Javier Aranda Luna: De andere vleugels van Jorge Marín

L

de laatste keer dat Ik bezocht zijn atelier en de sculpturen vulden de ruimte. Krachtige handen, torso's, hoofden verborgen achter snavelvormige maskers, lichamen die gewichtloos leken ondanks dat ze van brons waren. Ze waren allemaal zwijgend met elkaar in gesprek, met als thema het licht en de schaduw tussen hun vormen.

Hoewel je hier en daar prachtige beelden vindt, zijn ze allemaal af en niet meer in de werkruimte. Ik zie de zware tafels en het gereedschap van de beeldhouwer niet meer.

Jorge Marín heeft de afgelopen jaren krachtige beelden vastgelegd, zoals de vleugels die hij bouwde en naar verschillende delen van de wereld bracht, of die monumentale sculpturen die van kilometers afstand zichtbaar zijn. Ik moet zeggen dat we nog geen nieuwe projecten van hem hebben vernomen.

– Ja, dat klopt. Ik had een punt bereikt waarop ik behoefte had aan verandering. Eerst dacht ik aan een sabbatical, niet omdat ik me verveelde of zoiets, maar gewoon uit nieuwsgierigheid. Kijk, ik werd 60 en kreeg een reeks vragen die ik niet kon beantwoorden.

Eén daarvan was de eindigheid van mijn tijd in deze wereld. Als mijn berekeningen kloppen, denk ik dat ik het grootste deel van mijn tijdkapitaal al heb uitgegeven. Dus zei ik: 'Denk goed na over wat je wilt doen.'

–Stop met beeldhouwen? Die passie inruilen voor iets anders?

–Ik hou van beeldhouwkunst; het is natuurlijk mijn passie, maar ik heb er ook andere ontdekt. ​​Misschien is de oorsprong van mijn andere passies wel ontstaan ​​toen ik beeldhouwkunst de straat op bracht. Ik werkte in galerieën en musea, en plotseling ging ik naar buiten en ontstond er een connectie met het publiek. Dat bracht me ertoe om interactiever werk te maken en directer met mensen te delen. Ik herinner me nog dat ik een project deed in Ixtapaluca, een grootstedelijk gebied in de Vallei van Mexico, aan de rand van de stad, richting de snelweg naar Puebla. Het is een achtergesteld gebied, en ik bedacht om daar een project te doen. Ik sprak met mensen, en wat me het meest bijbleef, was hun idee dat ze anderen wilden laten weten dat ze als gemeenschap bestonden, dat ze daar waren. Toen dacht ik aan een enorm beeld. Het is een beeld dat van veraf te zien is op veel plaatsen in de Vallei van Mexico. Een vrouw vertelde me ooit dat toen ze terugkwam van haar werk in Mexico-Stad, ze die beeld zag, wist dat daar haar thuis was en dat haar familie op haar wachtte. Dat vond ik echt mooi.

–Is jou iets soortgelijks overkomen met de kolossale figuur El Vigilante uit Ecatepec?

–Plotseling stuurde een groep heel jonge kinderen me een liedje waarin ze vertelden over de buurt waar ze wonen en hoe het beeld hen in hun omgeving beïnvloedt en wat het hen vertelt, wat het oproept. Toen begreep ik ten volle dat ik niet langer belangrijk was voor het werk. Ik zei tegen mezelf: Jorge, je kunt thuis taarten bakken of filosofie studeren, wat je maar wilt, want het werk heeft zijn werk al gedaan en groeit vanzelf. Het heeft jouw aanwezigheid, je naam, niets nodig. De bewoners van verschillende gebieden hebben het al geïntegreerd in hun vocabulaire, hun dagelijks leven, hun wereld, hun erfgoed . De werken moeten onafhankelijk zijn van de kunstenaar; ze moeten een sociale functie hebben, en voor mij heeft het dat al. Dat gaf me op de een of andere manier de vrijheid om over andere dingen na te denken.

–Je bent uit je comfortzone gestapt.

– Ja, ja, ik vertrok, onvermijdelijk, toen ik besefte dat je eindig bent. Natuurlijk had ik de rest van mijn leven met gemak zonsondergangen kunnen aanschouwen, maar ik zei: "Nee, wacht, wat als er, net als de brave atheïst die ik ben, echt niets meer is na dat moment?"

"'Het is voorbij. Het is voorbij; dus het kan toch niet zo zijn dat je de afgelopen 30 jaar alleen maar naar de zonsondergang hebt gekeken?" Ik zei: 'Nee, nee, nee, ik ben in andere dingen geïnteresseerd.' Omdat ik het echt leuk vond om met mensen te werken, wilde ik ook andere dingen met mensen doen."

–Hoe werk je met mensen samen, wat?

Toen ik de straat op ging om monumentale sculpturen te maken, begon ik sociale groepen van alle niveaus te ontmoeten, waarvan vele erg populair waren, omdat ik werken in achtergestelde gebieden plaatste. Dat bracht me dichter bij mensen; ik begon veel in mezelf te ontwaken. Ik was een extreem eenzaam persoon, ja, teruggetrokkenheid is mijn ding, het is altijd mijn ding geweest, en ik heb er enorm van genoten, maar het werd tijd om met anderen te praten, en dat was fantastisch, vooral met de kinderen. Kijk, ik heb een heel goede verstandhouding met hen: hoe ze de wereld zien, hoe ze die verwachten, hoe ze die waarnemen, hoe ze die beleven, hoe ze die interpreteren; ze zijn vrijer dan wij. Toen ik al dat potentieel zag, zei ik: nou, hier is de weddenschap; we moeten investeren in deze kinderen, want wij volwassenen zijn al erg verwend, maar ze zijn geweldig. Dus nu creëer ik programma's om hun studies te ondersteunen, met beurzen en ontbijt, in achtergestelde gebieden en op plattelandsscholen. We zijn momenteel in Yucatán en het is erg bevredigend. We hebben mensen die pro-bono meewerken aan dit project om ontbijtjes voor kinderen te maken. We zijn een heel kleine stichting, maar de impact is enorm: 100 ontbijtjes staan ​​gelijk aan 100 kinderen.

–Dat zijn je andere vleugels.

– Precies; dit is dus ongelooflijk; het is een ander aspect van mijn leven dat ik ontdek en waar ik echt van geniet. Ik heb me ook toegelegd op het lezen over menselijk denken. Hoe verbazingwekkend, het is zo verleidelijk om te begrijpen wat de mens is, zijn essentie, zijn manier van denken, hoe hij is gestructureerd, hoe hij is opgebouwd, hoe hij is gereconstrueerd, wat hem omringt, waarom de mensheid is zoals hij is. Er zijn veel filosofische vragen waar ik over nadenk, en ik voed mezelf met vele teksten en vele auteurs. Dat is het andere deel waar ik echt van geniet, omdat het voortkomt uit mijn kluizenaarskant, die er is, de kluizenaar overleeft. Je zou het mijn biografie kunnen noemen: de kluizenaar overleeft.