Brieven aan de directeur

Maar wat is er aan de hand in dit land? Hoe is het mogelijk dat het pluralistische debat over ideeën, dat het kenmerk is (of was) van onze democratie, in slechts een paar jaar tijd plaats heeft gemaakt voor deze haatdragende, primitieve, fanatieke beerput?

Ik doel natuurlijk op de stortvloed aan beledigingen die José Pacheco Pereira (JPP) te verduren kreeg – en die hij in zijn laatste column opsomt – omdat hij de onvervreemdbare waarden van het humanisme verdedigde. Ik heb natuurlijk geen volmacht van de geschiedschrijver-kroniekschrijver ontvangen, maar ik heb het gevoel dat we op dit moment allemaal JPP'ers zijn...

We lezen het en we kunnen het niet geloven: dit is het laagste niveau waartoe het aanwakkeren van haat leidt. "Dit", lezen we, overschrijdt alle grenzen van de vrijheid van meningsuiting en het legitieme recht op afwijkende meningen: het is krankzinnige bestialiteit, een oproep tot geweld in zijn puurste vorm!

Ik, 72 jaar oud en geboren onder Salazar, die de Revolutie van 25 april meemaakte met de hoop op een betere toekomst voor iedereen, en die al een halve eeuw het lesgeven en uitoefenen van mijn beroep (Portugese kunstgeschiedenis en erfgoedwetenschappen) tot de bestaansreden van een pad gebaseerd op kennisdeling heb gemaakt, voel me volkomen gefrustreerd. Hoe zijn we hier terechtgekomen?

Wat te doen? Het "roedeleffect" van deze uitingen van "antidemocratische, antiliberale, gewelddadige en autoritaire (en zeer on-Portugese) waanzin", aldus JPP, moet alarmbellen doen rinkelen bij degenen die elementair fatsoen in de politiek en openbare aangelegenheden verdedigen.

Er wordt meer gevraagd van Aguiar-Branco en van hen die de meest basale principes beter zouden moeten bewaken...

Tegenover de campagne van extreemrechts, die zich organiseert onder de vlag van gemakkelijke belediging, kunnen we niets anders doen dan de verdediging van de democratische waarden versterken tegen degenen die deze ware haatcultuur aanwakkeren. Deze haatcultuur groeit onder het mom van de grootste lafheid van anonieme (of zelfs neppe) profielen en uiteindelijk van terrorisme tegen personen en goederen, waarbij beruchte bedreigingen (met varkenskoppen) of zelfs dodelijke wapens worden gebruikt...

Waar zijn we aan toe als een aanval op een toneelspeler geen unanieme veroordeling in het parlement krijgt? En als iemand als JPP in deze inquisitoire en PIDE-achtige bewoordingen wordt beledigd, wat kunnen we dan zeggen?

Dit is de grote taak van vandaag: het herstellen van fatsoensnormen en het verdedigen van de gezondheid van het burgerschap en de beginselen van de Grondwet tegen deze nieuwe barbaren.

Victor Serrão, Santarém

Vrijheid is verantwoordelijkheid

De politieke filosofie die ten grondslag ligt aan een democratische orde, schrijft binnen de traditie van de Verlichting verantwoord handelen voor in de publieke verdediging van vrijelijk geuite ideeën. Voorbij dit nulpunt zou een empathisch perspectief ten opzichte van weerloze wezens die beschermd worden door een rechtsstaat onmiddellijk een breuk in de werking ervan hebben opgemerkt toen de namen van kinderen die niet Silva of Santos heetten in het parlement werden onthuld (hoe zijn deze namen verkregen, heeft iemand onderzoek gedaan?). Alleen al door wat hier is onthuld, zijn er twee rode lijnen overschreden. Moeten we ons echter niet afvragen waarom de afgevaardigden die (terecht) verontwaardigd waren over een dergelijke procedure, niet zijn opgestaan en vertrokken, waardoor het functioneren van een parlement dat zojuist zo was verstoord, onmogelijk werd gemaakt? Het zou een daad zijn geweest die evenveel, zo niet meer, publiciteit kreeg dan het extreemrechtse carnaval, en die hard aangepakt moet worden. Burgerlijke ongehoorzaamheid, nodig!

Teresa Cadete, Lissabon

Verandering met een tragedie

De dood van Diogo Jota en zijn broer bij een verkeersongeval in Spanje vorige week heeft tot grote verontwaardiging geleid. Deskundigen wijzen overdreven snelheid aan als een van de oorzaken van de ramp. We moeten de plaag van verkeersongevallen echt aanpakken.

Volgens Eurostat stond Portugal in 2023 op de zesde plaats in de Europese Unie met het hoogste aantal verkeersdoden per hoofd van de bevolking. Tussen 2014 en 2023 kwamen in dit land meer dan zesduizend mensen om het leven bij verkeersongevallen. Op onze wegen zien we dagelijks onverantwoordelijke manoeuvres, gevaarlijke inhaalmanoeuvres en te hard rijden, waarbij veel bestuurders onder invloed van alcohol of met hun mobiele telefoon rijden.

Ondanks bewustmakingscampagnes zijn de resultaten onvoldoende. Preventie moet worden versterkt, met meer media-aandacht. En, net als bij de uitstoot van vervuilende stoffen, zou de wetgeving de maximumsnelheid van voertuigen moeten beperken. Het heeft geen zin dat auto's harder dan 200 km/u mogen rijden als ze maar 120 km/u mogen rijden...

Zo ja, dan heeft dit betreurenswaardige verlies geholpen om iets te veranderen.

Tomás Júdice, Lissabon