Anne Applebaum: AI verklaart de opkomst van autocratieën niet

De Amerikaanse historicus, journaliste en winnaar van de Pulitzerprijs Anne Applebaum zegt in een interview met Lusa dat kunstmatige intelligentie (AI) tot op heden “heel weinig te maken” heeft met de opkomst van moderne autocratieën.

Anne Applebaum neemt deze woensdag deel aan het 34e congres van de Portugese Vereniging voor de Ontwikkeling van Communicatie (APDC), dat plaatsvindt in Culturgest in Lissabon, met als motto "Zakenleven en wetenschap werken samen". Ze zal deelnemen aan een panel met de algemeen directeur van Axians, Pedro Faustino, over de vraag "Wat schuilt er nu werkelijk achter de nieuwe wereldorde?"

“Tot nu toe heeft AI heel weinig te maken gehad met de opkomst van moderne autocratieën”, zegt hij.

Moderne autocratieën “hebben met succes gebruik gemaakt van bewakingstechnologie, de manipulatie van emoties en gevoelens op internet via sociale netwerken” en “het is waarschijnlijk waar dat de Chinezen hun burgers kunnen volgen, zowel online als offline , met behulp van AI op een manier die nog niemand anders kan”, overweegt hij.

"En het is waarschijnlijk waar dat andere landen dezelfde kant op zullen gaan, maar op dit moment is dat niet de belangrijkste verklaring voor hun macht tot nu toe", zegt Anne Applebaum.

Volgens de journalist en historicus is er “een enorme verspreiding van desinformatie en veel daarvan wordt betaald, vooral in Europa, voornamelijk door de Russen , door hen betaald en gepland”.

De Chinezen daarentegen “richten hun desinformatie elders op, vooral in Taiwan , maar ook in andere delen van de wereld, maar tot nu toe zijn deepfakes niet de grootste boosdoeners, en deepfakes zijn ook niet het belangrijkste instrument ”, vervolgt hij.

Met andere woorden, het belangrijkste instrument is de zoektocht naar boodschappen ‘die mensen verdelen en de samenleving polariseren’ , waarbij niet alleen vals aantrekkelijke verhalen worden gecreëerd, maar ook valse verhalen of verhalen over de kwetsbaarheid van de democratie en hun eigen samenlevingen, en de kracht van de dictatuur. En daar investeren ze veel geld in, zegt hij.

“Het zou best kunnen, en dat zou ook zo kunnen blijken, dat AI dit makkelijker maakt, maar het is tot nu toe niet de belangrijkste energiebron”, benadrukt hij.

Over de rol van technologie zegt Anne Applebaum dat het “veel verschillende dingen betekent”.

Hij benadrukt bijvoorbeeld dat ‘de Chinezen experts zijn geworden in het gebruik van bewakingstechnologie om hun burgers te volgen, niet alleen fysiek, maar ook om bij te houden wat ze denken en zeggen’ en dat ze het Chinese internet nauwlettend in de gaten houden.

Je kunt je voorstellen dat vergelijkbare technologie momenteel in de VS wordt gebruikt ten gunste van drie of vier grote internetbedrijven, zoals Facebook, Meta, Google en een paar anderen, voegt hij eraan toe. Deze bedrijven "gebruiken deze tracking- en gedragstechnologieën voornamelijk (...) om geld te verdienen", benadrukt hij.

"Ik bedoel, ze gebruiken het om advertenties te verkopen, ze overtuigen mensen om langer online te blijven door ze emotionele en boze berichten te sturen en dat is onderdeel van hun bedrijfsmodel", benadrukt hij.

Natuurlijk kun je je voorstellen dat een democratische regering, of op zijn minst een gekozen politicus in een democratisch land, deze technologieën op nog kwaadaardiger manieren gaat gebruiken om mensen te manipuleren en te controleren, maar op dit moment doen sociale netwerken dit voor winst en met groot succes.

"De technologie die de meeste schade heeft toegebracht aan democratieën, wordt niet beheerd door democratische regeringen, maar door een handvol Amerikaanse bedrijven", concludeert hij.

Anne Applebaum is ook van mening dat de journalistiek in gevaar kan zijn. Ze wijst erop dat technologie bepaalt wat mensen zien, welke informatie ze raadplegen en dat ze “journalistiek binnenkort misschien volledig kunnen uitbannen”.

De journalist en historicus geeft het voorbeeld van Google, dat werkt “aan een soort AI-aangedreven zoekmachine die mensen niet naar specifieke websites stuurt, maar in plaats daarvan naar samenvattingen van websites , wat het bedrijfsmodel van de journalistiek waarschijnlijk verder ondermijnt.”

Zelfs omdat “ze in staat zijn alternatieve realiteiten te creëren, zijn ze in staat mensen in bepaalde richtingen te leiden om voornamelijk te kopen (…) omdat hun interesse uitgaat naar het kopen van producten”.

“ Het heeft uiteraard ook politieke implicaties ”, benadrukt hij, “want in een wereld waarin mensen in verschillende identiteiten worden ingedeeld, is het ‘zowel nuttig voor mensen die consumptiegoederen proberen te verkopen als voor politici’.

"Ik denk dat er een grote vraag is over journalistiek, namelijk de mensen die informatie zoeken, die samenvatten, opschrijven en beschikbaar stellen aan anderen. Ik weet niet of dat werk over een paar jaar nog steeds een verdienmodel heeft , of er nog mensen zijn die ervoor willen betalen", zegt Anne Applebaum. "Het is een heel, heel reële vraag", benadrukt ze.

"We zitten in een wereld waarin mensen de voorkeur lijken te geven aan podcasts, video's of informatie van een neef die het op sociale media heeft gezien, in plaats van aan journalistiek", benadrukt hij.

Hoewel ik kan ‘toegeven dat er veel mis is met ouderwetse journalistiek’, betekent dit dat er geen speciale nadruk ligt op feitencontrole of informatie die voortkomt uit eerlijk onderzoek.

“In plaats daarvan zullen we geruchten hebben, zullen we verhalen hebben verzonnen, zullen we indrukken of gevoelens hebben die door mensen worden overgedragen en ja, ik denk dat dat een reëel gevaar is”, concludeert hij.