Schandaal in Jasna Góra. Een stem vanuit het episcopaat

"We vieren momenteel het Jaar van de Verzoening. Hoe actueel is de boodschap van de Poolse bisschoppen aan de Duitse bisschoppen, opgesteld door kardinaal Kominek!", voegde de hiërarch eraan toe in zijn bericht. Hoewel hij de controversiële woorden uit Częstochowa niet rechtstreeks noemde, geeft zijn opmerking een duidelijke boodschap af: er is een voortdurend conflict binnen de Poolse Kerk over haar missie, taal en rol in het openbare leven.

Twitter

Jasna Góra – een pelgrimstocht in de schaduw van de politiek

Afgelopen weekend vond in Jasna Góra de jaarlijkse pelgrimstocht van de Radio Maryja Familie plaats. Hoewel het evenement een religieuze inslag heeft, dient het al jaren als een politieke manifestatie. Onder de pelgrims bevonden zich vele vooraanstaande politici van Recht en Rechtvaardigheid. Onder anderen Przemysław Czarnek, Antoni Macierewicz, Daniel Obajtek en Mariusz Błaszczak zaten op de eerste rijen. Hun aanwezigheid was geen toeval – de pelgrimstocht is al lang een prominent politiek evenement in rechtse kringen.

Tijdens hun afwezigheid stuurden president Andrzej Duda, Jarosław Kaczyński, leider van Recht en Rechtvaardigheid (PiS), en Karol Nawrocki, hoofd van het Instituut voor Nationale Herinnering, ieder persoonlijke brieven aan de aanwezigen, die tijdens de ceremonie werden voorgelezen. Een video waarin PiS-politici hand in hand stonden en ritmisch meedeinden op een religieuze hymne, ging viraal. Sommigen zagen het als een teken van gemeenschapszin, anderen als een uiting van de politisering van religie.

"We worden geregeerd door gangsters." Geestelijken in de aanval

De echte ophef kwam echter niet van de gebaren van de politici, maar van de uitspraken van de geestelijkheid. Tijdens de pelgrimstocht spraken de priesters verschillende woorden. Pater Tadeusz Rydzyk, oprichter van Radio Maryja, uitte scherpe kritiek op minister van Onderwijs Barbara Nowacka. De meest besproken preek werd echter gehouden door de emeritus-bisschop van het bisdom Włocławek, Wiesław Mering, die zei: "Wij worden geregeerd door gangsters en mensen die zichzelf Duitsers noemen."

De woorden – uitgesproken in het nationale heiligdom – waren voor velen schokkend. Volgens talloze commentatoren maken ze deel uit van een gevaarlijke trend om politiek te bedrijven vanaf de kansel. Critici beschuldigen Mering ervan haatdragende taal te verspreiden en de kerk af te schilderen als een politieke actor.

Roman Giertych: "Ze werden wolven"

Roman Giertych, parlementslid voor de Burgercoalitie en voormalig minister van Onderwijs, reageerde snel op deze uitspraken. Hij publiceerde een krachtige open brief aan de Poolse bisschoppen, waarin hij geen blad voor de mond nam.

"Hoe lang zult u de laster en de verachtelijke laster tolereren die uw broeders in het bisschopsambt uiten tegen degenen die het wagen een andere mening te hebben op politiek gebied dan zij?" vroeg hij botweg.

"Hoe lang tolereert u nog beledigende leugens die op zo'n belangrijke plek voor Polen als Jasna Góra worden verspreid door mensen die geacht werden schaapherders te zijn, maar in plaats daarvan wolven werden die met vuile woorden schapen doodden die zich politiek niet aan hen wilden onderwerpen?", voegde hij eraan toe, terwijl hij kritiek uitte op de geestelijkheid die, naar zijn mening, hun spirituele missie verraadt ten gunste van politieke agitatie.

Bisschoppen prijzen PiS, Giertych spreekt van "het ophitsen van een andere natie"

Later in de brief noemde het parlementslid specifieke namen en gedragingen van geestelijken die volgens hem de grens overschreden.

“Bisschoppen Długosz en Mering hebben zichzelf overtroffen door PiS te prijzen en burgerpatrouilles te steunen die door hooligans werden georganiseerd aan de Pools-Duitse grens”, schreef hij.

Giertych gaf ook commentaar op de materialen van TV Republika, die naar verluidt bewijs bevatten van de Duitse identiteit van Giertych en Donald Tusk. Hij legde uit dat dit een opzettelijke spot was met de beschuldigingen tegen politici van de Burgercoalitie (KO), en geen daadwerkelijke verklaring.

"Los van het feit dat hij als bisschop deze woorden tegen een ander volk heeft aangewakkerd, accepteerde hij ook de interpretatie van de lasterlijke uitspraken van TV Republika dat mijn grappen in een privégesprek met Donald Tusk, waarin ik de aanvallen op hem als Duitser belachelijk maakte, bedoeld waren als een erkenning van onze Duitse nationaliteit," merkte hij op.

Het Jaar van Verzoening en Stemmen van de Rede

Te midden van de toenemende spanningen is de post van aartsbisschop Józef Kupny een van de weinige publieke stemmen binnen het episcopaat die oproept tot het kalmeren van emoties en een terugkeer naar het idee van verzoening. Verwijzend naar de historische toespraak van de Poolse bisschoppen tot de Duitse bisschoppen in 1965, herinnerde de geestelijke aan de betekenis van de woorden: "Wij vergeven en vragen om vergeving." Vandaag de dag, in een tijd van verhoogde emoties en politieke spanningen, zijn deze woorden nog relevanter.

Lees ook: Giertych verloor zijn geduld. Een krachtig beroep op Poolse bisschoppen. Lees ook: Verbluffende taferelen in Jasna Góra. Nowacka liet zich geen illusies maken.