Tot snel?

Het is vreemd om te zien hoe vogels geboren worden met de kennis om hun vleugels te bewegen, maar toch moeten leren vliegen. Waarom kunnen ze niet vliegen als ze vleugels hebben? Dit is wat er gebeurt met bijna alles wat wormen, wolven en mensen uiteindelijk moeten leren: we worden niet geboren met kennis, maar we moeten het leren. Denk er eens over na: mensen moeten leren lopen, praten, hun handen gebruiken en een gevoel voor humor ontwikkelen (een beetje). Dat komt, zo vertellen specialisten ons, omdat de biologisch meest effectieve en aanpasbare manier om kennis te vergaren die in onze ecosystemen kan functioneren, via leren is, en niet via aangeboren cognitie. Het komt voor bij protozoa, schimmels, ongewervelden en gewervelde dieren. Zo wordt AI ook gebouwd: via leren. Dit is geen toeval: wetenschappers hebben AI ontwikkeld door inspiratie te halen uit natuurlijke intelligentie, nadat ze deze hadden ontleed en geanalyseerd.

Er zijn drie soorten menselijke kennis die we kunnen onderscheiden. We beschikken over academische kennis: die is heel nuttig, maar het verwerven ervan vergt inspanning, geduld en, om bepaalde niveaus te bereiken, aangeboren talent. Het levert voorspelbare resultaten op, is voor velen toegankelijk en zorgt voor een betere bloedtoevoer naar de hersenen. Dan is er de voor de hand liggende kennis: de wetenschap dat 100 cm gelijk is aan 1 m, dat mensen niet van wachtrijen houden en dat AI de wereld zal veranderen. Het heeft niet veel zin en als je een goede indruk wilt maken, kun je het beter niet bekendmaken. We hebben ook niet-voor-de-hand-liggende kennis. Het is de toverdrank van Asterix en het maakt het verschil tussen mensen die bepaalde dingen kunnen en mensen die dat niet kunnen. Het vereist een buitengewone waarneming, veel nadenken, fouten maken, tijd en oefening. Helaas is het moeilijk te verkrijgen en vaak ook nog eens tegenstrijdig. Daarom hebben maar weinig mensen het en is het nooit helemaal duidelijk waar je het kunt vinden. Daarom weten velen van ons niet hoe we verkiezingen moeten winnen, moppen moeten vertellen of ons goed moeten kleden. Daarom is het raadzaam om te luisteren naar mensen die dingen kunnen doen die wij niet kunnen, zelfs als ze dingen zeggen die vreemd lijken. Het niet-voor-de-hand-liggende is een kwestie van smaak.

Schrijven voor 'La Vanguardia' was een grote eer en een onverwachte bron van leren

Om te kunnen leren, mogen we de theorie niet onderschatten, hoezeer deze ook wordt verguisd. Een brein dat leest, denkt, discussieert en schrijft, is een brein dat naar de sportschool gaat. Het meest opvallende voorbeeld is misschien wel dat van Immanuel Kant, de filosoof die tijdens de Verlichting de manier van denken en begrijpen van ethiek in de wereld veranderde. Hij deed dit zonder ooit verder te reizen dan de omgeving van zijn geboortestreek Koningsbergen en zonder dat hij aan ander werk hoefde te denken.

Om al deze redenen vinden velen van ons lezen belangrijk en beschouwen we het als een geweldig leermiddel. Maar als lezen een leersysteem is, dan geldt dat ook voor schrijven. Goed schrijven is niet makkelijk: het vereist het ordenen van ideeën, vereenvoudigen, identificeren wat belangrijk is, nadenken over wat de lezer mogelijk niet weet en weten waar je over schrijft. Schrijven betekent herhalen, herhalen en nog eens herhalen, en dat versterkt al het geleerde.

Lees ook Vijftig jaar kans Marc Murtra

Voor deze commentator was het een grote eer om voor La Vanguardia te schrijven. Thuis en in de huizen waar ik als jongeman vaak kwam, was La Vanguardia het balkon waar ik naar buiten ging en naar buiten keek. Als je nostalgisch bent, weegt dat. Schrijven is ook een krachtige autopoëtische kracht en een onverwachte bron van leren. Het op schrift stellen van ideeën dwong de auteur om de tegenstrijdigheden en vaagheden ervan onder ogen te zien, en dat bleek verrassend nuttig. Daarom raadt hij aan om te schrijven. De lezer zal zelf beoordelen of deze stelling voor de hand liggend of niet voor de hand liggend is. U zult ook moeten beslissen of de inspanning die het schrijven kost de moeite waard is in vergelijking met de vele andere vormen van leren, andere verantwoordelijkheden en zoveel andere vormen van entertainment.

Deze schrijver heeft nu andere verantwoordelijkheden en die vereisen volledige toewijding en concentratie. Dat betekent dat hij een einde moet maken aan elf onafgebroken jaren waarin hij regelmatig schriftelijk zijn mening gaf. Hij hoopt dat hij dat op een weloverwogen en goed beargumenteerde manier heeft gedaan. Hij doet het met een beetje verdriet en in de wetenschap dat het de moeite waard was. Hij is ook dankbaar aan degenen die de deur voor hem openden zodat hij deze bijzondere ruimte kon betreden: aan La Vanguardia en haar lezers. Deze auteur zal doorgaan met schrijven, maar geen opiniestuk meer schrijven.