Jędrzej Bielecki: Duitsland is bang voor Polen, maar verandert zijn aanpak van migratie

Het gebaar van goede wil bleek uiteindelijk een grote vergissing. Op 8 mei, direct nadat hij de leiding van de nieuwe Duitse regering had overgenomen, vloog Friedrich Merz eerst naar Parijs en vervolgens naar Warschau. Dit was bedoeld om te laten zien hoeveel belang Berlijn hechtte aan zijn twee belangrijkste buurlanden.

Toen Merz echter met Donald Tusk sprak, voerde Dobrindt verscherpte controles in aan de Duitse grenzen, waaronder de Oder en de Neisse. Daarmee kwam hij zijn verkiezingsbeloften na om illegale immigratie tegen te gaan. Tegelijkertijd kondigde Duitsland aan dat het mensen die illegaal het land waren binnengekomen, zou terugsturen naar de landen waar ze voorheen verbleven. De prijs voor Polen bleek echter hoog.

In 2015 droegen de Duitsers bij aan de machtsovername door PiS

– Duitsland kan natuurlijk zelf bepalen wie het op zijn grondgebied wil, maar Polen zal ook zelf bepalen wie het toelaat, zei Donald Tusk vastberaden op een persconferentie .

Het hielp echter niet veel. De kwestie van het terugsturen van emigranten door Duitsland, hoewel volledig in overeenstemming met de EU-regelgeving, vormde een belangrijke drijfveer voor de overwinning van Karol Nawrocki bij de presidentsverkiezingen. Direct daarna verschenen peilingen die wezen op een extreem sterke positie van de Confederatie, die haar positie ook baseert op afkeer van haar westelijke buur. In de laatste IBRiS-enquête voor "Rzeczpospolita" geniet de partij van Sławomir Mentzen en Krzysztof Bosak meer dan 20 procent van de stemmen . De visie op een coalitie in 2027 tussen de nationalistisch-populistische PiS en extreemrechtse groeperingen, mogelijk zelfs met Grzegorz Brauns Confederatie van de Poolse Kroon, begon vorm te krijgen.

Duitsland heeft in het verleden vaak slechte beslissingen genomen in de betrekkingen met Polen, wat vervolgens een desastreus effect had op de Poolse politiek. Dit was het geval in 2015, toen Donald Tusk op aandringen van Angela Merkel de positie van voorzitter van de Europese Raad overnam en Jarosław Kaczyński in Polen vrij spel gaf. En ook toen de Duitse bondskanselier tegelijkertijd de PO-regering dwong om vlak voor de parlementsverkiezingen het verplichte herplaatsingssysteem voor vluchtelingen van de EU in te voeren, waar PiS in haar campagne scrupuleus gebruik van maakte. Toen, net als nu, had Berlijn zijn activiteiten een paar weken kunnen opschorten. Wachten tot de Poolse kiezers hun stem uitbrachten. Dat heeft het al vaak gedaan, bijvoorbeeld in de betrekkingen met Frankrijk.

Zonder Polen is het verdedigen van Duitsland tegen Rusland onrealistisch

Zal hetzelfde nu gebeuren met de betrekkingen met Polen? Dobrindts bezoek wijst daar wellicht op. Hij sprak over de meest flexibele toepassing van controles aan de Pools-Duitse grens, tot en met de volledige afschaffing ervan. Samen met zijn gast Tomasz Siemoniak sprak hij ook over de gezamenlijke versterking van de Poolse grens met Wit-Rusland en Rusland. Beiden gingen in op het opzetten van centra voor emigranten buiten de Gemeenschap.

Deze verandering kan te wijten zijn aan het besef van de Duitsers van de dreiging die het Russische imperialisme voor hen vormt. Berlijn is eindelijk begonnen de wederopbouw van de Bundeswehr en de steun aan Oekraïne serieus te nemen. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat Donald Trump Europa niet langer wil verdedigen, althans niet wat betreft conventionele wapens. In deze context wordt Polen van fundamenteel belang voor Duitsland. Het staat een mogelijke Russische aanval in de weg. Ons land zal de bufferfunctie echter alleen vervullen met een verantwoordelijke regering – men denkt ongetwijfeld aan de Spree. Een regering die het waard is om te helpen voordat het te laat is.