Europa en Oekraïne zetten de VS onder druk in aanloop naar gesprekken tussen Trump en Poetin

Europese functionarissen presenteerden zaterdag hun eigen vredesvoorstel voor Oekraïne aan de Verenigde Staten, terwijl president Donald Trump zich voorbereidt op gesprekken met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin over het beëindigen van de oorlog.

Trump kondigde vrijdag aan dat hij op 15 augustus Poetin in Alaska zal ontmoeten. Hij zei dat de partijen, waaronder de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, dicht bij een akkoord zijn dat het conflict zou kunnen oplossen.

Details over de mogelijke deal zijn nog niet bekendgemaakt, maar Trump zei dat het zou gaan om "een uitwisseling van grondgebied ten behoeve van beide partijen". Oekraïne zou hiervoor aanzienlijke delen van zijn grondgebied moeten afstaan, een uitkomst die volgens Kiev en zijn Europese bondgenoten alleen maar de Russische agressie zou aanmoedigen.

De Amerikaanse vicepresident J.D. Vance ontmoette zaterdag Oekraïense en Europese functionarissen in Groot-Brittannië om Trumps vredesinitiatief te bespreken.

Volgens het Wall Street Journal hadden Europese functionarissen een tegenvoorstel ingediend. Daarin werd geëist dat er een staakt-het-vuren zou komen voordat er verdere stappen zouden worden ondernomen. Ook eisten ze dat eventuele uitwisselingen van grondgebied wederkerig zouden zijn, met stevige veiligheidsgaranties.

"Je kunt geen proces beginnen door te midden van gevechten grondgebied af te staan", aldus een Europese onderhandelaar, aldus het rapport.

Een Europese functionaris bevestigde dat er tijdens de bijeenkomst een tegenvoorstel was gepresenteerd, maar wilde geen verdere details geven.

Zelensky bevestigde dat de bijeenkomst constructief was geweest. "Al onze argumenten zijn gehoord", verklaarde hij in zijn avondtoespraak tot de Oekraïners.

"Het pad naar vrede voor Oekraïne moet gezamenlijk en alleen met Oekraïne worden bepaald; dat is het belangrijkste principe", aldus hij.

Hij had eerder gezegd dat "Oekraïeners hun land niet aan de bezetter zullen afstaan", eraan toevoegend dat de grenzen van Oekraïne zijn vastgelegd in de grondwet van het land. "Niemand zal daarvan afwijken", beweerde hij.

Oekraïne moet deel uitmaken

De Franse president Emmanuel Macron verklaarde ook dat Oekraïne een rol moet spelen bij eventuele onderhandelingen.

"De toekomst van Oekraïne kan niet worden bepaald zonder de Oekraïners, die al meer dan drie jaar vechten voor hun vrijheid en veiligheid", schreef hij in X na wat hij gesprekken noemde met Zelensky, de Duitse bondskanselier Friedrich Merz en de Britse premier Keir Starmer.

"Europeanen zullen ook noodzakelijkerwijs deel uitmaken van de oplossing, aangezien hun eigen veiligheid op het spel staat", voegde hij toe.

Zelensky heeft sinds het bezoek van Trumps gezant Steve Witkoff aan Moskou woensdag een reeks telefoontjes gepleegd naar bondgenoten van Oekraïne. De Republikeinse president noemde dat bezoek een succes.

"Er zijn duidelijke stappen nodig, en maximale coördinatie tussen ons en onze partners", aldus Zelensky in een bericht op X. "We waarderen de vastberadenheid van het Verenigd Koninkrijk, de VS en al onze partners om de oorlog te beëindigen."

Oekraïne en de Europese Unie hebben voorstellen verworpen die volgens hen te veel zouden toegeven aan Poetin, wiens troepen in februari 2022 Oekraïne binnenvielen.

"De bijeenkomsten van vandaag, die uren duurden, vormen een belangrijke stap in de richting van president Trumps doel om de oorlog in Oekraïne te beëindigen, voorafgaand aan de aanstaande ontmoeting tussen president Trump en president Poetin in Alaska", aldus een Amerikaanse functionaris.

Het is niet duidelijk of er überhaupt iets is afgesproken.

Moskou claimde eerder al vier Oekraïense regio's: Loehansk, Donetsk, Zaporizja en Cherson, en ook het schiereiland de Krim aan de Zwarte Zee, dat het in 2014 annexeerde.

Het Russische leger heeft niet alle vier de regio's onder controle en Moskou eist dat Oekraïne zijn troepen terugtrekt uit de delen van de gebieden die het nog wel onder controle heeft.

Tatiana Stanovaya, onderzoeker bij het Carnegie Russia Eurasia Center, beschreef het huidige vredesinitiatief als "de eerste min of meer realistische poging om de oorlog te stoppen."

"Tegelijkertijd blijf ik uiterst sceptisch over de uitvoering van de afspraken, zelfs als er een tijdelijke wapenstilstand wordt bereikt. En er bestaat vrijwel geen twijfel over dat de nieuwe afspraken verwoestende gevolgen kunnen hebben voor Oekraïne", aldus zij.