Roma en Condesa, gentrificatie of decadentie

De gentrificatie van traditionele wijken of nederzettingen is een maatstaf voor het succes van een stad in het aantrekken van bevolking, investeringen en welvaart. Het is bijna altijd gebaseerd op stedelijk erfgoed uit vervlogen tijden, dat wordt gerestaureerd, gewaardeerd, heringevoerd en een nieuwe bestemming krijgt in een nieuwe en dynamische vastgoedmarkt. De restauratie en het onderhoud van erfgoedgebouwen (koloniaal, neoklassiek, art nouveau, art deco, neokoloniaal of functionalistisch) is alleen haalbaar voor bewoners en bedrijven met een bepaald inkomen. Het is onmogelijk om erfgoedgebouwen te restaureren en te onderhouden met onzekere huurders. Dit is herhaaldelijk aangetoond in het historische centrum van Mexico-Stad, en ook in de wijken Roma en Condesa (en ook in de wijken Juárez, Santa María la Ribera en San Rafael). Ten eerste met de huurstop van 1948, die leidde tot leegstand en verslechtering van gebouwen doordat goed onderhoud onmogelijk werd. Ten tweede door de emigratie van gezinnen uit de hogere middenklasse en de hogere klasse naar de nieuwe wijken in het westen van de stad sinds de jaren 60. Ten derde door de aardbeving van 1985, die zware schade aan veel gebouwen veroorzaakte en een deprimerende sfeer van sociaal en stedelijk verval creëerde. Door de zeer lage huurprijzen en de aanwezigheid van kleine bedrijven was het voor eigenaren niet haalbaar om te investeren in de restauratie en het onderhoud van historische of monumentale gebouwen.

Dit gebeurde in een context van regelgevende en bureaucratische beperkingen op woningverdichting en -bouw. ​​Uitzonderingen waren Mario Pani's Juárez-appartementencomplex op de locatie van het voormalige Nationale Stadion, en onopvallende gebouwen die in de jaren zestig en zeventig werden gebouwd zonder toezicht van het Nationaal Instituut voor de Statistiek en de Volkstelling (INBA). Vervallen gebouwen, verlaten of door rechtszaken geteisterde panden, architectonische en erfgoeddegradatie, straatverkoop en de lompenisering van de openbare ruimte namen toe. De wijken Roma en Condesa raakten in verval, wat leidde tot de ontvolking van het stadscentrum aan het einde van de 20e eeuw. De architectonische, historische of erfgoedwaarde van panden moet noodzakelijkerwijs gecorreleerd zijn met hun marktwaarde en het inkomen of de koopkracht van hun inwoners. Iets anders beweren is pure demagogie. De wijken Roma en Condesa waren nooit arbeiderswijken. Ze werden bedacht, gepland en ontwikkeld voor families uit de hogere middenklasse en zelfs aristocratische families. Colonia Roma was een pareltje van de Porfiriaanse stadsontwikkeling, samen met Santa María la Ribera, ontworpen en uitgevoerd door Miguel Angel de Quevedo (ja, voordat hij de "Apostel van de Boom" werd, was Miguel Angel de Quevedo een stedenbouwkundige, ingenieur en vastgoedontwikkelaar, per definitie Frans). Zijn signatuur is terug te vinden in brede, rechthoekige straten, met bomen omzoomde trottoirs, pleinen en lanen, water en riolering, elektrificatie en straatverlichting, en tramlijnen. De wijken Roma, Juárez en Santa María la Ribera waren vlaggenschepen van de Porfiriaanse welvaart. De wijk Condesa werd vanaf 1902 opgedeeld in rechthoekige wijken op grond van de gravin van Miravalle. In de jaren twintig werd de wijk herontworpen en gepland door José Luis Cuevas Pietrasanta, met de voormalige Hippodroom als voorbeeld en Parque México als stedelijk hart, met gebogen straten, met bomen omzoomde middenbermen en art-decogebouwen geïnspireerd op de Franse Haussmann-stijl. Het is een historische leugen om te beweren dat de wijken Roma en Condesa ooit arbeiderswijken waren, ondanks de decennia van degradatie en verval tussen 1950 en 2000.

De gentrificatie die momenteel plaatsvindt in de wijken Roma en Condesa is in werkelijkheid een sociale en stedelijke renaissance, geworteld in de erfenis van Porfirius en aangewakkerd door nieuwe demografische trends, thuiswerken, internationaal toerisme, cultuur en de voorkeur van jongeren voor stedelijke centraliteit. Deze renaissance treft degenen die in de neergang leefden en nu te maken krijgen met een economische groei, die gepaard gaat met stijgende huren, niet alleen vanwege de grote vraag, maar ook vanwege verouderde beperkingen op dichtheid en hoogte die het aanbod blokkeren. Veel mensen worden gedwongen het centrum te verlaten en in de buitenwijken te gaan wonen. Het is absurd en suïcidaal om te proberen het toerisme te verdrijven, en waanzin dat de regering van Mexico-Stad het woke, linkse en achterlijke discours tegen gentrificatie overneemt en politieke en ideologische dekmantel biedt (van Iztapalapa tot de wereld) aan xenofobe criminele groeperingen van de regeringspartij, die recentelijk de wijken Roma en Condesa hebben verwoest en vernield. (Vandalisme is al wijdverbreid in Mexico-Stad.) Enkele verplichte opties om de maatschappelijke kosten van gentrificatie te beperken, zijn onder meer het aanpassen van stedelijke regelgeving om verdichting en een gediversifieerd woningaanbod in het centrum te bevorderen; strafbelasting op onroerend goed voor verlaten of onderbenutte panden; strikte controle op Airbnb; recht van eerste weigering voor huurders bij de aankoop van appartementen; het elimineren van straatverkopers; strenge controle op niet-residentieel grondgebruik, evenals openingstijden en geluidsoverlast; het autovrij maken van straten; het bestraten en verbeteren van openbare ruimtes en straatmeubilair; micromobiliteit; en belastingvoordelen (onroerendgoedbelasting) voor de restauratie van erfgoedgebouwen. Gentrificatie proberen te bestrijden door de huurprijzen te beperken of te controleren en de "rechten" van huurders te bevoordelen, zou een nieuwe tragische populistische dwaasheid zijn en een terugkeer naar decadentie.