Recordaantal bedrijfsverzamelgebouwen bijgebouwd, maar voor 'vieze' ondernemers is geen plek


De bouw van bedrijfsverzamelgebouwen is de afgelopen jaren geëxplodeerd. In 2024 is een record gevestigd met bijna 400.000 vierkante meter nieuwbouw. Maar voor schilders, aannemers en loodgieters, ondernemers die een beetje rommel moeten maken om geld te verdienen, wordt het ondertussen steeds lastiger om een werkruimte te vinden. Want daar is in dit soort panden meestal geen ruimte voor.
Door de enorme vraag naar kleinschalige bedrijfsruimte zijn er in Nederland sinds 2018 ongekend veel bedrijfsverzamelgebouwen bijgekomen. Alleen al in 2024 werd er 410.000 vierkante meter aan nieuwe gebouwen opgeleverd, blijkt uit het nieuwste rapport van de NVM, meer dan ooit.
De groei is deels te danken aan de opkomst van kleine administratieve ondernemers en e-commercebedrijven concludeert Brainbay, de research-tak van NVM. Zij zoeken flexibele, kleine en betaalbare kantoren en projectontwikkelaars speelden daar handig op in.
Grote regionale verschillenDe meeste nieuwbouw kwam tot stand in de provincies Overijssel, Gelderland en Noord-Holland. In Overijssel werd tussen 2022 en begin 2025 zelfs meer gebouwd dan in de 25 jaar daarvoor.
De bedrijfsunits zijn gemiddeld 134 vierkante meter, met genoeg ruimte voor een kapstok, een paar computers en een vergaderzaaltje.
Nog nooit werden er zoveel vierkante meters bedrijfsverzamelgebouw bijgebouwd in 1 jaar tijd.

De explosieve groei werd aangejaagd door de lage rente van de afgelopen jaren, waardoor het voor ontwikkelaars aantrekkelijk was om te investeren in kleinschalige bedrijfsprojecten.
BeleggingsobjectVeel projecten werden bovendien voor de bouw deels verkocht als investering aan particuliere beleggers, waardoor financiering via banken vaak niet nodig was en er weinig rem zat op deze vastgoedhandel. De hoge opbrengsten per vierkante meter en de mogelijkheid om de hoogte in te gaan met dit type gebouwen maakten het extra lucratief.
Gemeenten gaven bovendien ruim baan aan dit type vastgoed, mede omdat het snel gerealiseerd kon worden en aansloot bij de vraag van startende bedrijven. Ook waren bedrijfsverzamelgebouwen makkelijk in te passen in bestaande wijken en industrieterreinen, omdat voor dit type bedrijfspanden geen speciale milieueisen gelden.
De snelle groei leidt ook tot spanningen. Bedrijfsverzamelgebouwen worden vaak neergezet op terreinen die bedoeld zijn voor bedrijven die onder een zwaarder milieuregime vallen, zoals fabrieken of afvalverwerkers. Daardoor komt dit type bedrijven in de knel. Gemeenten klagen bovendien over een gebrek aan zicht op de activiteiten binnen de gebouwen.
"Lokale MKB-bedrijven die een plek zoeken vinden in veel gevallen geen geschikte ruimte meer. Niet elk bedrijf in een verzamelgebouw draagt bij aan de lokale economie," stelt NVM Business. "Sommige dienstverleners zouden zich net zo goed buiten een bedrijventerrein kunnen vestigen."
Daling voorzienDe markt lijkt nu verzadigd. Makelaars geven aan dat het steeds moeilijker wordt om de units te verhuren of verkopen, aldus het rapport. In bijvoorbeeld de gemeenten Deventer en Etten-Leur is inmiddels zelfs een tijdelijke bouwstop ingesteld voor de kleinste units. De vraag blijft, maar de ruimte en het draagvlak nemen af, ziet de NVM.
RTL Nieuws