Darwins innerlijke leven: gecensureerde passages over religie in zijn autobiografie onthuld

Met zijn theorie van natuurlijke selectie luidde Charles Darwin een radicale paradigmaverschuiving in in de manier waarop we de natuur begrijpen, een paradigmaverschuiving die vandaag de dag nog steeds als leidraad dient voor nieuwe ontdekkingen. Ondanks de betekenis van zijn werk beoordeelde hij zijn eigen verdiensten met terughoudendheid . Dat zei hij tenminste in zijn autobiografie, uitgegeven door Alquimia Ediciones onder de titel A Persistent Observer : "Met zulke bescheiden talenten als de mijne is het werkelijk verbazingwekkend dat ik erin geslaagd ben de opvattingen van wetenschappers op een aantal belangrijke punten sterk te beïnvloeden."

Op aanraden van een Duitse uitgever schreef Darwin zijn memoires tussen mei en augustus 1876. "Ik dacht dat deze poging mij zou kunnen amuseren, en mogelijk ook mijn kinderen en hun kinderen zou kunnen interesseren", merkte hij op in de openingspagina's, alvorens er met een vleugje humor aan toe te voegen: "Ik heb geprobeerd het volgende verhaal over mezelf te schrijven alsof ik een overleden persoon was, die mijn eigen leven vanuit een andere wereld overpeinsde. Het leek me niet moeilijk, want ik heb nog maar een korte tijd." Darwin stierf in feite zes jaar later, in 1882.

De tekst werd voor het eerst postuum gepubliceerd onder redactie van zijn zoon Francis . Op verzoek van zijn moeder verwijderde hij passages waarin Darwin zijn visie op God en het christendom uiteenzette.

Darwin, die ooit overwoog priester te worden , rechtvaardigde zijn agnosticisme met argumenten die zijn vrouw aanstootgevend vond voor zijn meer religieuze vrienden. Nora Barlow, Darwins kleindochter en tevens wetenschapper, publiceerde een versie waarin ze de weggelaten passages herstelde.

Darwin beschrijft de mijlpalen die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van zijn wetenschappelijke werk en herinnert zich de mensen die hem hebben beïnvloed. Hij wijdt een aantal liefdevolle pagina's aan zijn vader, de arts Erasmus Darwin, ondanks zijn aanvankelijk sterke bezwaren tegen de deelname van zijn zoon aan de expeditie die de meest bepalende zou blijken voor zijn toekomstige carrière: de reis aan boord van de HMS Beagle onder bevel van kapitein Fitz Roy.

Darwin was, zoals hij het zelf omschreef, een jonge verkwister met een grote passie voor de jacht . En hoewel hij niet bepaald uitblonk in zijn studie, was zijn nieuwsgierigheid naar de natuur al van jongs af aan aanwezig, wat hem de waardering opleverde van zijn professoren in Cambridge, met name John Stevens Henslow , die hem uitnodigde voor de FitzRoy-expeditie. "Terugkijkend, concludeer ik dat er iets in mij moet zijn geweest, iets superieurs vergeleken met andere jongemannen," zegt hij nederig.

Hij onderhield vanaf het begin een ietwat gespannen relatie met de kapitein van de Beagle. In lijn met sommige opvattingen uit die tijd geloofde Fitz Roy dat iemands karakter beoordeeld kon worden op zijn gelaatstrekken, en Darwins neus wekte geen vertrouwen.

Nadat dit eerste obstakel was overwonnen, ontwikkelden ze uiteindelijk een hechte, zij het soms stormachtige, band , gekenmerkt door het "ongelukkige temperament" van de kapitein, aldus Darwin. Een van hun meningsverschillen ging over FitzRoy's lofzang op slavernij, iets waar de wetenschapper walgde . De commandant van zijn kant uitte zijn verontwaardiging over Darwins On the Origin of Species.

De reis aan boord van de HMS Beagle markeerde een keerpunt , een definitieve liefdesaffaire met de wetenschappelijke wereld die voorrang kreeg boven alle andere bronnen van plezier. Met enige nostalgie betreurt Darwin het verlies, tegen het einde van zijn leven, van de voorliefde die hij in zijn jeugd voor poëzie en de kunsten koesterde. Dit, zegt hij, is een van zijn vele tekortkomingen, naast zijn onnauwkeurige geheugen, zijn moeite om zich helder en beknopt uit te drukken, en zijn onvermogen om zich bezig te houden met puur abstract redeneren.

Hij erkent echter wel enkele deugden . Liefde voor de wetenschap, geduld bij langetermijnreflectie, volharding in het observeren en verzamelen van gegevens, en een flinke dosis verbeeldingskracht en gezond verstand zijn de ingrediënten die, naar men kan raden, hem succesvol hebben gemaakt.

De autobiografie, hoewel spaarzaam in zijn intieme details, biedt een inkijkje in zijn huiselijke leven als zoon, broer, echtgenoot en vader. Tegen het einde laat Darwin het werk spreken over zijn leven. Terwijl hij al zijn publicaties chronologisch bespreekt, blikt hij terug op de ontwikkelingen in zijn interesses en licht hij zijn werkprocessen toe.

Als oude man bevestigde hij een roeping die hem een ​​tegengif bood tegen de ziekten die hem in zijn laatste dagen teisterden: “Mijn grootste hobby en enige toewijding gedurende mijn hele leven is wetenschappelijk werk geweest; en de opwinding die ik uit dit werk haal, doet me mijn dagelijkse malaise vergeten, of enigszins verdwijnen.”

De autobiografie was niet alleen bedoeld als vermaak voor het hele gezin, zoals Darwin voor ogen had toen hij zijn avonden aan het schrijven ervan besteedde. Tegenwoordig is het een getuigenis van de tijd en een waardevol document voor het begrijpen van de denkwijze van een van de briljantste en meest fundamentele geesten binnen de hedendaagse wetenschap.

Een volhardende waarnemer , door Charles Darwin (Alchemie).