De regering heeft een verlaging van de reële lonen in de publieke sector gepland. Dit had niet zo mogen zijn.

• De regering heeft een voorstel aangenomen om de lonen in de begrotingssector voor 2026 met 3 procent te verhogen. Hierop kwam veel kritiek van vakbonden en werkgevers.
• Łukasz Bernatowicz, voorzitter van de BCC-werkgeversvereniging, benadrukt in een interview met PulsHR.pl dat de huidige loonsverhogingen de langdurige salarisstop niet compenseren en dat werknemers in de publieke sector niet "als straf" mogen werken.
• Vakbondsleden, waaronder Grzegorz Sikora van het Vakbondsforum, bekritiseren het gebrek aan transparantie bij de correctie van de inflatieverwachting, waarop de regering haar besluit van een stijging van 3 procent baseerde.
• Leraren eisen een salarisverhoging van ten minste 10 procent en wijzigingen in de Teachers' Charter Act. Als hun eisen niet worden ingewilligd, kondigen ze een landelijke demonstratie aan op 1 september 2025.

De Raad van Ministers heeft een voorstel aangenomen voor een loongroeipercentage in de staatsbegrotingssector voor 2026. De regering stelt voor dat het gemiddelde jaarlijkse loongroeipercentage in de begrotingssector nominaal 103 procent bedraagt, wat betekent dat de basislonen en basisbedragen met 3 procent worden verhoogd.

De na de verkiezingsoverwinning beloofde verhoging van 20 procent in de begrotingssector wordt door vakbondsleden nu slechts een loonherziening genoemd. De daaropvolgende verhogingen – eerst 5 procent, daarna 3 procent – ​​worden met verontwaardiging ontvangen door werknemersvertegenwoordigers. Ook de werkgevers, die eveneens een hogere loonstijging voorstonden, laten van zich horen.

3 procent verhoging voor de publieke sector? "Te weinig"

Ondernemers pleitten, net als een jaar geleden, voor een hogere loonsverhoging in de publieke sector. In een gezamenlijk standpunt, ondertekend door de Poolse Economische Vereniging, de Lewiatan Confederatie, de Unie van Ondernemers en Werkgevers, de Poolse Ambachtsvereniging, de Club van het Ondernemerscentrum en Werkgevers van de Republiek Polen, werd geconcludeerd dat de loonsverhoging in de budgetsector, in het belang van de beschikbaarheid en kwaliteit van de publieke dienstverlening, op de lange termijn niet lager mag zijn dan de stijging van andere lonen in de economie.

"In 2026 kunnen de lonen in de publieke sector, afhankelijk van de mogelijkheden van de staatsbegroting, uitzonderlijk sneller stijgen dan het minimumloon om de langdurige stagnatie in de ambtenarenlonen te compenseren, die slechts gedeeltelijk wordt gecompenseerd door een royale loonsverhoging in 2024", lezen we.

Er werd toegevoegd dat vanaf 2027 de stijging van het loonfonds in de begrotingssector gelijk moet zijn aan de stijging van het mediaanloon in de economie en de stijging van het minimumloon, maar dat veranderingen in de lonen van individuele werknemers in de publieke sector het gevolg moeten zijn van de effecten van hun werk.

- We willen dat de ambtenaren daar niet "als straf" werken, zodat ze zich goed voelen en hun werk goed doen. Natuurlijk bestaat de publieke sector niet alleen uit ambtenaren, maar over het algemeen zijn de lonen in deze sector al jaren bevroren. Een jaar geleden hebben we in de Raad voor Sociaal Overleg een verhoging van enkele tientallen procenten voorgesteld. Uiteindelijk was het minder, maar nog steeds aanzienlijk. Nu zijn die 3 procent te weinig - ik vind dat ze in ieder geval aangepast moeten worden aan de inflatie - zegt Łukasz Bernatowicz, voorzitter van de BCC Werkgeversvereniging, in een interview met PulsHR.pl.

De lonen in de publieke sector dalen in reële termen. Nieuwe inflatieprognose

Zoals Grzegorz Sikora, marketingdirecteur van het Vakbondsforum, in een interview met ons opmerkte, heeft de in het begin genoemde loonsverhoging van 20 procent in 2024 de radicale daling van de reële lonen in de budgetsector slechts verzacht.

– In een vijfjarig perspectief, de periode 2020-2025, daalden de reële lonen in de staatsbegroting met 6,8%. We zijn benieuwd naar de redenen voor de correctie van de voorspelde inflatie voor 2026. We hebben het over een correctie van bijna een procentpunt. Niettemin betekent het handhaven van het indexeringsmechanisme van de gemiddelde jaarlijkse loongroei in de staatsbegroting, uitsluitend gebaseerd op de voorspelde groei van goederen en diensten, een gebrek aan reële loonstijgingen. En dit betekent, gezien de omvang van de omissies, een verdere personeelsafname in de staatsbegroting – aldus Grzegorz Sikora van PulsHR.pl.

Norbert Kusiak, directeur van de afdeling Economisch Beleid en secretaris van het RDS-presidium binnen de Poolse vakbondsalliantie (OPZZ), wijst er eveneens op dat de inflatieverwachting is gewijzigd. Hij bracht verslag uit van de laatste vergadering van het probleemteam voor begroting, beloning en sociale voorzieningen en het team voor sociale verzekeringen binnen de Raad voor Sociale Dialoog.

"OPZZ bracht ook de kwestie van het gebrek aan transparantie in de correctie van de inflatieverwachting van 3,8% naar 3% ter sprake, waarop de regering haar voorstel voor salarisverhoging baseerde. Het benadrukte dat het gebrek aan uitleg over de redenen voor dit besluit twijfels oproept over de transparantie van de besprekingen in de RDS", aldus het rapport van Norbert Kusiak.

Bovendien eisen vakbondsleden een loonsverhoging van ten minste 12% in de publieke sector en beschuldigen zij de overheid ervan niet te willen onderhandelen en de wettelijke procedure en verplichting om te onderhandelen over loonsverhogingen te negeren.

- Het voorstel van de Ministerraad met betrekking tot het minimumloon in 2026 - 4.806 PLN bruto vanaf 1 januari (een stijging van 3%) - werd gepresenteerd als uitgangspunt voor verdere besprekingen. Het voorstel van de regering zal nu worden besproken in de Raad voor Sociaal Overleg. Indien de partijen in de Raad voor Sociaal Overleg binnen 30 dagen geen overeenstemming bereiken, zal de Ministerraad een besluit nemen in de vorm van een verordening. Tevens dient te worden opgemerkt dat de correctie van de inflatieprognose en het loonniveau op budgettair vlak onder het ministerie van Financiën valt - zo meldde de persdienst van het ministerie van Arbeid aan PulsHR.pl.

Op het moment van publicatie hadden wij nog geen reactie van het Ministerie van Financiën ontvangen.

Salarissen in de publieke sector. Rapport van de Rekenkamer.

Volgens gegevens van de Hoge Rekenkamer bedroeg het gemiddelde maandsalaris in de staatsbegrotingseenheden in 2024 PLN 10.354 bruto , wat een stijging van 19,9% betekent ten opzichte van 2023. De groeidynamiek verschilde echter in afzonderlijke onderdelen van de begroting - van 2,5% bij het Nationaal Agentschap voor Atoomenergie tot maar liefst 40,7% bij de sectie Beheer van minerale afzettingen - volgens informatie van het Poolse persbureau.

"De Kamer stelt vast dat de begrotingswet voor 2024 geen volledige informatie bevatte over de beloning in de begrotingssector. De accountants hebben geoordeeld dat het ontbreken van alle gegevens – waaronder het weglaten van bijvoorbeeld jubileumuitkeringen of vakantiegeld – het moeilijk maakt om het salarisniveau tussen beroepsgroepen betrouwbaar te vergelijken", schreven we in PulsHR.pl.

Sommigen plannen al protesten. Waarschuwing van de Poolse Lerarenvakbond

Op 24 juni kondigde het bestuur van de Poolse Lerarenvakbond een protestalarm af . In eerste instantie zal een informatiecampagne worden gevoerd om de vereniging te informeren over de groeiende problemen in het onderwijs en over de eisen die de ZNP aan de regering stelt.

– Onze verklaring als Burgercoalitie is duidelijk: het ontwerp van resolutie dat een efficiënt functionerend beloningssysteem voor leraren zal garanderen, zal van kracht worden – zei de minister van Onderwijs Barbara Nowacka in het programma ‘Graffiti’.

– Ik zou eigenlijk graag een verhoging van 10% zien, maar op dit moment heeft de hele publieke sector rekening gehouden met een verhoging van 3%, voegde Barbara Nowacka toe.

Als aan de eisen uiterlijk 25 augustus 2025 niet is voldaan, zal de ZNP met protestacties beginnen. Te beginnen met het organiseren van een landelijke demonstratie van onderwijsmedewerkers op 1 september 2025.

Wat zijn de eisen van leraren? Ze willen dat de basislonen met minstens 10 procent stijgen. Maar dat is nog niet alles. ZNP eist de aanname van een ministerieel en gemeentelijk wetsontwerp tot wijziging van de Wet op het Lerarenhandvest en tot wijziging van de wet op de secundaire arbeidsvoorwaarden voor leraren.