Als recycling hoop schept: het transformatieve voorbeeld van Mali

De planeet kampt met een ongekende milieucrisis. Op het Afrikaanse continent, waar milieuproblemen samengaan met grote sociaaleconomische ongelijkheden, hebben duurzame initiatieven een enorm transformatief potentieel. Een voorbeeld hiervan is het onlangs opgerichte partnerschap tussen de niet-gouvernementele organisatie Ayuda en Acción, Indorama Ventures en de IMG Group (moederbedrijf van Evertis en Selenis), via het initiatief Plastic2Prosperity, dat zich richt op de implementatie van een circulaire economie in Bamako, de hoofdstad van Mali.
Dit project, dat gericht is op het versterken van de recycling van kunststoffen en het creëren van fatsoenlijke banen, is meer dan een milieumaatregel: het is een plan voor gemeenschapsvernieuwing en sociale rechtvaardigheid.
Mali is een land dat kampt met politieke instabiliteit, gedwongen ontheemding en een kwetsbare economie. Bamako is een weerspiegeling van deze realiteit en kampt met een milieucrisis. Het plastic afval hoopt zich ongecontroleerd op en wordt vaak in de open lucht verbrand. Dit is zeer schadelijk voor de volksgezondheid en het milieu. Het antwoord op dit probleem is het Bamagreen-project, de eerste actie van het adaPTation® Plastic2Prosperity-programma, aangestuurd door de IMG Group. Dit project richt zich niet alleen op het recyclen van plastic, maar ook op het betrekken van gemeenschappen bij het transformatieproces.
Het voorstel is gedurfd: meer dan 1.950 mensen mobiliseren – waarvan 40% vrouwen – rond een recyclingwaardeketen die ook herbebossing en bewustmakingscampagnes omvat. Meer dan 100.000 mensen zullen hierdoor getroffen worden. Dit is niet zomaar een milieuproject, maar een voorstel voor lokale ontwikkeling gebaseerd op de principes van duurzaamheid, inclusie en regeneratie.
Initiatieven als deze laten zien dat afval niet langer een probleem is, maar onderdeel van de oplossing. Plastic wordt vaak gedemoniseerd vanwege de alomtegenwoordigheid ervan en de bestendigheid tegen afbraak. Maar het kan worden hergebruikt om banen te creëren, de lokale economie te stimuleren en de kwaliteit van leven te verbeteren. Als de circulaire economie zo wordt ontworpen dat mensen centraal staan bij de besluitvorming, kan het een krachtig instrument voor sociale rechtvaardigheid worden.
Bovendien is het terecht dat de focus op vrouwen en jongeren ligt. Deze bevolkingsgroepen worden vaak gemarginaliseerd op de formele arbeidsmarkt. Initiatieven als deze kunnen deuren openen naar sociaal ondernemerschap en professionele training in opkomende sectoren. In een wereld waarin groene banen steeds belangrijker worden, is het essentieel dat ontwikkelingslanden niet achterblijven.
Dit model moet als inspiratie dienen voor andere Afrikaanse landen en voor internationale samenwerking. Gezamenlijke actie van NGO's, de particuliere sector en de lokale gemeenschap is essentieel om complexe uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.
Er moet echter op worden gelet dat dit soort projecten geen geïsoleerde uitzonderingen vormen. We hebben overheidsbeleid nodig dat een gunstig klimaat schept voor de circulaire economie, prikkels voor duurzame innovatie en internationale afspraken die de klimaatcrisis serieus nemen. Alleen dan kunnen we dit voorbeeld uit Mali omzetten in een wereldwijde beweging.
Recycling is dus niet langer alleen een kwestie van milieuverantwoordelijkheid – het is een ontwikkelingsnoodzaak. Het Bamagreen-project laat ons zien dat het mogelijk is om een eerlijkere, schonere en meer inclusieve toekomst te bouwen uit wat voorheen als afval werd beschouwd.
Social Impact Manager, verantwoordelijk voor IMG Group
sapo