De stille opmars van AI in de muziek: een bedreiging voor artiesten

De muziekindustrie staat voor een nieuwe en disruptieve uitdaging met de groeiende populariteit van bands en nummers die volledig door kunstmatige intelligentie worden gegenereerd. Dit fenomeen, dat al een tastbare realiteit is, begint een directe impact te hebben op het economische ecosysteem dat professionele muzikanten en makers in stand houdt.

Voorbeelden zoals de jaren 70 rock van Velvet Sundown of de country van Aventhis en The Devil Inside tonen aan dat deze synthetische creaties de aandacht van het publiek weten te trekken en meer dan een miljoen keer zijn afgespeeld op mainstream platforms zoals Spotify. Wat de zaak nog erger maakt, is de volledige ondoorzichtigheid rond deze projecten; de producers achter deze 100% kunstmatige muziek zijn in de praktijk onbereikbaar en er is geen transparantie over de methoden of tools die bij de creatie ervan worden gebruikt.

In tegenstelling tot concurrenten zoals Deezer heeft Spotify ervoor gekozen om nummers die door AI zijn geproduceerd niet te onderscheiden of te labelen, waardoor luisteraars in onzekerheid blijven. Leo Sidran, gerenommeerd producer en componist, waarschuwt voor een nabije toekomst waarin het onmogelijk zal zijn om de oorsprong of auteur van een grote hoeveelheid muziek te achterhalen.

Voor de artiest onderstreept deze situatie een zorgwekkende trend in de muziekindustrie: de standaardisatie en voorspelbaarheid van veel populaire liedjes, een vruchtbare bodem voor AI om content te genereren die herkenbaar en acceptabel is voor het gemiddelde oor.

Producer Yung Spielburg signaleert een duidelijke tweedeling die de vooruitgang van deze technologie verklaart: het verschil tussen 'actief luisteren' en 'passief luisteren'. Actief luisteren, waarbij het publiek verbinding probeert te maken met de boodschap en identiteit van de artiest, lijkt beter beschermd tegen de invloed van AI. Passief luisteren, dat op de achtergrond plaatsvindt tijdens andere activiteiten zoals koken, dineren of werken, is echter het ware doelwit van synthetische muziek.

In deze contexten is de luisteraar niet geïnteresseerd in de artiest achter het nummer; hij of zij is gewoon op zoek naar een soundscape. Als AI-algoritmen zo verfijnd worden dat het verschil voor de doorsnee luisteraar nauwelijks waarneembaar is, zullen platenlabels en bedrijven een duidelijke economische prikkel hebben om te kiezen voor generatieve AI, omdat ze hiermee royalty's kunnen vermijden.

Dennis DeSantis, hoogleraar aan de Universiteit van Rochester, onderstreept dit idee door erop te wijzen dat streamingplatforms al "ambient"-afspeellijsten vullen met muziek van anonieme en mysterieuze artiesten. Dit model reikt verder dan streaming en bereikt ook filmproducties, series, reclame en geluidsinstallaties voor openbare ruimtes, waar muziek een secundaire rol speelt en synthetische content een gemakkelijke en winstgevende prooi wordt.