Een reis door de wereld van de ultras in 12 etappes in het boek van Lamberto Ciabatti


Ultras Cosenza tijdens de wedstrijd tussen Bari vs Cosenza 2024/2025 (foto door Donato Fasano/LaPresse)
Het sportblad
De geschiedenis en transformatie van de georganiseerde fanwereld, verteld door degenen die in de rondingen van Italiaanse stadions leven. "Ultra's worden vooral als criminelen beschouwd, en ik voelde de behoefte om die wereld te vertellen door een stem te geven aan degenen die het echt hebben meegemaakt", aldus de auteur.
Over hetzelfde onderwerp:
"Met mijn rug naar het veld, zie ik wat er in die negentig minuten gebeurt, weerspiegeld in de gezichten van mijn vrienden. En het kan me trouwens niets schelen. Ik geef niets om overwinningen en nederlagen, strafschoppen en reddingen, overtredingen en vrije trappen, ik wil gewoon dat de fans verenigd en compact zijn , ik wil ze zien uitblinken, trots het stadion zien verlaten, ongeacht de uitslag. Iedereen één voor één bekijken, ze bijna verantwoordelijk maken met mijn ogen, is het geheim om te voorkomen dat ook maar één fan zich bevoegd voelt om niet te zingen." De essentie van Ultras wordt samengevat in de woorden van Alberto Savarese , bekend als Il Parigino, een van de historische leiders van de Ultras Bari . Elke verdomde zondag maakt winnen of verliezen niet uit (Sem). Lamberto Ciabatti's boek presenteert een alternatieve geschiedenis van Italië, beginnend bij de jaren zeventig, via mythen, symbolen en rituelen van een onherleidbare tegencultuur. Ciabatti, tv-auteur en documentairemaker, vertelt twaalf verhalen die gereconstrueerd zijn aan de hand van interviews met vertegenwoordigers van fans uit heel Italië, waarbij ze hen in de ik-vorm laat spreken. Niemand namens hun groep, ieder vertelt zijn eigen persoonlijke ervaring. "Ik schreef dit boek in wezen gedreven door interesse in een wereld die ik als kind bezocht", zegt Ciabatti. "Wat me altijd is opgevallen, is de enorme levendigheid van een antropologisch interessante omgeving, omdat die alles bevat: rijk, arm, kinderen en minder jonge mensen. Tot 2000 was de curve een terrein van groot experiment, een vrije zone waarbinnen je je creativiteit kon uiten."
De ontmoeting met Ciabatti biedt ook een gelegenheid om de evolutie van de georganiseerde fanwereld te overdenken, nu ultras ook worden genoemd in onderzoeken naar moorden en criminele organisaties. "Ik heb het boek ook om die reden geschreven", zegt hij. " Er wordt in de eerste plaats over ultras gesproken als criminelen, en ik voelde de behoefte om het verhaal van die wereld te vertellen door een stem te geven aan degenen die het echt hebben meegemaakt. De aanwezigheid van criminele infiltratie op de tribune is een gevolg van het feit dat illegaliteit in alle lagen van de samenleving aanwezig is, dus het is niet verwonderlijk dat dit ook op de tribunes gebeurt." Van de jaren 70 tot nu is de voetbalwereld in Italië radicaal veranderd, en daarmee ook het kader, waarvan ultras een belangrijk onderdeel vormen . "Ik geloof dat nieuwe technologieën de belangrijkste bijdrage hebben geleverd aan de transformatie van de georganiseerde fanwereld", redeneert Ciabatti. Wat er binnen gebeurde, bleef daar. Mobiele telefoons en vervolgens sociale media openden vensters naar voorheen ontoegankelijke situaties. Een tweede factor van verandering waren de beperkende maatregelen en reisverboden. Voorheen was er de vrijheid om te zeggen: wat doe ik vanavond? Ik vertrek en ga naar Florence, want morgen is er een wedstrijd. En misschien stapten er wel honderd mensen in de trein en gingen naar Florence. Het was een bijna onherhaalbaar gevoel van vrijheid. Tegenwoordig hoef je alleen maar een rookbom in het stadion af te steken om een Daspo te krijgen. Ik geloof dat het sluiten van ruimtes voor expressie in stadions ertoe zal leiden dat jongeren op zoek gaan naar andere ruimtes, die minder gecontroleerd en beheersbaar zijn door de autoriteiten.
Wat opvalt bij het lezen van het boek is de bijna militaire organisatie van veel groepen en de manier waarop ze direct in hun namen verwijzen naar oorlogsbeelden (commando's, brigades, enzovoort). Het is geen toeval dat de auteur in het motto I ragazzi di via Pal middelbare scholieren aanhaalt die oorlog speelden. "Het aspect van het spel is belangrijk voor mij", zegt Ciabatti. "Het idee om zonder beperkingen door Italië te kunnen reizen, 's nachts een trein te nemen en bij zonsopgang aan te komen in een andere stad die als vijand wordt beschouwd en door de straten te marcheren. Het klinkt misschien vreemd in de oren van degenen die deze omgeving niet kennen, maar er zit iets romantisch in dit alles." Minder romantisch, althans op papier, is de component van geweld, het zoeken naar confrontaties met tegenstanders of met de wetshandhaving. Zelfs al, benadrukt Nino Ciccarelli, oprichter van Inter Vikings, "willen we niet doden of ernstig verwonden. Ons doel is alleen om de huid van het slachtoffer met het mes te verzegelen, onze handtekening in zijn lichaam te kerven, niets meer." "Ik geloof dat geweld een onvermijdelijk onderdeel is van onze samenleving", aldus Ciabatti. "In zijn essay Violence and the Sacred stelt René Girard dat het de taak van een gemeenschap zou moeten zijn om de grenzen te bepalen waarbinnen geweld kan worden toegelaten en gereguleerd, zodat het op deze manier kan worden geuit. Ik geloof dat degenen die geweld binnen de fancontext uitoefenen, dat doen omdat die context zijn eigen charme heeft, maar als ze niet de mogelijkheid hadden om het in het stadion te beoefenen, zouden ze het toch elders doen."
Meer over deze onderwerpen:
ilmanifesto