Het bevriezen van de elektriciteitsprijzen tot eind dit jaar is al goedgekeurd [HIRSCH OVER DE ECONOMIE]

• Het bevriezen van de elektriciteitsprijzen tot eind dit jaar is al goedgekeurd, maar de president is van mening dat dit een valkuil is
• Banken krijgen echter te maken met een nieuwe belasting, namelijk op winsten uit reserves.
• NVidia nadert een waardering van $4 bln
• Dollars staan ​​al op 3,63 PLN – de laagste prijs in ruim vier jaar
• Economen voorspellen een aanzienlijke daling van de inflatie en de rentetarieven

De kwestie van het bevriezen van energieprijzen heeft de afgelopen 24 uur een zeer interessante versnelling doorgemaakt. Na de verklaring van premier Donald Tusk dinsdag dat de regering van plan is de bevroren elektriciteitsprijzen voor huishoudens tot het einde van het jaar te handhaven (en niet alleen tot het einde van het derde kwartaal, zoals het geval is onder de huidige regelgeving), zei minister van Klimaat en Milieu Paulina Hennig-Kloska woensdagochtend dat er geen nieuwe wet over deze kwestie zal komen, omdat daar geen tijd voor is. De huidige regelgeving zal worden gewijzigd door middel van een "throw-in", oftewel een parlementair amendement op de windmolenwet, die momenteel in tweede lezing in de Sejm wordt behandeld.

Slechts tien uur later, woensdagavond, nam de Sejm het wetsvoorstel aan en werd het amendement tot bevriezing van de elektriciteitsprijzen vrijwel unaniem aangenomen. Slechts één parlementslid stemde tegen en negentien onthielden zich van stemming.

De zaak heeft echter twee aanvullende interessante contexten. Ten eerste zegt het amendement, dat waarschijnlijk op het laatste moment werd voorbereid, niets over het uitstellen van de deadlines voor elektriciteitsproducenten om tariefvoorstellen in te dienen bij het Energietoezicht. Er staat ook niets over wanneer het Bureau deze tarieven moet publiceren. Deze kwesties blijven daarom ongewijzigd, wat betekent dat het Energietoezicht de nieuwe tarieven hoe dan ook eind september zou moeten publiceren. Omdat de prijzen bevroren blijven, zullen ze geen praktische betekenis hebben tot het einde van het jaar, maar als ze op 1 januari worden ontdooid, zullen huishoudens overstappen op de prijzen van het Energietoezichttarief. Daarom lijkt het niet uitstellen van het moment van hun berekening en aankondiging een fout in art . , omdat tot nu toe de heersende opvatting was dat vanwege de dalende trend van de prijzen op de groothandelsmarkt, hoe later het tarief wordt aangekondigd, hoe lager de prijzen die erin zijn opgenomen.

Tenzij dat helemaal niet is waar het hier allemaal om draait, en dat is de tweede context waar president Andrzej Duda woensdag vrij openlijk over sprak. Volgens hem brengt de regering, door de kwestie van prijsbevriezing op te nemen in de wet die de regelgeving voor windmolenparken liberaliseert, de president in een lastige situatie , omdat hij er eerder geen geheim van maakte dat hij de regelgeving voor windmolenparken niet leuk vond. Er werd daarom verondersteld dat de hele wet effectief zou worden gevetood. Nu zal een dergelijke stap echter ook betekenen dat de president zijn veto uitspreekt over de bevriezing van de elektriciteitsprijzen , wat politiek niet goed uitpakt. Het is daarom mogelijk dat het doel van de hele operatie om de prijsbevriezing in de wet voor windmolenparken op te nemen, is om deze wet te beschermen tegen een presidentieel veto. Het is niet bekend of dit plan zal slagen; de president heeft niet gespecificeerd wat hij zal doen wanneer de wet op zijn bureau terechtkomt.

Uiteraard keren we in geval van een veto terug naar een situatie waarin de elektriciteitsprijzen tot eind september bevroren zijn , en vanaf oktober stappen we over op de prijzen van het URE-tarief, dat in september wordt gepubliceerd. De kans dat de prijzen in het tarief onder de 500 PLN per megawattuur zakken, d.w.z. onder de vriesgrens, is niet klein. Op de groothandelsmarkt bedroeg de gemiddelde elektriciteitsprijs in een contract met levering volgend jaar, wat van belang zal zijn voor de tariefberekening, in mei PLN 412. Het gemiddelde dat sinds begin dit jaar voor dit contract is berekend, is PLN 426.

In de prijs van het tarief zijn ook andere kosten voor de producent opgenomen en deze ligt dus altijd hoger dan het gemiddelde op de groothandelsmarkt. Toch bedraagt ​​het verschil doorgaans 10-15 procent. Er is dus een kans dat de prijs nog steeds onder de drempel van 500 PLN per megawattuur blijft.

2. Banken krijgen echter te maken met een nieuwe belasting – op winsten uit reserves

Banken, die onlangs werden bedreigd met een belasting op "overwinsten", zien mogelijk inderdaad een nieuwe belasting tegemoet, maar dan wel een compleet andere. Minister van Financiën Andrzej Domański onthulde dat zijn ministerie werkt aan een belasting op de winsten die banken maken met het aanhouden van verplichte reserves op rekeningen bij de centrale bank. Deze rekeningen leveren rente op, dus in feite ontvangen banken rente over deze reserves.

Wat voor mij belangrijk is, is dat we het niet hebben over een belasting op overwinsten. We hebben het niet over een slechte bankensector. Dit is het beleid van de Nationale Bank van Polen. Als minister van Financiën kan ik daar geen oordeel over vellen. Wat ik wel kan doen, is een belasting voorstellen, waarvan ik schat dat er volgend jaar zo'n anderhalf tot misschien wel 2 miljard PLN naar de begroting kan gaan - zei de minister op Radio Zet.

De reserveverplichting is het bedrag dat elke commerciële bank op haar rekening bij de centrale bank moet aanhouden. Deze wordt berekend als 3,5% van de waarde van alle deposito's bij die bank. Bovendien, als de bank obligaties uitgeeft en verkoopt, vergroten de middelen uit een dergelijke uitgifte ook de pool waaruit de reserve wordt berekend.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, dient de reserve niet om de veiligheid in het systeem te verhogen en beperkt deze banken niet in het verstrekken van leningen , omdat deze niet afhankelijk zijn van de hoeveelheid deposito's bij banken. Tegenwoordig wordt de reserve voornamelijk gebruikt door de centrale bank om de rentetarieven op de interbancaire markt te controleren . De noodzaak om een ​​verplichte reserve aan te houden beperkt de liquiditeit van de banksector enigszins, wat de vraag van banken naar geld voor onderlinge verrekeningen stimuleert. Deze vraag helpt de centrale bank op haar beurt om de rente op deze markt op een niveau te houden dat zij passend acht.

Om te voorkomen dat commerciële banken de noodzaak om de reserve aan te houden mislopen, is deze rentedragend ter hoogte van het basistarief van de NBP, d.w.z. momenteel genereert deze 5,25% per jaar. Voor banken zijn dit "gratis" winsten, omdat ze geen bedrijfsrisico's met zich meebrengen. Voor de NBP daarentegen zijn dit vrij hoge kosten , die de winst van de centrale bank drukken en de verliezen de afgelopen jaren zelfs hebben vergroot. Een paar maanden geleden kwam de Monetaire Beleidsraad met ideeën om de rente op de reserve te verlagen, of misschien zelfs helemaal af te schaffen. De raad heeft echter niet besloten om een ​​dergelijke stap te zetten. Omdat de rente gewoon doorgaat, zal de belastingdienst er nu een deel van opeisen. De begroting profiteert hiervan, terwijl banken er verlies op lijden omdat ze minder zullen verdienen . Er verandert niets aan de kosten van de centrale bank, maar een deel van deze kosten wordt nu gefinancierd uit de staatsbegroting.

Als reactie op het nieuws over het idee voor een nieuwe belasting daalden de aandelen van banken op de beurs. De koersen van PKO BP en Pekao SA daalden met meer dan 2 procent, en die van mBank en Santander Bank Polska met meer dan 1 procent.

De minister van Financiën zei in hetzelfde interview ook dat de werkzaamheden aan de wijzigingen in de Belka-belasting worden afgerond. De minister noemde deze wijzigingen "belastingverlaging" (niet "belastingafschaffing"). We wachten al maanden op de details van deze wijzigingen. De minister beloofde ze ooit "eind april", en vervolgens "vóór de feestdagen". April is twee maanden geleden en de schoolvakanties beginnen morgen.

3. NVidia nadert een waardering van $4 biljoen

Het meest waardevolle bedrijf ter wereld is opnieuw NVidia. Woensdag, na een stijging van de aandelenkoers met 4,3 procent, steeg de marktwaarde naar $ 3,76 biljoen, waarmee de waardering van Microsoft werd overtroffen. NVidia is nog nooit zo hoog gewaardeerd. Toen het bedrijf in november vorig jaar voor het laatst records brak, bedroeg de marktkapitalisatie $ 3,6 biljoen.

Slechts één bedrijf in de geschiedenis is hoger gewaardeerd dan NVidia: Apple was in december vorig jaar $ 3,86 biljoen waard op één dag. Het bedrijf dat doorgaans wordt geassocieerd met de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie is dus nog maar een stap verwijderd van het verbreken van dat record.

NVidia maakte eerder dit jaar een flinke koersdaling door – de aandelenkoersen daalden met bijna 50%, aangewakkerd door zorgen over de toekomst van AI en de vraag naar hun producten nadat bleek dat China DeepSeek had ontwikkeld, een eigen, goedkoper AI-model dan het Westen. Ondertussen bereikte het in Californië gevestigde bedrijf begin april een dieptepunt, tijdens een marktpaniek nadat president Trump wereldwijde importheffingen had ingevoerd als onderdeel van "Bevrijdingsdag". Die uitverkoop bleek een uitgelezen kans om aandelen goedkoper te kopen, want die zijn sindsdien met 78% gestegen.

De stijging van 4,5% op woensdag is het resultaat van een nieuwe, optimistische aanbeveling van Loop Capital voor het bedrijf. Volgens analisten van het kantoor zal NVidia in de toekomst maar liefst $ 6 biljoen waard zijn en kunnen de aandelen met meer dan 60% stijgen tot $ 250 per aandeel, omdat we een periode van "een gouden golf van transitie naar AI in de wereld" ingaan. NVidia, als fabrikant van chips die nodig zijn voor de ontwikkeling van AI-systemen, zal een grotere vraag naar zijn producten hebben dan eerder verwacht.

Daarnaast vond woensdag de algemene vergadering van aandeelhouders van het bedrijf plaats, waarbij CEO Jensen Huang eveneens zeer optimistische visies voor de toekomst van het bedrijf presenteerde.

4. Dollars staan ​​al op 3,63 PLN – de goedkoopste in meer dan vier jaar

De dollar verliest aan waarde ten opzichte van de meeste valuta's wereldwijd, waaronder de zloty. Op onze markt kost hij nu slechts 3,63 PLN, het laagste niveau sinds december 2020.

Er is echter geen duidelijke verdienste of kracht aan de kant van onze munt. Ten opzichte van de euro blijft deze stabiel rond de 4,25 PLN. Wat we zien, hangt volledig af van de dollar, die bijvoorbeeld al sinds september 2021 het goedkoopst is ten opzichte van de euro. Een speciaal samengestelde dollarindex, gebaseerd op de koersen van alle belangrijkste valuta's voor de Amerikaanse buitenlandse handel, daalt ook aanzienlijk en is de laagste sinds maart 2022.

De dollar verliest aan waarde omdat de perceptie van deze valuta op de financiële markten langzaam verandert. De Verenigde Staten kampen al jaren met zulke grote begrotings- en handelstekorten dat dit in het geval van elk ander land een ernstig risico op een valutacrisis zou betekenen. Dit is niet gebeurd en gebeurt nog steeds niet, omdat de positie van de VS, en daarmee de dollar, absoluut uniek is in de wereld. De vraag naar de dollar is sterk gebleven, ongeacht de economische situatie in de VS, omdat de dollar de basis vormt van de valutareserves van de meeste landen ter wereld. De dollar werd ook beschouwd als een van de "veilige havens" waar kapitaal naartoe vlucht in tijden van toegenomen risico in de wereld.

Dit hele systeem is de afgelopen maanden echter aan het wankelen gebracht, vooral door Donald Trump en de enorme volatiliteit en onzekerheid die hij heeft veroorzaakt. Ook veelzeggend zijn de incidentele verklaringen over de afname van de Amerikaanse rol in de wereld en dat Washington zich er niet meer druk om maakt dat de dollar een bijzondere positie blijft innemen. Tegelijkertijd zullen de belastingverlagingen die in het Amerikaanse Congres worden verwerkt, waarschijnlijk leiden tot een verdere toename van het begrotingstekort in de Verenigde Staten voor de komende jaren.

Tegelijkertijd geven rapporten van organisaties die monitoren wat centrale banken met hun reserves doen aan dat het aandeel van de dollar daarin langzaam daalt (hoewel het nog steeds het grootste is). Daarentegen groeit het aandeel van de euro, de Chinese yuan en vooral goud in de reserves.

5. Economen voorspellen een aanzienlijke daling van de inflatie en de rentetarieven

De inflatie in Polen zal naar verwachting over een jaar 3% bedragen en over twee jaar 2,7%, zo blijkt uit een enquête die de Nationale Bank van Polen heeft gehouden onder enkele tientallen economen, voornamelijk economen die werkzaam zijn in de financiële markt of daaraan verbonden zijn.

De NBP voert elk kwartaal dergelijke onderzoeken uit. In het vorige onderzoek werd de inflatie geraamd op 3,3% voor het jaar en over twee jaar zou deze 2,8% bedragen. De inflatieverwachtingen van economen dalen langzaam. Momenteel geeft tweederde van hen aan dat de inflatie over een jaar binnen de breed gedragen NBP-doelstelling zal liggen, namelijk tussen 1,5% en 3,5%. Overigens wijzen veel recente uitspraken van sommige analisten erop dat de Poolse inflatie mogelijk niet binnen een jaar, maar al in de komende maanden tot deze bandbreedte zal dalen, omdat de in juli doorgevoerde verlaging van de gasprijzen hieraan zal bijdragen. Dit alles kan uiteraard worden beschouwd als argumenten voor renteverlagingen.

Terug naar de NBP-enquête: de belangrijkste rente binnen de NBP zal over een jaar rond de 4,3% liggen, wat kan worden geïnterpreteerd als een verwachte daling naar 4,25%, oftewel een daling met 1 procentpunt ten opzichte van het huidige niveau. Voor het volgende jaar verwachten economen verdere verlagingen met in totaal 0,5 procentpunt, omdat hun gemiddelde prognose voor het tweede kwartaal van 2027 op 3,73% ligt.

Het bbp zal volgend jaar met 3,5 procent groeien en over twee jaar met 3,2 procent. De gemiddelde lonen in de Poolse economie zullen dit jaar met 8 procent stijgen, volgend jaar met 6,5 procent en in 2027 met 5,3 procent. Rekening houdend met inflatie betekent dit een reële loonstijging van 4,1 procent dit jaar, met 3,5 procent volgend jaar en met 2,5 procent in 2027.