Boekenclubs voor beroemdheden, een miljoenenbusiness

Zeventien jaar zijn verstreken sinds 2666 in de Verenigde Staten werd gepubliceerd. Het was op dinsdag 18 november 2008 dat Roberto Bolaño 's roman, vertaald door Natasha Wimmer, in alle Amerikaanse boekwinkels verscheen. Dit gebeurde mede dankzij de lovende kritieken van de New York Times , die de postume roman van de schrijfster onmiddellijk prees, en dankzij het enthousiasme van de beroemde presentatrice Oprah Winfrey , die vanaf het eerste moment haar bewondering voor het werk van de Chileense schrijfster uitsprak en in het openbaar verscheen met een exemplaar van het boek , dat ze ook aan haar boekenclub zou aanbevelen.

Winfrey speelde een sleutelrol in de promotie van Bolaño. Het was echter niet de eerste keer dat de vrouw die decennialang spectaculaire kijkcijfers haalde met haar programma , een belangrijke rol speelde in het succes en de lovende kritieken van een boek .

Slechts een jaar eerder nam Winfrey The Road van Cormac McCarthy op in haar boekenclub , een roman die in 2006 werd gepubliceerd en waarvan volgens gegevens van Nielsen de verkoop steeg van minder dan 200.000 exemplaren naar meer dan een miljoen exemplaren nadat hij in de presentatorenclub was verschenen.

Er kunnen nog meer voorbeelden worden gegeven, want we hebben het hier over een boekenclub met een geschiedenis van meer dan twintig jaar. In die tijd heeft de club een belangrijke rol gespeeld en gespeeld bij het promoten van boeken, waardoor ze niet alleen bestsellers werden, maar ook de meest geprezen door critici.

Winfrey was een pionier in het centraal stellen van boeken in haar miljoenenbedrijven, via een format dat zo eenvoudig en, als je het zo wilt noemen, klassiek is als de boekenclub.

Ze heeft het echter zo ver geschopt dat ze een onmisbaar aanspreekpunt is geworden voor de uitgeverswereld . Er is geen redacteur of agent in de Verenigde Staten – en daarbuiten – die niet naar haar aanbevelingen luistert en er niet alles aan doet om ervoor te zorgen dat hun auteurs en titels in handen komen van het presentatieteam en tot de gelukkigen behoren die worden uitgekozen.

Winfrey was inderdaad een pionier. Zij baande de weg voor andere vrouwen in de wereld van kunst en entertainment die hun lezerspubliek omzetten in een min of meer filantropische business. Zo werden zij belangrijke spelers in de Angelsaksische uitgeverswereld.

Opgericht in 2017, Reese Witherspoon 's Book Club Het is een miljoenenbusiness . De gratis aard ervan, de bereidheid om zich te richten op werk van vrouwen of ondervertegenwoordigde groepen, zoals te lezen is op de website, en de wens om nieuwe auteurs te ontdekken die hun teksten nog niet gepubliceerd hebben gekregen, mogen niet misleidend zijn.

Haar vermeende filantropie blijft vrijwel uitsluitend retorisch, want in de praktijk is haar boekenclub, die zo'n tweeënhalf miljoen abonnees heeft , onlosmakelijk verbonden met The White Rabbit, Whitespoons productiebedrijf waarmee ze de audiovisuele rechten behoudt op de titels die ze promoot en aanbeveelt. Dit was het geval met Big Little Lies , een werk dat de actrice produceerde en tot een succesvolle serie omvormde.

De club is ongetwijfeld ontstaan ​​uit haar passie voor lezen , en er is geen twijfel dat er bij de selectie van titels een duidelijke toewijding is aan wie een spreker zou moeten en verdienen. Het is echter naïef om er puur filantropisch over te denken : net als Winfrey heeft Whitherspoon meer dan één van haar aanbevolen titels, met name romantische en spannende romans, tot de bestsellers van de New York Times-lijst gerekend.

Door ze daar te plaatsen, kan ze echter nog steeds het latere succes van de audiovisuele bewerkingen die ze produceert, garanderen . "Whitherspoon is erg slim," merkt Marina Penalba van het bureau Casanovas & Lynch op, "zo krijgt ze als eerste een blik op de manuscripten die ze onder de aandacht gaat brengen en garandeert ze tevens de exclusieve rechten op de audiovisuele rechten. Over een paar maanden publiceert ze een misdaadroman die ze samen met Harlan Coben schrijft , en wat gaat ze doen? Ze zal hem aanbevelen aan haar boekenclub en later zal ze de productie van de bewerking op zich nemen." Een winstgevende onderneming.

Whitherspoon is niet de enige die in Winfreys voetsporen treedt. De mailinglijsten van persafdelingen voor uitgevers bestaan ​​onder andere uit Jenna Bush Hager, Dakota Johnson, Emma Roberts, Kaia Gerber en Dua Lipa .

De dochter van voormalig president George W. Bush, mede-presentator van NBC's Today show, heeft een boekenclub die ervoor heeft gezorgd dat meer dan 40 titels op de bestsellerlijst van The New York Times terechtkwamen .

Bovendien is de invloed ervan zo groot dat het nog maar twee jaar geleden zijn eigen imprint opende binnen de Penguin Random House-groep , waarbinnen het nu zijn eerste titel heeft uitgebracht: Conform , een dystopische roman met romantische elementen, het debuutwerk van Ariel Sullivan.

Dakota Johnson , de dochter van Don Johnson en Melanie Griffith, en Emma Roberts , de nicht van Julia Roberts, hebben beiden een boekenclub die is verbonden aan hun productiebedrijven, respectievelijk Tee Time en Belletrist.

Volgens het Witherspoon-model heeft Roberts twee van haar recente aanbevelingen aangepast naar een audiovisueel formaat : First Kill en Tell Me Lies .

Model Kaia Gerber heeft, in tegenstelling tot de anderen, ook haar eigen club, maar die is niet verbonden aan een productiebedrijf. Haar activiteiten richten zich vrijwel uitsluitend op haar Instagram-profiel , waar ze tien miljoen volgers heeft en vaak poseert met boeken of interviews en ander materiaal met betrekking tot boeken en auteurs plaatst.

Een van haar laatste publicaties was een interview met criticus Merve Emre over Djuna Barnes, een auteur die zich daarmee aansluit bij een lijst met aanbevelingen die hedendaagse literatuur – zie Sally Rooney of Chloe Benjamin – combineert met hedendaagse klassiekers als Harper Lee, James Baldwin en de eerder genoemde Barnes.

" Doet men dit uit pure interesse in lezen of omdat het iets oplevert? Met andere woorden: levert het aanbevelen van boeken symbolisch kapitaal op of een meerwaarde voor publieke figuren?" vraagt ​​Penalba zich af.

Wat zeker is, is dat deze aanbevelingen waarde toevoegen aan het boek . De vraag verwijst naar een realiteit die verder gaat dan die leesclubs van bekende mensen: hij wijst op de impact van die prominente figuren – van Patti Smith tot Rosalía, inclusief Julieta Venegas – die hun leeservaringen delen op sociale media.

In dit geval is het economische rendement nul, maar hoe zit het met het symbolische rendement? De vraag is in elk geval tweeledig: wie heeft een groter symbolisch rendement, de persoon die het boek aanbeveelt of het aanbevolen boek?

"Het feit dat Julieta Venegas op Instagram het boek El día que apagan las luces van Camila Fabbri aanbeval, had een zekere impact op de verkoop", legt agente María Lynch uit. Zij gelooft dat het verband tussen bepaalde aanbevelingen en hogere verkoopcijfers onmiskenbaar is.

Venegas raadde niet alleen Fabbri's nieuwste roman aan, maar ook El nervio óptica (De oogzenuw ) van María Gainza en de poëzie van Elvira Sastre . "Het belang van deze aanbevelingen blijkt wel uit het feit dat we elke keer dat Rosalía met een boek op Instagram verschijnt, helemaal gek worden van de vraag wat het is", zegt agente Maria Cardona, die toegeeft de boekenclubs van Winfrey, Whitherspoon, Bush en Dua Lipa nauwlettend te volgen en Engelstalige uitgevers vraagt ​​haar de boeken van haar klanten te sturen.

“Ik vertegenwoordig auteurs in alle markten. Wanneer een van hen in de VS of het VK publiceert, zorg ik ervoor dat uitgevers hun boek naar deze clubs sturen. De impact van deelname aan deze clubs is namelijk aanzienlijk in termen van verkoop of populariteit.”

Cardona weet dit maar al te goed, aangezien de auteur , Alana S. Portero, met de Amerikaanse editie van The Bad Habit deelnam aan de boekenclub van Dua Lipa .

"Het team van Dua Lipa is erg professioneel. We hebben wekenlang aan het interview gewerkt: er was materiaal voorbereid, er was een promotievideo gemaakt en het interview was fantastisch", legt de agent uit.

En hij wijst erop dat "de toetreding van Portero tot de club van Dua Lipa blijkbaar wel impact had, maar dat dit specifiek de verkoop van de Engelse editie beïnvloedde. Het werd hier besproken, er verschenen wat artikelen, maar het was niet merkbaar in de verkoop."

Lipa sponsorde ook, niet financieel maar door promotie via haar sociale media en nieuwsbrief, de aanwezigheid van Portero op het Hay Festival in Wales en haar presentatie in de boekwinkel Strand in New York: "Het belang van een sponsoring als deze is enorm", vervolgt Cardona, "omdat het betreden van een nieuwe markt ingewikkeld is en in de Verenigde Staten nog ingewikkelder. Dus gesponsord worden door iemand als Dua Lipa is een geweldige steunbetuiging."

Lipa's rol, die zich in een vrij Brits gebied beweegt, doet enigszins denken aan de rol die Winfrey speelde met Bolaño en doet ons denken aan Patti Smith , wier enthousiaste aanbeveling van het verhaal van Mariana Enríquez een aanzienlijke impact had op de verkoopcijfers.

"En het was niet alleen Patti Smith; ook Sarah Jessica Parker raadde Mariana aan . Zoiets helpt natuurlijk enorm op het gebied van verkoop en promotie", zegt María Lynch, verwijzend naar het grote aantal boekenclubs, meetups en virtuele evenementen waaraan Enríquez heeft deelgenomen. "Een zeer genereuze vrouw, zeer benaderbaar voor lezers, met een groot charisma, en die er ook voor zorgt dat geen enkel evenement of presentatie hetzelfde is ."

De complete poëzie van Rimbaud en Hart Crane, de roman Exiled from Amsterdam van de Italiaans-Amerikaanse Piero Heliczer (auteur niet gepubliceerd in Spanje), The Event van Annie Ernaux of Mercury , de roman van Anna Kavan, zijn enkele van de nieuwste lezingen die we op de Instagram van Patti Smith vinden. Haar internationaal erkende figuur zorgt ervoor dat een paar van haar woorden op de flap of de hoes van een boek als een haak voor lezers werken.

Hoewel Smiths geval uitzonderlijk is, zoals Maria Cardona opmerkt: "De aanbevelingen van Winfrey of Witherspoon hebben wel impact in de Verenigde Staten, maar niet hier. We hebben hier geen figuren zoals deze die hun eigen boekenclub hebben."

Het is waar dat uitgevers steeds vaker manuscripten ontvangen uit de Engelstalige markt en uit de rapporten van agenten blijkt of deze zijn aanbevolen door een beroemdheid of op iemands sociale media zijn verschenen.

Maar hoewel deze gegevens niet volledig over het hoofd worden gezien, zijn ze niet doorslaggevend , omdat de gemiddelde lezer in Spanje in werkelijkheid geen enkele interesse heeft in de boekenclubs van Jenna Bush, Whinterspoon of Winfrey.

Op de Spaanse markt heeft een post van Rosalía meer invloed . Het heeft echter niet de invloed van die Angelsaksische boekenclubs, die naast hun liefde voor boeken en een zekere filantropische inslag, ook geld en banen genereren en onmisbare spelers op de boekenmarkt zijn geworden.