Rogelio Segovia: Voor welk bedrijf wil je werken?

Hoewel dit begin 2020 gebeurde, toen we al wisten van het bestaan van een tot dan toe relatief onbekende ziekte genaamd COVID-19, begrepen we het nog steeds niet helemaal en was de lockdown nog niet begonnen.
Kort voordat de Mexicaanse regering de beperking van het uitvoeren van niet-essentieel werk afkondigde, onder het motto “blijf thuis”, begon een groot Mexicaans restaurantbedrijf en franchisenemer met het inkrimpen van zijn personeelsbestand.
In een van de verklaringen werd destijds vermeld dat dit gedaan werd om de financiële levensvatbaarheid van het bedrijf te waarborgen en de aandeelhouderswaarde te maximaliseren.
Ongeveer tegelijkertijd, maar wel iets later, namelijk toen de lockdown al was begonnen, kreeg een van de grootste bioscoopketens van ons land te maken met een ineenstorting van zijn inkomsten.
In eerste instantie probeerde het bedrijf zijn personeel te behouden en bood het zijn werknemers vervolgens een aantal opties: ontslag, met bijbehorende compensatie, of opschorting van de salarisbetalingen, maar behoud van de sociale zekerheid en Infonavit-betalingen.
Toen de pandemie voorbij was, ontstond voor veel organisaties wereldwijd de grote uitdaging: het opnieuw inhuren van voldoende personeel om de activiteiten weer op te starten. Maar zelfs vandaag de dag hebben veel organisaties nog steeds een tekort aan personeelsvoorzieningen.
Sectoren als de luchtvaart en het toerisme, waar voortdurend ontslagen plaatsvinden, kampen nog steeds met grote uitdagingen die rechtstreeks van invloed zijn op de kwaliteit van hun dienstverlening en daarmee op de inkomstengeneratie.
Van de twee eerder genoemde voorbeelden is de restaurant- en franchiseketen tot op de dag van vandaag een organisatie waar mensen niet trots zijn om te werken. Het is een duidelijk voorbeeld van hoe je een werkgeversmerk kunt vernietigen.
De bioscoopketen kreeg daarentegen erkenning van haar medewerkers voor haar inspanningen. Hoewel het bedrijf niet vrij is van de druk van de arbeidsmarkt, is het een bedrijf waar mensen graag naar werk zoeken.
Ik moest hieraan denken toen ik vorige week de directeur personeelszaken van een grote financiële instelling in het land uitnodigde om een les te geven aan mijn studenten. Zij stelde toen een belangrijke vraag: Bij welk bedrijf wil je werken?
In de vraag werd niet de voorwaardelijke wijs van het werkwoord “gustar” (leuk vinden) gebruikt, maar de eerste persoon enkelvoud van de tegenwoordige tijd van het werkwoord “querer” (willen). Ze merkte op dat toen ze afstudeerde aan de universiteit, er in Nuevo León slechts een handvol bedrijven waren waar mensen ‘graag’ wilden werken. Tegenwoordig, benadrukte de directeur, hebben mensen de mogelijkheid om zelf te bepalen waar ze willen werken: ze hebben dus de overhand.
Daarom verbaast het mij dat in een wereld die zo complex is als die van vandaag, met een steeds kleiner wordende beschikbaarheid van arbeidskrachten (en dat bedoel ik niet negatief), bedrijven deze voor de hand liggende fouten blijven maken en daarmee hun werkgeversimago schaden.
En laten we niet denken dat dit soort gedragingen, die het werkgeversmerk schaden, alleen nog maar tot het verre 2020 behoren. Ze vinden nog steeds plaats. Veel bedrijven met het hoofdkantoor in de Verenigde Staten en vestigingen in Mexico, met name in Nuevo León, schaffen hun programma's voor diversiteit, inclusie en arbeidsflexibiliteit af of beperken deze tot een minimum (zoals de mogelijkheid van hybride werkregelingen).
Met andere woorden: ze reageren op een politieke gril van de nieuwe bewoner van het Witte Huis. Door de monetaire waarde van hun acties te maximaliseren, vernietigen ze de langetermijnwaarde van hun werkgeversmerk.
Laten we niet vergeten dat bedrijven, ondanks de grote vooruitgang op het gebied van automatisering en kunstmatige intelligentie, op korte en middellange termijn nog steeds behoefte zullen hebben aan de essentiële mens.
Onlangs is er in de Verenigde Staten, mede door de politieke acties van Donald Trump, een flinke controverse ontstaan vanwege de uiteenlopende beslissingen van twee retailgiganten met activiteiten in Mexico. Dit zal hun werkgeversmerk zeker schaden: Walmart en Costco, met betrekking tot producten van Latijns-Amerikaanse oorsprong in hun schappen in dat land.
Enerzijds heeft Walmart voor controverse gezorgd door Latijns-Amerikaanse producten uit de schappen te halen. Dit heeft geleid tot negatieve reacties in de Spaanstalige gemeenschap, die een aanzienlijk deel van de klantenkring vertegenwoordigt. Deze beslissing wordt geïnterpreteerd als een gebrek aan gevoeligheid ten opzichte van Latino's. Ook werknemers uitten hun frustratie en bezorgdheid.
Hierdoor daalde de omzet van Walmart doordat er minder Latijns-Amerikaanse klanten waren. Bovendien gingen er op sociale media veel foto's viraal van winkels met lege schappen en minder Spaanstalige klanten.
Costco heeft daarentegen een andere strategie gekozen door in haar winkels Latijns-Amerikaanse producten te promoten. De Latino-gemeenschap is blij met dit besluit en heeft haar steun voor het netwerk uitgesproken.
Costco-werknemers zijn ook tevreden over de toevoeging van Latijns-Amerikaanse producten, waardoor hun werkervaring is verbeterd. Op financieel vlak heeft Costco een gestage omzetgroei en een toegenomen klanttevredenheid gezien.
Het is mij duidelijk dat dit geen gemakkelijke beslissingen zijn en dat er veel op het spel staat. De ervaring heeft ons echter geleerd dat zakelijke beslissingen op de korte termijn, die worden aangestuurd door politieke factoren en uitsluitend gericht zijn op het maximaliseren van de aandeelhouderswaarde tegen elke prijs, ten koste van andere belanghebbenden zoals klanten en werknemers, doorgaans geen goede resultaten op de lange termijn opleveren.
De bedrijfsgeschiedenis kent talloze voorbeelden van bedrijven die hun reputatie en hun relaties met werknemers en klanten opofferden voor beslissingen op de korte termijn. De vraag is: hoeveel bedrijven zijn bereid dat risico te nemen, alleen maar om een tijdelijk politiek doel te dienen?
De auteur heeft een doctoraat in de filosofie, is oprichter van Human Leader, Managing Partner van Think Talent en hoogleraar aan ITESM.
Contactpersoon: [email protected]
elfinanciero