Medeoprichter van Moderna hekelt 'vooroordelen' van RFK Jr.

In een tijd waarin het voor een pas afgestudeerde chemisch ingenieur gemakkelijk was om stabiele, goedbetaalde banen in de olie-industrie te vinden, koos Robert Langer voor een onzekerder en riskanter pad, steeds met dezelfde mentaliteit: "Ik wilde iets doen waarmee ik mensen kon helpen." Van de ontwikkeling van de eerste nanodeeltjes voor medicijnafgifte tot het mRNA-vaccin tegen Covid-19, hij is in deze wens geslaagd: de Noord-Amerikaanse ingenieur wordt internationaal beschouwd als een van de grootste figuren van onze tijd.

Tientallen jaren na zijn afstuderen werd hij een van de slechts drie nog levende personen die de Amerikaanse National Medal of Science en de Medal of Technology and Innovation ontvingen. Op 76-jarige leeftijd is Robert Langer de meest geciteerde ingenieur ooit, met meer dan 400.000 citaties en meer dan 1.600 gepubliceerde artikelen in de afgelopen 50 jaar. Hij is tevens een van de negen professoren aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) die de hoogste onderscheiding voor een faculteitslid ontvangen. Hij werd tevens een van de vier oprichters van Moderna, het bedrijf dat zich al meer dan tien jaar specialiseert in technieken gebaseerd op 'eiwitversterking' door middel van manipulatie van messenger RNA (mRNA).

Als pionier in de nanotechnologie met de ontwikkeling van de eerste systemen voor gecontroleerde afgifte van macromoleculen, opende Robert Langer de deuren naar andere technieken – eveneens ontwikkeld in zijn laboratoria – die vandaag de dag cruciaal kunnen zijn, niet alleen voor de behandeling van verschillende soorten kanker en andere ziekten, maar ook voor de toediening van vaccins in het algemeen, zoals het geval was met die tegen Covid-19. Robert Langer was ook verantwoordelijk voor de isolatie van de eerste remmers van angiogenese, het proces waarbij nieuwe bloedvaten worden gevormd uit bestaande bloedvaten.

Deze remmers zijn zeer belangrijk gebleken, omdat dit proces bij kankerpatiënten de groei en verspreiding van de tumor stimuleert. De techniek heeft ook bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor blindheid. Daarnaast heeft het bijgedragen aan de ontwikkeling van het vakgebied tissue engineering, wat later leidde tot de ontwikkeling van organ-on-a-chip-technologie – een simulatie van de activiteit van een orgaan of systeem dat in een chip is geplaatst en tegenwoordig veel wordt gebruikt in onderzoek.

Op 27 juni komt deze onmisbare figuur in de wetenschappelijke wereld voor het eerst naar Portugal, naar de NOVA Medical School, voor de uitreiking van de "Ana Lázaro"-beurs voor kankeronderzoek. Ze zal er een lezing geven over nieuwe strategieën in de strijd tegen kanker en de vooruitgang op het gebied van mRNA-vaccins en tevens de titel Doctor Honoris Causa ontvangen van de NOVA Universiteit van Lissabon. Het is de 45e instelling die haar deze eredoctoraat verleent, na Harvard, Yale en Oxford.

U komt niet uit een familie van wetenschappers. Weet u nog wat voor u de doorslag gaf om de wetenschap in te gaan? Er speelden verschillende factoren mee. Hoewel mijn familie niet echt van wetenschap hield, speelden mijn vader en grootvader wel eens wiskundespelletjes met me – mijn vader was erg intelligent, hij was erg goed in wiskunde, en dus speelde hij veel met me. De andere factor die bijdroeg aan mijn keuze was het feit dat ik, toen ik klein was, een scheikundeset van Gilbert kreeg die toen verkrijgbaar was, met een microscoop en al. Ik denk dat ik heel jong was toen ze me deze sets gaven, en ik vond ze erg leuk. Ik denk dat ze me destijds hebben aangemoedigd, en dat is mijn vroegste herinnering aan wetenschap in mijn leven.

Jij bent opgegroeid met de exacte vakken op school. Hoe ontdekte je dat je chemische technologie wilde studeren? Ik wil er nog even aan toevoegen dat het niet echt een lineair pad was. Wat er gebeurde was dit – ik schaam me er bijna voor om dit te zeggen, maar het is waar – toen ik op de middelbare school zat, was ik erg goed in wiskunde en erg goed in natuurwetenschappen. Ik was niet zo goed in al het andere, zoals Engels, Frans en dat soort dingen. Dus mijn vader en mijn decaan op de middelbare school zeiden tegen me: "Als je goed bent in wiskunde en natuurwetenschappen, dan moet je ingenieur worden." Eerlijk gezegd wist ik niet echt wat een ingenieur was of wat ze deden. Maar ik heb me toch aangemeld en ben toch toegelaten tot Cornell University. In mijn eerste jaar aan Cornell had ik veel moeite met een paar vakken, maar ik vond scheikunde erg leuk en ik was er goed in. Dus moest ik een keuze maken, en ik koos voor chemische technologie. Ik dacht dat ingenieurs in treinwagons reden, ik had geen idee. Hoe dan ook, ik denk dat het goed is afgelopen.

Omdat hij niet precies wist wat een ingenieur deed, ging hij voor de ingenieurswetenschappen. Had hij, toen hij voor chemische technologie koos, enig idee wat er in dat vakgebied allemaal gebeurde? Het is waarschijnlijk ook heel gênant, maar nee. Ik weet nog dat ik destijds dacht dat het gewoon een toepassing van scheikunde was, maar ik had er echt geen idee van. In mijn tweede jaar aan Cornell was er een vak dat helemaal over destillatiekolommen ging. Dus aan het eind van het jaar vroegen ze me: wat doet een chemisch ingenieur? En ik zei: "Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat het veel te maken heeft met destillatiekolommen." Ik had er echt geen idee van. Natuurlijk, in de chemische technologie in de jaren 60, toen ik mijn bachelordiploma haalde, waren [destillatiekolommen] een belangrijk onderdeel van wat chemisch ingenieurs doen, maar het was zeker niet wat ik ervan verwacht had.