, is gebaseerd op een zeer simpele politieke berekening: we zijn militair veel sterker dan zij en we kunnen profiteren van de crisis in Rusland , die het Westen de vrije hand geeft in het Midden-Oosten. Hoe kan dit standpunt worden samengevat? In de simpele stelling dat het de oorlog is die de macht heeft en dat al het andere een terugval en een afhankelijke variabele van oorlog wordt. Het contrast tussen dit punt van ineenstorting van het westerse liberalisme, dat verwordt tot westernisme en een verklaring van superieure westerse cultuur en traditie, en de grote ideeën die door het Westen zijn voortgebracht, met name door Jezus en Voltaire, is merkwaardig. Het is dit contrast dat getuigt van de dramatische crisis van de westerse geest en zijn transformatie tot suprematisme en barbarisme. De oorlogszuchtige wending heeft twee zeer verschillende oorzaken.

De eerste komt uit Rusland. Dat land, dat met de invasie van Oekraïne het evenwicht van de Koude Oorlog zelf verstoorde. Wat was de Koude Oorlog? Een manier om elkaar te bevechten zonder te schieten. Een systeem van politiek, propaganda en massacommunicatie dat twee blokken in staat stelde elkaar te bestrijden, hun ideologieën te verdedigen en zelfs onderdrukkende militaire acties uit te voeren zonder tot een direct militair treffen te komen. Was het een goed systeem? Ik weet het niet, het was zeker een systeem dat de militaire macht verzwakte. En het verwijderde de oorlogsideologie uit de verbeelding van de publieke opinie. Poetin verstoorde dit evenwicht, ervan overtuigd dat het evenwicht niet zou worden verstoord en dat het Westen niet ten gunste van Oekraïne zou ingrijpen. Rusland kon daarom doen wat Amerika in het begin van de eeuw had gedaan in Joegoslavië, Irak, Afghanistan en elders, zonder dat Rusland of China zich ertegen verzette. De Amerikaanse reactie op Poetin was onverwacht en zorgde voor de vonk die de wereld in vuur en vlam zette.

De tweede oorsprong van guerrillaoorlogvoering ligt in de crisis van het kapitalisme. Misschien wel vooral bevestigd door Covid. En door het besef dat de markt – zonder enige zekerheid – absoluut niet in staat was om zelfstandig, dat wil zeggen zonder de steun van de staat of zelfs het statisme, al te complexe economische en sociale situaties te beheren. De ineenstorting van het Reaganiaanse liberalisme, dat een halve eeuw lang de wereld had gedomineerd, maakte de sprong naar oorlogskapitalisme noodzakelijk.

Hoe komen we hieruit?

Ik geloof dat alleen de terugkeer van een serieuze en socialistische linkerzijde de zaken en de machtsverhoudingen kan veranderen. Dat wil zeggen, het kan de politiek nieuw leven inblazen. En ik merk zelfs op dat de rechtse kranten hier in Italië geen ander idee lijken te hebben dan links, haar partijen en haar leiders aan te vallen. De haat jegens mensen zoals Elly Schlein en Maurizio Landini is overduidelijk, bijna maniakaal. Het is logisch dat het zo is. De noodzaak voor links om terug te keren naar het strijdtoneel is bijna identiek aan de angst dat dit zal gebeuren.

VAN

Piero Sansonetti